U 299 Typ VIIC/41

Stocznia: Vulkan Vegesack Werft, Bremen
Numer zamówienia: 64
Zamówienie: 23.03.1942
Położenie stępki: 01.03.1943
Wodowanie: 06.11.1943
Wcielenie do służby: 15.12.1943
Numer pocztowy: M 05 506

Przebieg służby:
15.12.1943 ? 31.07.1943 ? 8 Flotylla U-bootów, Danzig (szkolenie załogi)
01.08.1944 ? 04.11.1944 ? 11 Flotylla U-bootów, Bergen (okręt bojowy)
05.11.1944 ? 28.02.1945 ? 13 Flotylla U-bootów, Trondheim (okręt bojowy)
01.03.1945 ? 08.05.1945 ? 14 Flotylla U-bootów, Narwik (okręt bojowy)
09.05.1945 ? Kapitulacja w bazie w Narwiku.

Dowódcy:
15.12.1943 - 09.08.1944 - OL Helmuth Heinrich
09.08.1944 - 03.09.1944 - OL Dietrich Zehle
03.09.1944 - 31.10.1944 - OL Helmuth Heinrich
01.11.1944 - 08.05.1945 - OL Bernhard Emde

Liczba patroli: 6

Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 0/0

Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0

Zestrzelone/uszkodzone samoloty: 0/0

Okres służby U 299 przed rozpoczęciem wykonywania patroli bojowych:
- brak danych,

09.06.1944 U 299 pod dowództwem Helmutha Heinricha wspólnie z U 423, U 479, U 370 i U 319 o godzinie 08:00 opuścił bazę w Kiel, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do Stavanger. Po wejściu na rutę 01 o godzinie 11:33 doszło do spotkania z eskortą w towarzystwie której pięć U-bootów obrało następnie kurs na Duży Bełt. Następnego dnia o godzinie 16:00 (kwadrat marynarki AO 4416) od zespołu odłączył się U 479, który w eskorcie dozorowca V 1603 skierował się do Arendal. Siedem godzin później o 23:00 osiągnięto Kristiansand, które w towarzystwie eskorty oraz U 423 i U 319 opuszczono o 11:45 dnia jedenastego czerwca kierując się zgodnie z otrzymanymi instrukcjami do Stavanger, gdzie przybyto następnego dnia o godzinie 00:30. Podczas pobytu w tamtejszej bazie U 299 został podporządkowany organizacyjnie dowództwu FdU Mitte, pozostając w gotowości bojowej do wyjścia w każdej chwili na patrol.

Patrol 1 (05.07.1944 - 17.07.1944)
05.07. U 299 pod dowództwem Helmutha Heinricha wspólnie z U 319 o godzinie 20:00 opuścił bazę w Stavanger, by zgodnie z otrzymanym rozkazem w ramach operacji Wallenstein (obrona wybrzeży Norwegii przed aliancką inwazją) obsadzić pozycję w kwadracie marynarki AN 34. Następnego dnia po osiągnięciu wyznaczonego rejonu operacyjnego rozpoczęto zgodnie z otrzymanymi instrukcjami jego patrolowanie. W dniu 7 lipca zaobserwowano płynące wzdłuż wybrzeży Norwegii dwa szwedzkie statki zidentyfikowane jako Sven Salem i Sveadrott. Dziewiątego lipca o godzinie 08:47 (kwadrat marynarki AN 4369) na polecenie dowódcy oddano kilka próbnych strzałów z działek przeciwlotniczych, które potwierdziły ich sprawność. W dniu 16 lipca o godzinie 00:10 (kwadrat marynarki AN 3177) detektor fal radarowych zarejestrował szybko zbliżający się kontakt, który zidentyfikowano jako nadlatujący samolot. Trzynaście minut później dostrzeżono napastnika, który w wykonanym następnie pierwszym ataku zrzucił serię sześciu bomb głębinowych oraz ostrzelał pomost raniąc wszystkich znajdujących się na nim po stronie prawej burty marynarzy. Dwie minuty po pierwszym ataku nastąpił drugi w wyniku którego ranny odniósł dowódca. W trakcie jego odpierania na skutek defektu działko 3,7 cm podobnie jak i lewoburtowe kal. 2,0 cm odmówiło posłuszeństwa. Kolejny trzeci już atak mający miejsce o 00:27 został tym razem odparty bez strat własnych. Wkrótce potem ze względu na odniesione obrażenia Helmuth Heinrich przekazał dowództwo swojemu pierwszemu oficerowi wachtowemu a ten jedenaście minut później rozkazał zanurzyć okręt. Tego samego dnia o godzinie 19:30 (kwadrat marynarki AN 3147) rozpoczęto marsz w kierunku bazy w Stavanger, gdzie przybyto następnego dnia o 10:16 zdając na brzeg rannych. Po zakończeniu tej operacji oddano cumy po czym skierowano się do pobliskiego Hillev?g, gdzie przybyto o 17:30, kończąc w ten sposób trwający prawie dwa tygodnie patrol (12 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 392 mile morskie na i 165 mil morskich pod powierzchnią.

