U-65 Typ IXB

Stocznia: Deutsche Schiff- und Maschinenbau AG, (AG Weser) Bremen
Numer zamówienia: 953
Zamówienie: 16.07.1937
Położenie stępki: 06.12.1938
Wodowanie: 06.11.1939
Wcielenie do służby: 15.02.1940
Numer pocztowy: M 26 817

Przebieg służby:
15.02.1940 - 01.04.1940 - 2 Flotylla U-bootów, Wilhelmshaven (szkolenie załogi)
01.04.1940 - 28.04.1941 - 2 Flotylla U-bootów, Wilhelmshaven/Lorient (okręt bojowy)
28.04.1941 - Zatopiony na południowy - wschód od Islandii (pozycja 59.51N, 15.30W) przez brytyjski niszczyciel HMS Douglas

Dowódcy:
15.02.1940 - 24.03.1941 - KL ~ KK Hans-Gerrit von Stockhausen
01.04.1940 - 28.04.1941 - KL Joachim Hoppe

Liczba patroli: 6

Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 12 (66.174 ton)/3 (22.490 ton)

Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0

Patrol 1 (09.04.1940 - 14.05.1940)
09.04. U 65 pod dowództwem Hansa-Gerrita von Sotckhausena wypłynął o godzinie 15:30 z bazy w Wilhelmshaven, by zgodnie z rozkazem w ramach operacji Hartmut polegającej na osłonie lądujących w Norwegii niemieckich wojsk, wzmocnić grupę operujących w rejonie Narwiku U-bootów. W dniu 12 kwietnia Hans-Gerrit von Stockhausen odebrał z dowództwa dwie depesze: jedna zawierała informacje, co do sposobu użycia torped, natomiast druga nakazywała U 65 zająć pozycję w Vaagsfjordzie. W dniu 13 kwietnia U 65 bezskutecznie zaatakował grupę brytyjskich niszczycieli, które w rewanżu za atak uszkodziły go bombami głębinowymi. Następnego dnia Hans-Gerrit von Stockhausen bezskutecznie zaatakował brytyjski a w rzeczywistości polski transportowiec wojska Batory (14.287 ton). Dnia 16 kwietnia U 65 trzykrotnie meldował o kontakcie z nieprzyjacielem w rejonie Andfjord. W dniu 19 kwietnia U 65 wykonał bezskuteczny atak na brytyjski krążownik lekki Enterprise (9.435 ton). Trzy wystrzelone w kierunku krążownika torpedy wybuchły po 20 sekundach od wystrzelenia. Tego samego dnia Hans-Gerrit von Stockhausen odebrał meldunek U 47 o kontakcie z konwojem, którego w następnych dniach bezskutecznie (ze względu na złe warunki pogodowe) poszukiwał. Następnego dnia U 65 zameldował o kontakcie z zespołem brytyjskich okrętów złożonym z pancernika, transportowca wojska i niszczycieli. W dalszej części patrolu Hans-Gerrit von Stockhausen zgodnie z poleceniem dowództwa operował w rejonie na zachód od Szetlandów i Orkadów. W dniu 23 kwietnia U 65 napotkał brytyjski pancernik płynący w eskorcie niszczycieli. Dnia 30 kwietnia Hans-Gerrit von Stockhausen nawiązał kontakt z nieprzyjacielskim konwojem, o którym zameldował dowództwu. W dniu 08.05. U 65 otrzymał polecenie powrotu do bazy w Wilhelmshaven, gdzie przybył 14 maja o godzinie 00:30, kończąc trwający pięć tygodni patrol (35 dni).

