U-309 Typ VIIC
Posty: 5
• Strona 1 z 1
U-309 Typ VIIC
przez Brodołak » 26.12.06, 11:53
U-309 Typ VIIC - historia rozszerzona
Stocznia: Flender Werke AG, Lübeck-Siems
Nr zamówienia: 309
Zamówienie: 05.06.1941
Położenie stępki: 24.01.1942
Wodowanie: 05.12.1942
Wcielenie do służby: 27.01.1943
Nr pocztowy: M 49 703
Przebieg służby:
27.01.1943 - 31.07.1943 - 8 Flotylla U-bootów, Danzig (szkolenie załogi)
01.08.1943 - 31.10.1943 - 11 Flotylla U-bootów, Bergen (okręt bojowy)
01.11.1943 - 01.10.1944 - 9 Flotylla U-bootów, Brest (okręt bojowy)
01.10.1944 - 16.02.1945 - 33 Flotylla U-bootów, Flensburg (okręt bojowy)
16.02.1945 - Zatopiony na wschód od Moray Firth, przez kanadyjską fregatę HMCS St. John (pozycja 58.09N, 02.23W).
Dowódcy:
27.01.1943 - ?.08.1944 - LT ~ OL Hans-Gert Mahrholz
?.08.1944 - 16.02.1945 - OL Herbert Loeder
Odbyte patrole bojowe: 11
Zatopione/uszkodzone/uznane za stracone statki handlowe: 0/0/1 (7.219 BRT)
Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0
26.08.1943 U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza wspólnie z U 841, U 220 i U 643 o godzinie 08:11 opuścił bazę w Kiel. Prawie cztery godziny później o 12:02 po wejściu na Rutę 15 cztery U-booty spotkały się z trałowcem M 1904 w eskorcie którego skierowały się w stronę Ruty 33. Następnego dnia o 15:27 (kwadrat marynarki AO 4426) przy pomocy karabinu maszynowego rozstrzelano dostrzeżoną wcześniej przez wachtowych dryfującą minę zerwaną z łańcucha kotwicznego. Ponad dwie godziny później o 17:40 (kwadrat marynarki AO 4547) doszło do wymiany składu eskorty na dwa trałowce M 426 i M 415. Dwudziestego ósmego marca w celu ponownej wymiany eskorty o godzinie 03:04 zawinięto do Kristiansand, które opuszczono dwie godziny później wspólnie z U 643 orz w eskorcie patrolowca NS 11 i trałowca M 427. Tego samego dnia o godzinie 21:23 zespół okrętów zawinął na nocleg do Haugesund, który opuszczono następnego dnia o 08:00 w towarzystwie U 841 i U 643 oraz w eskorcie w/w jednostek nawodnych. W trakcie pobytu w bazie na wszystkich trzech jednostkach odebrano pochodzący z MOK Nord rozkaz o następującej treści:
?Celem są próbujące uciec na zachód duńskie jednostki wojenne i handlowe oraz płynące im naprzeciw z zachodu alianckie okręty. Zarządzono rozbrojenie wojsk duńskich, rozbrojenie nakazał głównodowodzący wojsk.?.
O godzinie 17:53 eskorta zawróciła do bazy natomiast U 309 wraz z U 841 i U 643 obrał kurs na południe. Prawie półtorej godziny później o 19:25 osiągnięto rejon wyczekiwania na duńskie i alianckie jednostki, który przypadał na kwadrat AN 3549. Następnego dnia o godzinie 23:05 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?U 309, U 643, U 841 zadanie odwołane, wracać do bazy.?.
W dniu 1 września o godzinie 04:00 zawinięto do Egersund, które po spotkaniu z eskortą opuszczono o 06:05. Jeszcze tego samego dnia o 17:45 osiągnięto bazę w Bergen, gdzie oczekiwać miano na dalsze rozkazy.
08.09. - 09.09.1943 - Hatvik - szkolenie w ramach UAS.