20.07.1944 U 299 pod dowództwem I WO o godzinie 06:00 opuścił Kristiansand, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się na remont do Bergen, gdzie przybył jeszcze tego samego dnia o 17:45.

09.08.1944 w miejsce przechodzącego rehabilitację Helmutha Heinricha tymczasowym dowódcą U 299 zostaje były I WO z U 360 OL Dietrich Zehle.

15.08.1944 U 299 pod dowództwem Dietricha Zehle w eskorcie dozorowca V 5102 o godzinie 19:50 opuścił Bergen, by zgodnie z otrzymanym rozkazem płynąc przybrzeżnymi wodami skierować się do bazy w Larvik. Następnego dnia o 02:20 w celu dokonania wymiany składu eskorty zawinięto do Stavanger, które opuszczono o godzinie 19:32. Siedemnastego sierpnia o 07:05 zawinięto do Kristiansand, które po ponownej wymianie składu eskorty na dozorowiec V 605, opuszczono o godzinie 11:20. Jeszcze tego samego dnia o 23:50 osiągnięto Larvik, kończąc trwający trzy dni rejs. Podczas postoju w tamtejszej bazie na podlegającemu nadal dowództwu FdU Mitte U 299 utrzymywany był stan gotowości bojowej do wyjścia w każdej chwili na patrol.

03.09.1944 obowiązki dowódcy ponownie obejmuje Helmuth Heinrich, który powrócił do służby po zakończeniu leczenia odniesionych w dniu 16 lipca ran.

30.09.1944 U 299 pod dowództwem Helmutha Heinricha wspólnie z U 298 o godzinie 19:00 opuścił bazę w Larvik, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w Kristiansand, gdzie przybyto o 06:05 następnego dnia.

Patrol 2 (11.10.1944 - 28.10.1944)
11.10. U 299 pod dowództwem Helmutha Heinricha o godzinie 17:15 opuścił Kristiansand, by zgodnie z otrzymanym rozkazem w ramach operacji Specht patrolować rejon przejścia w zagrodzie minowej i atakować spodziewane w tym rejonie nieprzyjacielskie okręty podwodne. Piętnaście minut po wyjściu na redę doszło do spotkania z U 318, U 1003 i U 1230 oraz z eskortą złożoną z dwóch trałowców M 1 i M 469. W trakcie wspólnego marszu od zespołu odłączył się: U 318 kierujący się do Bergen oraz U 1230 kierujący się do Egersund. W dniu 12 października osiągnięto położony w kwadracie marynarki AN 3580 rejon operacyjny rozpoczynając jego powolne patrolowanie w poszukiwaniu wrogich jednostek podwodnych. O godzinie 19:00 dnia 25 października na polecenie dowódcy rozpoczęto marsz w kierunku Bergen. Trzy dni później 28 października o godzinie 10:50 (kwadrat marynarki AN 2482) doszło do spotkania z eskortą, w towarzystwie której o godzinie 13:00 osiągnięto bazę w Bergen, kończąc trwający ponad dwa tygodnie patrol (17 dni). W trakcie jego trwania przepłynięto 561 mil morskich na i 462 mile morskie pod powierzchnią.

31.10.1944 obowiązki dowódcy U 299 zdał OL Helmuth Heinrich obejmując to samo stanowisko na przebywającym aktualnie we francuskim porcie St. Nazaire U 255 a na jego miejsce przybył były dowódca U 248 OL Bernhard Emde.