Patrol 2 (08.06.1940 - 07.07.1940)
08.06. U 65 pod dowództwem Hansa-Gerrita von Sotckhausena wypłynął o godzinie 06:00 z bazy w Wilhelmshaven, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku (rejon Kanału Północnego, Zatoki Biskajskiej, Przylądka Finisterre).W pierwszej części patrolu okręt Hansa-Gerrita von Stockhausena wraz z UA, U 25, U 51 i U 52 brał udział w zasadzce w rejonie Archipelagu Orkadów na ewakuujące się z Norwegii jednostki brytyjskie. Z powodu problemów z silnikami U 65 przerwał patrol i wpłynął w dniu 11 czerwca o godzinie 23:27 do bazy w Bergen, którą opuścił dwa dni później 13 czerwca o godzinie 11:00, po dokonaniu niezbędnych napraw i uzupełnieniu stanu paliwa i prowiantu. Kontynuując przerwany patrol Hans-Gerrit von Stockhausen w okresie od 21 czerwca do 1 lipca storpedował cztery statki:
- 21.06. o godzinie 08:17 zatopił w kwadracie marynarki BF 5559 należący do holenderskiego armatora Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Mij NV z Amsterdamu frachtowiec Berenice (1.177 ton),
- 22.06. o godzinie 18:04 zatopił w kwadracie marynarki BF 5466 należący do francuskiego armatora Compagnie Auxiliaire de Navigation z Paryża tankowiec Monique (7.011 ton),
- 30.06. o godzinie 12:03 uszkodził w kwadracie marynarki BE 6852 należący do brytyjskiego armatora The Clan Line Steamers Ltd z Londynu frachtowiec Clan Ogilvy (5.802 ton), płynący w konwoju SL-68,
- 01.07. o godzinie 13:51 uszkodził w kwadracie marynarki BE 6292 należący do holenderskiego armatora NV Tot Voortzetting van den Koninklijke Hollandschen Lloyd z Amsterdamu frachtowiec Amstelland (8.156 ton), płynący w konwoju OA-175.
Oba uszkodzone statki dotarły o własnych siłach do portu docelowego. W dniu 07.07. U 65 wpłynął o godzinie 18:00 do bazy w Wilhelmshaven, kończąc trwający ponad cztery tygodnie patrol (30 dni).

Patrol 3 (08.08.1940 - 19.08.1940)
08.08. U 65 pod dowództwem Hansa-Gerrita von Sotckhausena wypłynął o godzinie 05:30 z bazy w Wilhelmshaven, by zgodnie z rozkazem w ramach operacji Taube wysadzić na wybrzeżu Irlandii dwóch agentów, którymi byli członkowie Irlandzkiej Armii Republikańskiej m.in. Generał Sean Russel szef sztabu IRA. Głównym ich zadaniem miało być tworzenie nastrojów antybrytyjskich w Irlandii. Po wykonaniu tego zadania U 65 miał atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Od samego początku patrolu okręt Hansa-Gerrita von Stockhausena nękany był przez problemy techniczne. Jakby tego było mało Generał Sean Russel zaczął uskarżać się na silne bóle brzucha związane ze stanem zapalnym wyrostka robaczkowego. Sanitariusz znajdujący się na pokładzie U 65 próbował doraźnie leczyć tą przypadłość, jednak mimo to pacjent zmarł. Hans-Gerrit von Stockhausen poinformował o tym fakcie dowództwo, które nakazało mu zaniechać realizacji operacji Taube i rozpocząć polowanie na nieprzyjacielskie jednostki. Dowódca U 65, aby móc kontynuować patrol pochował w morzu z pełnymi honorami ciało Generała Seana Russela. Kilka dni później załoga U 65 wykryła wyciek paliwa, który zdradzał pozycję okrętu. W związku z tym faktem Hans-Gerrit von Stockhausen zdecydował się przerwać patrol i wracać do bazy. W dniu 19.08. U 65 wpłynął do bazy w Lorient, kończąc trwający ponad półtora tygodnia patrol (12 dni).

21.08. U 65 pod dowództwem Hansa-Gerrita von Sotckhausena wypłynął z bazy w Lorient, by udać się do bazy w Breście w celu przeprowadzenia remontu wykrytych na patrolu usterek. Następnego dnia U 65 wpłynął do Brestu.