Patrol 1 (13.09.1943 - 18.09.1943)
13.09. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza wspólnie z U 419 w eskorcie dozorowca Viper o godzinie 17:13 wypłynął z bazy w Bergen, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Jeszcze tego samego dnia o 22:35 po osiągnięciu kwadratu AN 2417 eskorta zawróciła do bazy zaś oba U-booty rozpoczęły już indywidualnie marsz w stronę wyznaczonych im pozycji. Następnego dnia o 06:05 (kwadrat marynarki AF 8487) okręt Marholza zszedł na głębokość 40 metrów rozpoczynając podwodny marsz. W dniu 15 września około godziny 22:00 (kwadrat marynarki AF 4623) doszło do awarii detektora Hagenuk, którego pomimo zastosowania się do rad zawartych w instrukcji z U 539 nie udało się przywrócić do pełni sprawności. Następnego dnia o godzinie 03:02 Hagenuk popsuł się całkowicie i Hans-Gert Marholz uznając, że dalszy rejs bez sprawnego detektora będzie trudny nakazał obrać kurs na bazę w Trondheim. W trakcie rejsu powrotnego 17 września na skutek uderzeń fal o pomost wygięciu uległa osłona działka kal. 2,0 cm. Następnego dnia o 16:04 w kwadracie marynarki AF 6717 doszło do spotkania z trałowcem M 132, w towarzystwie którego jeszcze tego samego dnia o 22:00 osiągnięto Trondheim. W trakcie prowadzonych prac naprawczych na U 309 zainstalowano wymontowany z U 963 detektor Hagenuk oraz wymieniono osłonę podwójnego działka kal. 2,0cm, poza tym okręt ponownie zaopatrzono w świeży prowiant, wodę oraz uzupełniono zapasy paliwa i smarów. W dniu 25 września po zakończeniu wszystkich prac okręt Marholza o godzinie 09:44 w eskorcie trałowca M 132 opuścił Trondheim. O 18:30 eskorta zawróciła do bazy a U 309 już dalej samotnie kontynuował rejs w stronę swojego rejonu operacyjnego. Następnego dnia o 04:15 (kwadrat marynarki AF 5559) rozpoczęto podwodny marsz na głębokości 40 metrów. W dniu 30 września o godzinie 04:00 (kwadrat marynarki AE 8363) wykryto defekt w mechanizmie blokady poczwórnego działka kal. 2,0 cm. Czterdzieści minut później pracujący nad jego usunięciem Mech Gfr Erich Jungmann (ur. 23.08.1924r.) został uderzony i zmyty za burtę przez falę, która wdarła się na pomost. Pomimo zarządzonych niemal natychmiast przez dowódcę trwających przez godzinę poszukiwań nie udało się go jednak odnaleźć. Jak się później okazało Jungmann chcąc mieć większą swobodę ruchu wbrew rozkazom nie przypiął się pasem bezpieczeństwa do pomostu, co mogło mu uratować życie. W dniu 2 października o 04:00 (kwadrat marynarki AM 1146) na horyzoncie dostrzeżono światła statku, którym okazał się być szwedzki ?Margarat Johnson?. Dwa dni później o 08:10 osiągnięto punkt docelowy, przypadający na kwadrat AK 3294. Tego samego też dnia o godzinę cofnięto czas na wszystkich znajdujących się na pokładzie okrętu zegarach i zegarkach. W dniu 7 października na U 309 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Mahrholz i Hille dołączyć do zgrupowania Rossbach. Utworzona jest linia dozoru złożona z 16 okrętów od AJ 3973 do AK 9201, kurs 220?, prędkość 5 węzłów. Spodziewamy się dwóch płynących w kierunku wschodnim konwojów. Liczyć się z osłoną lotniczą.?.
Oczekiwanymi konwojami były meldowane przez B-Dienst konwoje HX.259 i SC.143 (osłaniany przez grupę eskortową C2 wspartą 3 grupą wsparcia).Następnego dnia o 12:45 (kwadrat marynarki AK 0395) po uzyskaniu namiaru na pracujący w pobliżu wrogi radar Hans-Gert Mahrholz nakazał zejść pod wodę, gdzie następnie przebywano do 15:15.Tego samego dnia odebrano drugą skierowaną do jednostek zgrupowania Rossbach depeszę BdU o następującej treści:
?Meldunek zwiadu lotniczego o kontakcie o godzinie 13:40 z nieprzyjacielskim konwojem płynącym kursem wschodnim w AL 4138. Ze względu na brak wrogiego lotnictwa nie ma czasu do stracenia. Wszystkie okręty pozostać na powierzchni - jeśli tylko sprawna jest broń przeciwlotnicza. Kierować się z dużą prędkością. Przed zmrokiem musicie znaleźć się we właściwym położeniu. Jutrzejsza noc jest ostatnią szansą.?.