13.11.1944 U 299 pod dowództwem Bernharda Emde w towarzystwie U 318 i U 680 oraz w eskorcie jednostek nawodnych o godzinie 19:00 opuścił Bergen, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w Trondheim, w której miał zostać przystosowany do służby na wodach Arktyki. W dniu 14 listopada w związku z dużym zagrożeniem atakiem z powietrza o godzinie 08:14 zawinięto do M?l?y, które opuszczono następnego dnia o 05:20, kierując się na Trondheim, gdzie ostatecznie przybyto o godzinie 08:25 szesnastego listopada.

Patrol 3 (21.11.1944 - 31.12.1944)
21.11. U 299 pod dowództwem Bernharda Emde opuścił Trondheim, by zgodnie z otrzymanym poleceniem skierować się po dalsze rozkazy do bazy w Narwiku. Pięć dni później 26 listopada osiągnięto Narwik, który opuszczono następnego dnia, po uprzednim odebraniu rozkazów. W dniu 28 listopada o godzinie 13:58 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Grupa Stier jak najszybciej obsadzić pozycje od AB 2931 do AB 6715. Kolejność: U 668, U 997, U 387, U 295, U 318, U 286, U 293, U 365, U 299, U 363.?
Głównym celem zgrupowania miał być płynący do Związku Radzieckiego konwój JW-62, osłaniany przez jednostki 8 i 20 Grupy Eskortowej. W dniu 1 grudnia odebrano kolejną depeszę BdU o następującej treści:
?Grupa Stier, obsadzić pozycje ataku Stock 1 - 8: U 313, U 315, U 293, U 363, U 299, U 365, U 286 i U 318. Pozycjami bojowymi (Stock 1-8, wszystkie w AC) są kwadraty, charakteryzujące się bokami o długości 12 mil morskich. 1=8855, 2=8864, 3=8866, 4=8828, 5=8821, 6=8915, 7=8587, 8=8589.?.
Następnego dnia odebrano trzecią depeszę z dowództwa o następującej treści:
?Nees (U 363) i Emde w związku z meldunkiem Schweigera ( U 313): ?4 frachtowce AC 8853 NW. 10 węzłów? rozpocząć działania przeciwko dostrzeżonym jednostkom.?.
Jeszcze tego samego dnia (kwadrat marynarki AC 5560) nawiązano kontakt z konwojem ale w trakcie wykonywania podejścia w celu zajęcia pozycji do jego zaatakowania U 299 został dostrzeżony przez jeden z okrętów eskorty zidentyfikowany jako niszczyciel, który zmusił go do zanurzenia i wielogodzinnego pobytu pod wodą. W dniu 14 grudnia o 01:52 odebrano następną depeszę z BdU o następującej treści:
?Grupa Stier obsadzić linię wyczekiwania od AB 6776 do 9519.?.
Tym razem głównym celem zgrupowania miał być konwój powrotny RA.62, osłaniany przez jednostki 8 i 20 Grupy Eskortowej. Osiemnastego grudnia osiągnięto nową pozycję wyczekiwania przypadającą na kwadrat marynarki AC 8860. Sześć dni później 24 grudnia (kwadrat marynarki AB 9591) w związku z brakiem jakiegokolwiek kontaktu z nieprzyjacielem U 299 rozpoczął marsz powrotny do bazy, podczas którego doszło do awarii pompy wody chłodzącej oraz wykrycia wody morskiej w oleju silnikowym. W dniu 26 grudnia zawinięto do Harstad, które opuszczono dwa dni później 28 grudnia po podjęciu na pokład miejscowego pilota, który poprowadził okręt do Ramsund, gdzie przybyto następnego dnia zdając na brzeg posiadane na pokładzie torpedy. Po zakończeniu tej operacji 30 grudnia opuszczono Ramsund, kierując się do Bogenbucht, gdzie przybyto następnego dnia, kończąc trwający prawie sześć tygodni patrol (40 dni).

18.01.1945 U 299 pod dowództwem Bernharda Emde opuścił Narwik, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w Trondheim, gdzie przybył w dniu 21 stycznia.