Patrol 4 (28.08.1940 - 25.09.1940)
28.08. U 65 pod dowództwem Hansa-Gerrita von Sotckhausena wypłynął o godzinie 21:20 z bazy w Breście, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Od 30 sierpnia do 9 września Hans-Gerrit von Stockhausen operował w ramach grupy U-bootów m.in. przeciwko meldowanemu przez B-Dienst konwojowi SC-2. W dniu 5 września U 65 nawiązał kontakt z poszukiwanym konwojem, ale z powodu fatalnych warunków pogodowych nie mógł wykonać skutecznego ataku torpedowego. Przez kolejne dni Hans-Gerrit von Stockhausen płynął w ślad za SC-2 wysyłając meldunki z jego aktualną pozycją oraz bezskutecznie próbując wykonać ataki torpedowe na płynące w nim statki. Po zakończeniu operacji przeciwko SC-2, U 65 operował w rejonie położonym na zachód od Hebrydów. W dniu 15 września Hans-Gerrit von Stockhausen zatopił o godzinie 06:05 w kwadracie marynarki AM 16832 należący do norweskiego armatora Jacobsen & Salvesen z Oslo frachtowiec Hird (4.950 ton), będący maruderem z konwoju HX-70. Dwa dni później 17 września U 65 zatopił o godzinie 16:26 w kwadracie marynarki AM 1574 należący do brytyjskiego armatora The Hain Steamship Co Ltd z Londynu frachtowiec Tregenna (5.242 ton), będący maruderem z konwoju HX-71. Od 20 do 22 września Hans-Gerrit von Stockhausen w ramach grupy U-bootów bezskutecznie operował przeciwko wykrytemu przez U 47 konwojowi HX-72. W dniu 25.09. U 65 wpłynął o godzinie 10:24 do bazy w Lorient, kończąc trwający cztery tygodnie patrol (28 dni).

Patrol 5 (15.10.1940 - 10.01.1941)
15.10. U 65 pod dowództwem Hansa-Gerrita von Sotckhausena wypłynął o godzinie 16:00 z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Środkowym Atlantyku (rejon Freetown). W dniu 10 listopada Hans-Gerrit von Stockhausen pobrał paliwo i prowiant z tankowca Nordmark służącego za okręt zaopatrzeniowy ciężkiego krążownika Admiral Scheer odbywającego rejs bojowy na Atlantyku. W okresie od 15 do 18 listopada U 65 zatopił cztery statki:
- 15.11. o godzinie 15:10 zatopił w kwadracie marynarki ET 9117 należący do brytyjskiego armatora Asiatic Steam Navigation Co Ltd z frachtowiec Kohinur (5.168 ton), będący maruderem z konwoju OB-235,
- 15.11. o godzinie 18:16 zatopił w kwadracie marynarki ET 9117 należący do norweskiego armatora P. Meyer z Oslo tankowiec Havbor (7.614 ton), który w momencie ataku podnosił z wody rozbitków z frachtowca Kohinur,
- 16.11. o godzinie 14:29 zatopił w kwadracie marynarki ET 8944 należący do brytyjskiego armatora Ellerman & Papayanni Lines Ltd z Liverpoolu frachtowiec Fabian (3.059 ton), będący maruderem z konwoju OB-234,
- 18.11. o godzinie 18:12 zatopił w kwadracie marynarki ET 2821 należący do brytyjskiego armatora United Africa Co Ltd z Londynu tankowiec Congonian (5.065 ton).
W dniu 28 listopada Hans-Gerrit von Stockhausen spotkał się po raz drugi z tankowcem Nordmark, z którego oprócz paliwa i prowiantu pobrał także torpedy oraz przekazał na jego pokład wziętego do niewoli 2 oficera z załogi frachtowca Kohinur. W dniach 7 - 9 grudnia U 65 po raz ostatni spotkał się z tankowcem Nordmark, z którego ponownie pobrał paliwo i prowiant. W okresie od 21 grudnia do 2 stycznia Hans-Gerrit von Stockhausen storpedował pięć jednostek:
- 21.12. o godzinie 16:00 zatopił w kwadracie marynarki ET 2753 należący do panamskiego armatora Panama Transport Co (Standard Oil Co) z Panamy tankowiec Charles Pratt (8.982 ton)
- 24.12. o godzinie 16:41 zatopił w kwadracie marynarki ET 2661 należący do brytyjskiego armatora British Tanker Co Ltd z Londynu tankowiec British Premier (5.872 ton), będący maruderem z konwoju SLS-60
- 27.12. o godzinie 11:31 uszkodził w kwadracie marynarki EJ 9675 należący do norweskiego armatora A/S Westfal-Larsen & Co z Bergen frachtowiec Risanger (5.455 ton), który został dobity 70 pociskami 105 mm,
- 31.12. o godzinie 23:00 uszkodził w kwadracie marynarki EJ 6315 należący do brytyjskiego armatora British Tanker Co Ltd z Londynu tankowiec British Zeal (8.532 ton)
- 02.01. o godzinie 22:07 uszkodził w kwadracie marynarki DT 6559 należący do brytyjskiego armatora British India Steam Navigation Co Ltd z Londynu frachtowiec Nalgora (6.579 ton), będący maruderem z konwoju OB-261.Uszkodzona jednostka została dobita 70 pociskami z działa 105 mm. W dniu 10.01. U 65 wpłynął o godzinie 18:00 do bazy w Lorient, kończąc trwający ponad dwanaście i pół tygodnia patrol (88 dni).

