U 92 Typ VIIC

Stocznia: Flender Werke AG, Lübeck-Siems
Numer zamówienia: 296
Zamówienie: 25.01.1939
Położenie stępki: 25.11.1940
Wodowanie: 10.01.1942
Wcielenie do służby: 03.03.1942
Numer pocztowy: M 34 053

Przebieg służby:
03.03.1942 - 31.08.1942 - 5 Flotylla U-bootów, Kiel (szkolenie załogi)
01.09.1942 - 12.10.1944 - 9 Flotylla U-bootów, Brest (okręt bojowy)
12.10.1944 - Wycofany ze służby na skutek uszkodzeń odniesionych w dniu 5 października od bomb samolotów RAF-u oraz w związku z ogólnym zużyciem mechanizmów okrętowych.
1944/1945 - Pocięty na złom po uprzednim wymontowaniu wszystkich nadających się do dalszego użytku części.

Dowódcy:
03.03.1942 - ?.08.1943 - OL ~ KL Adolf Oelrich
?.08.1943 - 27.06.1944 - KL Horst-Thilo Queck
28.06.1944 - 12.10.1944 - KL Wilhelm Brauel

Liczba patroli: 9

Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 2 (17.612 ton)/1 (9.348 ton)

Zatopione/uszkodzone/uznane za stracone okręty wojenne: 0/0/1 (1.625 ton)

Patrol 1 (12.08.1942 - 25.09.1942)
12.08. U 92 pod dowództwem Adolfa Oelricha wypłynął z bazy w Kiel, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Następnego dnia po wyjściu z Kiel Adolf Oelrich wpłynął do bazy w Kristiansand, którą opuścił jeszcze tego samego dnia po uprzednim uzupełnieniu paliwa. Od 27 sierpnia do 23 września U 92 operował na zachód od Irlandii w ramach zgrupowania Vorwärts. Od 31 sierpnia okręty grupy Vorwärts (w tym jednostka Oelricha) operowały przeciwko konwojowi SC-97 wykrytemu przez U 609. Z powodu silnej osłony lotniczej o jakiej meldowali dowódcy poszczególnych jednostek operacja przeciwko temu konwojowi została w dniu 1 września odwołana. Trzy dni później grupa Vorwärts została skierowana do ataku przeciwko płynącemu w kierunku zachodnim konwojowi ON-127. W dniu 9 września konwój ten został wykryty przez U 584, który o tym fakcie powiadomi dowództwo. Dwa dni później U 92 uzyskał kontakt z ON-127 który utrzymywał aż do 14 września. W przeprowadzonych w tym okresie atakach Adolf Oelrich zgłosił:
- 11.09. prawdopodobne uszkodzenie o godzinie 02:24 w kwadracie marynarki AK 9875 frachtowca o tonażu ca. 4.000 ton
- 12.09. trafienie o godzinie 02:15 w kwadracie marynarki BD 2719 niszczyciela o tonażu ca. 1.300 ton,
- 14.09. uszkodzenie pomiędzy godziną 02:55 a 02:57 w kwadracie marynarki BC 6143 trzech frachtowców o łącznym tonażu ca. 17.000 ton (8.000 ton, 6.000 ton i 3.000 ton).
W dniu 19 września U 92 spotkał się na północny-zachód od Azorów z podwodnym tankowcem U 462 z którego pobrał paliwo i prowiant potrzebne na rejs powrotny do bazy. W dniu 25.09. U 92 wpłynął do bazy w Breście, kończąc trwający ponad sześć tygodni patrol (45 dni).

Patrol 2 (24.10.1942 - 28.12.1942)
24.10. U 92 pod dowództwem Adolfa Oelricha wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. W okresie do 1 do 8 listopada Adolf Oelrich operował na zachód od Irlandii w ramach zgrupowania Natter. W dniu 4 listopada U 92 nawiązał kontakt z konwojem ON-143, o którym Oelrich zameldował dowództwu. Te nakazało mu śledzić cel i wysyłać sygnały naprowadzające dla innych U-bootów. Niedługo potem U 92 został wykryty i zaatakowany przez okręty eskorty tracąc w ten sposób kontakt z konwojem. Ponieważ ani okręt Oelrich ani żaden z przybyłych U-bootów nie odnalazł ON-143 cała operacja została w dniu 6 listopada odwołana. Dwa dni później okręty grupy Natter w związku desantem aliantów na francuskim wybrzeżu Afryki Zachodniej otrzymały rozkaz przemieszczenia się do rejonu położonego na zachód od Gibraltaru. W dniu 16 listopada U 92 zaatakował konwój MKS-1X zatapiając o godzinie 05:49 w kwadracie marynarki CG 9457 należący do brytyjskiego armatora The Clan Line Steamers Ltd z Londynu frachtowiec Clan Mactaggart (7.622 ton). W okresie od 25 listopada do 25 grudnia Adolf Oelrich operował na zachód od Azorów w ramach zgrupowania Westwall przeciwko konwojom płynącym z zaopatrzeniem dla wojsk inwazyjnych. W dniu 28 listopada U 92 spotkał się z podwodnym tankowcem U 118 z którego pobrał 78 m3 paliwa. Po zakończonej operacji uzupełniania zapasów Adolf Oelrich nadal w ramach grupy Westwall bezskutecznie poszukiwał celów dla swych torped, najpierw w rejonie położonym na zachód od Azorów a od 12 grudnia na wschód od atlantyckich wybrzeży Hiszpanii i Portugalii. W dniu 28.12. U 92 wpłynął do bazy w Breście, kończąc trwający ponad dziewięć tygodni patrol (66 dni).