Patrol 4 (24.01.1945 - 30.01.1945)
24.01. U 299 pod dowództwem Bernharda Emde opuścił Trondheim, by z godnie z otrzymanym rozkazem udać się do Kristiansund, gdzie oczekiwać miał na niego norweski frachtowiec Havbris ?[1], którego następnie miał eskortować prawdopodobnie do Bergen. Następnego dnia osiągnięto Kristiansund, gdzie nastąpiło spotkanie z w/w statkiem z którym jeszcze tego samego dnia opuszczono port. W dniu 26 stycznia eskortowana jednostka została zatopiona przez nieprzyjaciela, w związku z czym U 299 już samotnie z krótkim postojem w ?lesund, skierował się do Bergen, gdzie przybył 30 stycznia kończąc trwający prawie tydzień patrol (6 dni).

21.02.1945 U 299 pod dowództwem Bernharda Emde opuścił Bergen, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do Stavanger, gdzie przybyto następnego dnia.

Patrol 5 (23.03.1945 - 27.03.1945)
23.03. U 299 pod dowództwem Bernharda Emde opuścił bazę w Stavanger, by zgodnie z otrzymanym rozkazem wspólnie z dwoma dozorowcami eskortować trzy frachtowce na trasie do Kristiansand. Następnego dnia konwój zawinął do Egersund, gdzie w godzinach popołudniowych stał się jednym z celów ataku nieprzyjacielskich samolotów, w wyniku którego jeden dozorowiec oraz frachtowiec zostały ciężko uszkodzone. W godzinach wieczornych miał miejsce drugi nalot na Egersund w wyniku którego na U 299 od ostrzału oraz od odłamków eksplodujących w pobliżu bomb zginął ObGfr Gerhard-Richard Puder, ciężko ranny został HptGfr Heinrich Kludwig (w dniu 7 kwietnia zmarł w szpitalu) a ranny w nogę został kolejny członek załogi. W dniu 26 marca opuszczono Kristiansand, kierując się z powrotem do Stavanger, gdzie przybyto następnego dnia, kończąc trwający pięć dni patrol.

Patrol 6 (03.04.1945 ? 07.04.1945)
03.04. U 299 pod dowództwem Bernharda Emde opuścił bazę w Stavanger, by zgodnie z otrzymanym rozkazem wspólnie z U 1163 oraz trzema dozorowcami eskortować na trasie do Kristiansand cztery frachtowce. Jeszcze tego samego dnia odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Emde i Barsch rozpocząć działania przeciwko trzem dużym nieprzyjacielskim jednostkom, dostrzeżonym w dniu 2 kwietnia o godzinie 22:48 w kwadracie marynarki AN 3164.?.
W dniu 4 kwietnia o godzinie 01:06 (kwadrat marynarki AN 3126) U 299 nawiązał kontakt z meldowanym nieprzyjacielem wystrzeliwując w kierunku dwóch niszczycieli salwę trzech torped LUT. Wkrótce potem zarejestrowano odgłosy dwóch eksplozji nie rejestrując jednak wzrokowo skutków ataku. W rzeczywistości wszystkie wystrzelone torpedy chybiły celu, którym były dwa z czterech brytyjskich niszczycieli ? HMS Onslow, HMS Zealous, HMS Iroquois i HMS Zest, które wkrótce potem weszły w kontakt z konwojem topiąc w przeprowadzonym ataku jeden ze statków oraz uszkadzając dwa kolejne a także jeden z osłaniających je dozorowców. W dniu 7 kwietnia o godzinie 06:00 odebrano pochodzącą z FdU depeszę o następującej treści:
?Z powodu braku ponownego kontaktu z nieprzyjacielem poszukiwania odwołane.?.
W związku z powyższym U 299 rozpoczął marsz powrotny do bazy w Stavanger, gdzie przybył jeszcze tego samego dnia, kończąc trwający pięć dni patrol.