Patrol 6 (12.04.1941 - 28.04.1941)
12.01. U 65 pod dowództwem Joachima Hoppe wypłynął o godzinie 18:00 z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Od 18 kwietnia Joachim Hoppe w ramach zgrupowania U-bootów operował przeciwko konwojom. Od 28.04. U 65 prowadził działania przeciwko konwojowi HX 121. Jeszcze tego samego dnia Joachim Hoppe nawiązał kontakt z HX 121, ale niedługo potem został wykryty i zaatakowany przez niszczyciel HMS Douglas, który w serii ataków bombami głębinowymi posłał jego okręt na dno. Cała załoga U 65 zginęła.

Uwagi:
a.) Poprzednia wersja losów U 65 mówiła, że w dniu 28 kwietnia 1941r padł on ofiarą ataku korwety HMS Gladiolus. W rzeczywistości brytyjski okręt bezskutecznie zaatakował U 96.
b.) W dniu 15 stycznia 1943 roku zginął w wypadku samochodowym w Berlinie pierwszy dowódca U 65, KK Hans-Gerrit von Stockhausen, pełniący po zejściu z pokładu U 65 funkcję dowódcy 26 Flotylli U-bootów stacjonującej w bazie w Pillau.

Członkowie załogi U 65 polegli w dniu 28.04.1941r:
Ahlers Josef Mtr 05.02.1922
Badura Joachim FkMt 06.05.1918
Beckers Josef FkOGfr 23.07.1920
Begemann Egbert-Friedrich OLt.z.S 13.07.1914
Bergmann Heinz-Georg MaschOGfr 07.12.1919
Bruder Werner-Hermann Ostrm 23.10.1910
Elsig Peter MaschOGfr 17.08.1920
Engelmann Ernst BtsMt 17.11.1914
Faisst Oskar MtrOGfr 10.01.1918
Faust Walter MaschOGfr 27.04.1920
Fenske Erich MaschOGfr 01.04.1920
Friedrich Heinrich-Anton MtrOGfr 01.04.1919
Fritz Karl OGfr 19.09.1919
Gebhardt Josef OMasch 10.01.1913
Grätz Fritz MaschMt 10.02.1915
Heimbach Hermann OMaschMt 20.04.1916
Hoppe Joachim KpLt 20.03.1915
Kahle Wolfgang MaschOGfr 29.09.1919
Keil Heinz MaschOGfr 08.04.1920
Kopp Willi OBtsMt 21.07.1913
Krömpke Friedrich MechOGfr 17.07.1920
Krutwig Wilhelm OGfr 07.09.1919
Langmack Walter-August MaschGfr 27.02.1920
Lapp Hans MtrOGfr 07.12.1919
Leifert Ernst MtrGfr 17.04.1921
Lentz Josef OMaschMt 12.03.1916
Linke Otto-Kurt MaschOGfr 27.12.1919
Maag Ewald Mtr 18.08.1919
Mach Otto MechOGfr 12.02.1918
Mischke Werner Lt.z.S 11.11.1918
Peter Werner FkMt 24.09.1916
Queste Günther Lt.ing 03.10.1913
Reher Heinz MaschGfr 10.01.1915
Riehl Karl OMasch 23.04.1916
Rieker Erwin StOMasch 23.09.1911
Riemke Helmut MaschGfr 19.03.1919
Ritzschke Siegfried OMechMt 01.07.1916
Schieben Franz MtrOGfr 11.04.1920
Schmaus Andreas MaschGfr 05.06.1921
Schröder Kurt KpLt.ing.LI 07.07.1909
Schrotsberger Erwin MaschMt 30.01.1916
Schubert Herbert MaschOGfr 08.01.1918
Schulze Wilhelm MaschMt 07.08.1916
Steen Karl-Walter OMaschMt 04.01.1915
Stoffers Gustav MtrOGfr 13.10.1919
Welsch Heinz MaschOGfr 07.12.1919
Wensorra Ernst OBtsm 16.02.1915


Bibliografia:
http://uboat.net
http://www.ubootwaffe.net
http://uboatarchive.net/BDUKTB30269.htm
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm
http://www.u-boot-archiv.de/
http://www.u-historia.com/
Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 2, 3