Patrol 3 (06.02.1943 - 05.03.1942)
06.02. U 92 pod dowództwem Adolfa Oelricha wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. W okresie od 18 do 26 lutego Adolf Oelrich operował w ramach zgrupowania Knappen przeciwko nieprzyjacielskim konwojom. W dniu 20 lutego jeden z okrętów tejże grupy - U 604 nawiązał kontakt z konwojem ON-166, o którym zameldował dowództwu. Następnego dnia U 92 wszedł w kontakt z meldowanym konwojem. W przeprowadzonym w nocy z 21 na 22 lutego ataku, Adolf Oelrich storpedował dwie jednostki:
- 21.02. ciężko uszkodził o godzinie 22:25 w kwadracie marynarki BD 5326 należący do brytyjskiego armatora Shaw, Savill & Albion Co Ltd z Londynu statek pasażersko - towarowy Empire Trader (9.990 ton),
- 22.02. uszkodził o godzinie 04:36 w kwadracie marynarki BD 5253 należącą do norweskiego armatora Melsom & Melsom z Larvik czterdziestotrzyletnią przetwórnię wielorybniczą N.T. Nielsen-Alonso (9.348 ton).
Obie uszkodzone jednostki zatonęły w ciągu dwóch najbliższych dni. Oprócz tych dwóch potwierdzonych sukcesów dowódca U 92 zgłosił też niepotwierdzone zatopienie podczas drugiego ataku nieprzyjacielskiego frachtowca o tonażu ca. 6.000 ton. W dniu 25 lutego dowództwu zakończyło operację przeciwko temu konwojowi a Adolf Oelrich obrał kurs powrotny na bazę we Francji. W dniu 05.03. U 92 wpłynął do bazy w Breście, kończąc trwający cztery tygodnie patrol (28 dni).

Patrol 4 (12.04.1943 - 26.06.1943)
12.04. U 92 pod dowództwem Adolfa Oelricha wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. W dniu 14 kwietnia płynący na powierzchni U 92 został zaatakowany i lekko uszkodzony przez samolot z 10 Sqn RAF. W okresie od 27 kwietnia do 5 maja Adolf Oelrich bezskutecznie operował na południowy - wschód od Cape Farewell w ramach zgrupowania Specht przeciwko konwojom SC-127, HX-235, ONS-4 i SC-128. Dnia 9 maja U 92 spotkał się z podwodnym tankowcem U 119 (Typ XB) z którego pobrał 30 m3 paliwa oraz prowiant. Od 12 maja Adolf Oelrich bez powodzenia operował na południe od Cape Farewell najpierw w ramach zgrupowania Inn od 15 maja w ramach podgrupy Donau 2 przeciwko następującym konwojom: ONS-7, HX-238, SC-130 i HX-239. W dniu 19 maja płynący na powierzchni okręt Oelricha został bezskutecznie zaatakowany o godzinie 09:24 w kwadracie marynarki AK 54 przez niezidentyfikowany samolot. Cztery dni później 23 maja U 92 został po raz kolejny bezskutecznie zaatakowany, tym razem w kwadracie marynarki AK 96 przez samolot z 423 Sqn RAF. Po rozwiązaniu zgrupowania Donau 2 dowódca U 92 otrzymał z dowództwa polecenie przemieszczenia się do rejonu położonego na południowy - wschód od Azorów. W dniu 26 maja okręt Oelricha spotkał się z podwodnym tankowcem U 459 (Typ XIV) z którego pobrał 52 m3 paliwa oraz prowiant. Od 1 do 16 czerwca U 92 operował w ramach zgrupowania Trutz przeciwko konwojom płynącym na trasie Stany Zjednoczone - Gibraltar. Celem tego zgrupowania w tym okresie były dwa konwoje UGS-9 i GUS-7A. W dniu 4 czerwca Adolf Oelrich spotkał się z U 558 (Typ VIIC) z którego pobrał części zamienne. Osiem dni później 12 czerwca U 92 spotkał się z podwodnym tankowcem U 460 z którego pobrał paliwo oraz z U 758 (Typ VIIC) z którego pobrał prowiant. W dniu 26.06. U 92 wpłynął do bazy w Breście, kończąc trwający prawie jedenaście tygodni patrol (76dni).

16.09. U 92 pod dowództwem Horsta-Thilo Quecka wypłynął z bazy w Breście, do której powrócił następnego dnia z powodu problemów ze sterami.

Patrol 5 (25.09.1943 - 07.10.1943)
25.09. U 92 pod dowództwem Horsta-Thilo Quecka wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Prawdopodobnie z powodu ponownych problemów ze sterami Horst-Thilo Queck zmuszony był przerwać patrol i wracać do bazy. W dniu 07.10. U 92 wpłynął do bazy w Breście, kończąc trwający prawie dwa tygodnie patrol (13 dni).