Po odebraniu tej depeszy Hans-Gert Mahrholz wraz z głównym sternikiem ustalił, że w chwili obecnej jego okręt zajmuje pozycję położoną 60 mil morskich za wrogim konwojem ale mimo to podejmie się próbę jego przechwycenia. Tego samego dnia o godzinie 20:00 dowódca U 309 zmienił jednak swoje zdanie i uznając że niema szans na dojście SC.143 przerywa za nim pościg. Dziewiątego października odebrano trzecią przeznaczoną dla zgrupowania depeszę dowództwa o następującej treści:
?Rossbach, wszystkie okręty przerywać poszukiwania, kierować się na zachód.?.
O godzinie 22:18 odebrano drugą już tego dnia depeszę BdU o następującej treści:
?U 470, U 631, U 437, U 309, U 762, U 231, U 91, U 448, U 455, U 267, U 413, U 608 tworzą grupę Schlieffen. W następującej kolejności do dnia 16 października, godziny 00:00 stworzyć linię dozoru od AK 0235 do AK 6734.?.
W dniu 16 października o 04:00 osiągnięto przypadającą na kwadrat marynarki AK 6162 pozycję w linii dozoru. Około godziny trzynastej (12:52) na U 309 odebrano pochodzący z U 964 meldunek o następującej treści:
?Nieprzyjaciel w AL 1795.?,
w związku z którym Hans-Gert Mahrholz nakazał obrać kurs na jego przechwycenie. Dostrzeżonym i meldowanym przez U964 nieprzyjacielem był osłaniany przez 4 Grupę Wsparcia powolny konwój ONS.20. O 17:25 płynący w stronę konwoju U 309 został zmuszony do alarmowego zanurzenia przez nieprzyjacielską łódź latającą, która w wykonanym następnie ataku w ślad za zanurzającym się okrętem zrzuciła trzy bomby głębinowe. W trakcie trwającego do 21:24 pobytu pod wodą na okręcie Mahrholza zarejestrowano odgłosy wielu odległych detonacji bomb głębinowych. Następnego dnia o godzinie 05:07 (kwadrat marynarki AK 3557) przebywający na pomoście U 309 wachtowi zameldowali o dostrzeżeniu przed dziobem cieni statków, w stronę których się skierowano (dostrzeżone jednostki należały do poszukiwanego konwoju). Dwadzieścia dwie minuty później w kierunku znajdującego się najbliżej statku Hans-Gert Mahrholz wystrzelił salwę czterech torped, rejestrując po 13 minutach dwie detonacje. Ze względu na alarmowe zanurzenie jakie musiano wykonać przed nadpływającym niszczycielem jakiekolwiek wzrokowe potwierdzenie skutków ataku okazało, się jednak nie możliwe. Wkrótce potem rozpoczęło się trwające kilka godzin polowanie na zanurzony okręt w pobliżu którego eksplodowało wiele bomb. O 17:40 jednostka Mahrholza z powrotem znalazła się na powierzchni podejmując pościg za nieprzyjacielem. W dniu 18 października po uzyskaniu o godzinie 01:55 (kwadrat marynarki AK 2583) namiaru na pracujący w pobliżu radar wykonano alarmowe zanurzenie na głębokość A+20 (100 metrów). Wkrótce potem na kursie 60? uzyskano kontakt akustyczny z szybko zbliżającą się jednostką nawodną. O 04:31 w pobliżu przebywającego na głębokości A+10 metrów U 309 eksplodowało wiele bomb głębinowych, które spowodowały: zastopowanie bakburtowego silnika elektrycznego, uszkodzenie mechanizmu obracania peryskopami oraz nieszczelność kołnierzy wylotu systemu chłodzenia. Po wynurzeniu mającym miejsce o godzinie 16:28 (kwadrat marynarki AK 2598) ponownie podjęto pościg za konwojem. Prawie dwie godziny później o 18:16 odebrano pochodzące z dowództwa polecenie zakończenia operacji konwojowej. Cztery dni później 22 października o 19:30 odebrano depeszę BdU o następującej treści:
?U 91, U 762, U 231, U 309, U 608, U 969, U 267, U 281, U 413, U 963, U 437, U 426, U 842, U 552, U 592, U 575, U 226, U 373, U 709 utworzyć grupę Siegfried i do 24.10., godz. 12 w w/w kolejności zająć pozycję w linii dozoru od AJ 9928 do BC 3938. Osiągnąć pozycję niewykrytym płynąc w nocy i za dnia pod wodą. Po osiągnięciu 24.10. pozycji za dnia pozostawać w zanurzeniu, wieczorem spodziewać się płynącego w kierunku wschodnim konwoju.?.