Patrol 7 (13.04.1945 - 16.04.1945)
13.04. U 299 pod dowództwem Bernharda Emde opuścił bazę w Stavanger, by zgodnie z otrzymanym rozkazem wspólnie z dwoma trałowcami eskortować tankowiec na trasie do Kristiansand. Następnego dnia przebywający aktualnie na wodach J?ssingfjordu (kwadrat marynarki AN 3126) konwój o godzinie 11:00 stał się celem ataku nieprzyjacielskich bombowców nurkujących, w wyniku którego jeden z trałowców odniósł ciężkie uszkodzenia (w zastępstwie na jego miejsce przybył dozorowiec) a drugi - M 368 miał straty w załodze. Jeszcze tego samego dnia (kwadrat marynarki AN 3626) po wejściu na minę na dno poszedł M 368, z którego załogi udało się uratować 63 osoby, które zostały podjęte z wody przez U 299. W dniu 15 kwietnia konwój zatrzymał się na redzie Farsund, gdzie z U 299 na brzeg zdano rozbitków a skąd następnie udał się w dalszą drogę do Kristiansand, gdzie przybył następnego dnia.

Podczas pobytu w Kristiansand w związku z zachorowaniem części załogi na dyfteryt U 299 został przymusowo wyłączony z dalszej służby operacyjnej.

09.05.1945 kapitulacja 19 okrętów podwodny w tym i U 299, których koniec wojny zastał w bazie w Kristiansand.

29.05.1945 wszystkie przebywające od zakończenia wojny w bazie w Kristiansand U-booty w eskorcie brytyjskich jednostek nawodnych ze zredukowanymi załogami na pokładach zostały przebazowane via Scapa Flow do angielskiej bazy w Loch Ryan, gdzie oczekiwać miały na decyzję co do swoich dalszych losów.

03.12.1945 w ramach rejsu 3A[2] operacji Deadlight U 299 na holu niszczyciela HMS Obedient nie bez problemów około godziny 22:00 opuścił bazę w Loch Ryan, by udać się następnie w stronę pozycji YY, gdzie zgodnie z planem miał zostać zatopiony. Pierwotnie obie jednostki miały opuścić bazę po godzinie 14:00 ale stojący rufą do wyjścia niszczyciel miał za mało miejsca na wykonanie manewru obrócenia się, który dodatkowo został utrudniony przez defekt obu silników na holowanym przez niego U-boocie. Po dołączeniu do czekającego zespołu wspólnie z mającym też opóźnienie HMS Southdown holującym U 218, wszystkie okręty rozpoczęły marsz w stronę pozycji zatapiania (w trakcie jego trwania na dno poszły lub musiały zostać zatopione: U 776, U 218 i U 778). Następnego dnia o godzinie 12:30 zespół podzielił się na dwie grupy: grupę pierwszą z HMS Onslow i HMS Fowey z U 1005 na holu, która udała się stronę pozycji ZZ i grupę drugą do której oprócz HMS Obedient z U 299 na holu należał: niszczyciel ORP Błyskawica oraz holownik HMS Prosperous z U 994 i HMS Saucy z U 539, która skierowała się w stronę pozycji YY. Około godziny 17:30 z zerwał się z holu U 299, którego następnie HMS Obedient wspólnie z ORP Błyskawica bez powodzenia poszukiwał a z którym o godzinie 19:45 utracono kontakt radarowy. W związku z istniejącą obawą, że dryfujący U-boot może stanowić poważne zagrożenie dla żeglugi jego poszukiwania prowadzono także w dwóch kolejnych dniach. Ponieważ zguba najprawdopodobniej w dniu 4 grudnia poszła na dno poszukiwania te zakończyły się niepowodzeniem.

Przypisy
[1] Według strony http://www.wrecksite.eu/wreck.aspx?144537 ? zmierzający w kierunku Hamburga norweski Havbris (1.315 GT, rok budowy 1919) w sztormowych warunkach wszedł na skały w pobliżu Ulveskj?r (na południowy ? wschód od Kristiansand) tonąc wraz z czternastoma członkami załogi.
[2] W skład rejsu 3A oprócz w/w HMS Obiedent wchodziły: okręt dowódcy HMS Onslow, okręt artyleryjski ORP Błyskawica, eskortowce HMS Cubitt z U 778, HMS Southdown z U 218, HMS Fowey z U 1005, HMS Mendip z U 1203, holowniki HMS Enforcer z U 776, HMS Prosperous z U 994i HMS Saucy z U 539.

Bibliografia:
http://uboat.net
www.ubootwaffe.net
http://uboatarchive.net/
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm
http://www.u-boot-archiv.de/
http://www.u-historia.com/
Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5
Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 6 KTB U 223 - U 300
Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 - 1945
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3
Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1