Patrol 6 (21.11.1943 - 18.01.1944)
21.11. U 92 pod dowództwem Horsta-Thilo Quecka wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. W dniu 29 listopada został zmyty za burtę jeden z członków załogi ObGfr Friedrich Witzkonski, którego mimo rozpoczętych natychmiast poszukiwań nie udało się odnaleźć. Od początku grudnia U 92 operował na zachód od Wysp Brytyjskich w ramach grupy Cornel przeciwko konwojowi ONS-24. W połowie grudnia Horst-Thilo Queck został przydzielony do podgrupy Cornel 2 w ramach której operował przeciwko konwojowi ON-214. W okresie od 18 do 23 grudnia U 92 prowadził działania w ramach zgrupowania Föhr przeciwko nieprzyjacielskim konwojom (prawdopodobnie HX-279, ON-216). Od 23 grudnia do 3 stycznia Horst-Thilo Queck operował w ramach podgrupy Rügen 5 przeciwko nieprzyjacielskim konwojom. Po rozwiązaniu zgrupowania Rügen (złożonego z podgrup Rügen 1 - 5) U 92 prowadził indywidualny patrol na południowy - zachód od wybrzeży Irlandii. W dniu 18.01. U 92 wpłynął do bazy w Breście, kończąc trwający ponad osiem tygodni patrol (59 dni).

Patrol 7 (05.03.1944 - 10.05.1944)
05.03. U 92 pod dowództwem Horsta-Thilo Quecka wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Od początku patrolu do 23 marca Horst-Thilo Queck bez powodzenia operował na zachód i południowy - zachód od wybrzeży Irlandii w ramach zgrupowania Preussen przeciwko nieprzyjacielskim konwojom. Po rozwiązaniu tego zgrupowania U 92 prowadził indywidualny patrol oraz zgodnie z poleceniem dowództwa pełnił funkcję okrętu meteorologicznego. W dniu 10.05. U 92 wpłynął do bazy w Breście, kończąc trwający prawie dziesięć tygodni (67 dni).

Patrol 8 (08.07.1944 - 10.07.1944)
08.07. U 92 pod dowództwem Wilhelma Brauela wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem w ramach grupy Räuber osłaniać wychodzące z Brestu na patrol U-booty. Okręt Wilhelma Brauela miał podczas tego patrolu pełnić rolę przynęty dla nieprzyjacielskich samolotów. W dniu 10.07. U 92 wpłynął do bazy w Breście, kończąc trwający trzy dni patrol.

Tuż przed wyjściem z bazy w Breście na ostatni patrol U 92 został wyposażony w miejscowej stoczni w chrapy.

Patrol 9 (17.08.1944 - 29.09.1944)
17.08. U 92 pod dowództwem Wilhelma Brauela wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem przedrzeć się przez aliancką blokadę do bazy w Norwegi po drodze przeprowadzając patrol u południowych wybrzeży Anglii. W dniu 27 sierpnia Wilhelm Brauel zaatakował konwój złożony z okrętów desantowych do przewozu czołgów torpedując i ciężko uszkadzając o godzinie 20:01 w kwadracie marynarki BF 3189 jeden z nich USS LST-327. Ciężko uszkodzony okręt został odholowany do bazy w Plymouth, gdzie przebywał sześć miesięcy, poczym po prowizorycznych naprawach został odholowany do bazy w Norfolk*. Jeszcze tego samego dnia dowódca U 92 otrzymał z BdU rozkaz przerwania dalszych działań w tym rejonie i udania się do bazy w Norwegii. W dniu 29.09. U 92 wpłynął do bazy w Trondheim, kończąc trwający ponad sześć tygodni patrol (44 dni).

W dniu 4 października 1944 roku podczas nalotu alianckich samolotów (6 Grupa RCAF i 8 Grupa RAF) na port i bazę w Trondheim stojący przy nadbrzeżu U 92 został o godzinie 09:30 ciężko uszkodzony. Osiem dni później 12 października badająca okręt specjalna komisja orzekła, że w związku z rozmiarem uszkodzeń oraz ze zużyciem mechanizmów nie nadaje się on do remontu i dalszej służby. Tego samego dnia U 92 został wycofany ze służby. Do końca roku z okrętu wymontowano wszystkie nadające się do dalszego użytkowania podzespoły, poczym goły kadłub został pocięty na złom na początku 1945 roku.

Uwagi:
a.) W dniu 3 lipca 1944 roku zginał/zmarł w Breście Lt.z.S Herbert Rathjen (ur. 25.05.1924). Jego ciało zostało pochowane na cmentarzu Ploudaniel-Lesneven.

Przypisy:
* Po zakończeniu wojny LST-327 oficjalnie wycofano ze służby i sprzedano na złom.


Bibliografia:
http://uboat.net
www.ubootwaffe.net
http://uboatarchive.net/BDUKTB30269.htm
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm
http://www.u-boot-archiv.de/
http://www.u-historia.com/
Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3
Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1