Meldowanym konwojem był osłaniany przez grupę eskortową C5 konwój HX.262. Dwudziestego trzeciego października o 16:00 osiągnięto pozycję w linii dozoru, która przypadała na kwadrat AJ 9981. Trzy dni później 26 września o godzinie 13:49 w związku z kończącym się paliwem U 309 rozpoczął marsz powrotny w kierunku Bergen. Ponad dwie godziny później o 16:07 (kwadrat marynarki BC 3212) wykonano alarmowe zanurzenie przed dostrzeżonym sterowcem. Pięćdziesiąt minut później pomimo braku jakiegokolwiek kontaktu akustycznego z jednostką nawodną w pobliżu U 309 eksplodowało 10 bomb głębinowych. Łącznie do godziny 22:14 w okolicy eksplodowało aż 129 bomb głębinowych, które dla Hansa-Gerta Mahrholza stanowiły zagadkę w związku z ciągłym brakiem kontaktu akustycznego. W dniu 28 października po uzyskaniu o godzinie 22:00 (kwadrat marynarki AK 7916) namiaru na pracujący w pobliżu radar na polecenie dowódcy w powietrze wypuszczono pozoratory radarowy Aphrodite. Podobna sytuacja powtórzyła się także i następnego dnia o 04:55 (kwadrat marynarki AK 7689), kiedy to ponownie wypuszczono w powietrze pozorator radarowy Aphrodite. Tego samego dnia o 15:50 na U 309 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Port docelowy dla Mahrholza i Hungerhausena to Brest.?,
w związku z czym obrano kurs prowadzący do nowej bazy okrętu. Piątego listopada płynący na powierzchni U 309 dwukrotnie był zmuszany do wykonywania manewru alarmowego zanurzenia przed nadlatującymi samolotami:
- o 02:06 (kwadrat marynarki BF 4851), pobyt pod wodą do 05:08,
- o 05:28 (kwadrat marynarki BF 4828), pobyt pod wodą do 20:26.
Dwa dni później 7 listopada o godzinie 14:30 okręt Mahrholza osiągnął przypadający na kwadrat BF 5218 punkt spotkania z eskortą, gdzie jednak nie napotkano żadnej jednostki. Godzinę później punkcie Pt. 346 doszło do spotkania U 309 z dozorowcami V 733 i V 722 oraz osłanianym przez nie U 86, w towarzystwie których skierowano się do Brestu, gdzie przybyto jeszcze tego samego dnia o 23:57, kończąc trwający prawie osiem tygodni patrol (55 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 3.937 mil morskich na i 1.660 mil morskich pod powierzchnią.
Patrol 2 (19.12.1943 - 14.02.1944)
19.12. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza o godzinie 15:45 wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Oprócz załogi na pokładzie okrętu Mahrholza w momencie jego wyjścia na patrol przebywali też technicy z NEK, którzy podczas pierwszego etapu rejsu mieli za zadanie przeprowadzić próby odbiornika Fu.M.B a następnie po ich zakończeniu zostać przekazani na jeden z okrętów eskorty z którymi U 309 miał się wkrótce spotkać .O 19:30 doszło do w/w spotkania z eskortą oraz osłanianym także przez nią U 731. Po dotarcia do punktu powrotnego eskorty Hans-Gert Mahrholz próbował przekazać na jeden z eskortowców techników z NEK ale ze względu na wzburzone morze okazało się to niemożliwe. Ponieważ okręt nie mógł kontynuować dalej rejsu dowódca U 309 zmuszony był podjąć tuż po północy następnego dnia decyzję o powrocie wraz z eskortą do Brestu, który osiągnięto o 12:53. Po zdaniu na brzeg ?pasażerów? o godzinie 16:15 w eskorcie trałowca M 463 ponownie opuszczono bazę, by kontynuować przerwany patrol. Dwudziestego pierwszego grudnia (kwadrat marynarki BF 5572) po zakończeniu próbnego zanurzenia na głębokość 2A+30 (190 metrów) i przekazaniu meldunku o pozytywnie zakończonej próbie dowódcy eskorty o godzinie 06:25 eskortujący U 309 trałowiec zawrócił do bazy. Prawie dwadzieścia minut później o 06:53 okręt Mahrholza rozpoczął podwodny marsz przez Biskaje płynąc na głębokości A-20 (60 metrów). Trzy dni później 24 grudnia odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Nowy punkt docelowy dla U 309, U 731 i U 220 to AL 14.?.
Dwudziestego ósmego grudnia odebrano kolejną depeszę z dowództwa o następującej treści:
?Grupa Rügen po wynurzeniu z prędkością ekonomiczną obsadzić następujące linie dozoru:
Grupa 1 = U 744, U 545, U 741 AL 1234 ? 1248,
Grupa 2 = U 364, U 972, U 981 AL 2621 ? 2671,
Grupa 3 = U 763, U 960, U 390 AL 1931 ? 1994,
Grupa 4 = U 471, U 392, U 302 AL 5266 ? 5539,
Grupa 5 = U 846, U 311, U 92 AL 5771 ? 8184,
Grupa 6 = U 260, U 544, U 672, U 976 AL 7822 ? AL 8778,
Grupa 7 = U 386, U 731, U 309 AL 9723 ? 9845.?.
Głównym celem zgrupowania miały być wszystkie płynące w kierunku Wysp Brytyjskich konwoje. W sylwestra o godzinie 24:00 (kwadrat marynarki AL 9843) Hans-Gert Mahrholz dla żartu zarządził przywitanie nowego roku ogłoszeniem alarmu. W dniu 11 stycznia U 309 osiągnął nową pozycję w linii dozoru, która przypadała na kwadrat AL 1919. Ze względu jednak na złe warunki pogodowe (sztorm, słaba widoczność i gradobicia) szansa dostrzeżenia nieprzyjaciela w tym okresie była bliska zeru. Trzy dni później 14 stycznia odebrano skierowaną do jednostek grupy Rügen a pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Grupa Rügen kierować się do następujących rejonów dozoru: U 984 AM 1191 i U 545 AM 1385. U 547 3432, U 981 3476, U 762 3686, U 309 3888, U 972 3572, U 390 3972, U 731 0291, U 757 6333, U 650 6563, U 666 6196, U 846 6721, U 471 6799, U 406 6943, U 311 9262, U 231 9194, U 281 9559, U 377 9798 ? wszystkie w AL oraz U 302 BE 1312 i U 382 BE 2445".
Głównym celem zgrupowania ponownie miały być e wszystkie zmierzające na Wyspy Brytyjskie konwoje. W dniu 26 stycznia o godzinie 06:33 (kwadrat marynarki AM 1955) na przebywającym w zanurzeniu okręcie Mahrholza nawiązano na kursie 140? kontakt akustyczny z szybko zbliżającą się jednostką, która wkrótce potem przepłynęła nad jego pozycją oddalając się następnie kursem 290?. Tego samego dnia o godzinie 21:22 odebrano depeszę BdU o następującej treści:
?Grupa Rügen rozwiązana. Jako grupa Stürmer obsadzą z najwyższą prędkością adekwatną do warunków pogodowych nowe rejony ataku, odstępy 30 mil morskich, wszystkie w AM. U 989 1496, - U 547 1487 ? U 984 2571 ? U 545 1682 ? U 309 1861 ? U 386 0141 ? U 390 4131 ? U 731 1757 ? U 762 1731 ? U 666 1944 | U 406 AL 6362.?.
Głównym celem nowo utworzonego zgrupowania były wykryte przez samoloty zwiadu Ju290 należące do FAGr.5 konwoje OS.66/KMS.40 i ON.221. Następnego dnia przebywający aktualnie w kwadracie AM 1887 okręt Mahrholza natknął się na sztorm (stan morza 8, wiatr WSW 9), który nie dość, że utrudniał marsz na powierzchni (przechyły dochodzące do 70? na obie burty) to także doprowadził do powstania uszkodzeń wewnątrz okrętu m.in. do wypadnięcia panelu sterowniczego bakburtowego silnika elektrycznego oraz do zwarcia w tablicy rozdzielczej. W dniu 1 lutego (kwadrat marynarki AL 6263) osiągnięto nowy rejon operacyjny. Siedem dni później 8 lutego na U 309 odebrano pochodzącą z dowództwa FdU West depeszę o następującej treści:
?Portem docelowym dla Mahrholza jest Bordeaux.?.
Wkrótce potem rozpoczęto marsz powrotny. W dniu 14 lutego o godzinie 08:17 (kwadrat marynarki BF 9312) doszło do spotkania U 309 z eskortą, w towarzystwie której o 11:48 dotarto do ujścia Żyrondy, gdzie na pokład okrętu Mahrholza wszedł miejscowy pilot, mający następnie poprowadzić go do położonego w głębi lądu portu w Bordeaux. Tego samego dnia o godzinie 17:00 dotarto do Bordeaux, kończąc trwający ponad osiem tygodni patrol (57 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 3.364,1 mili morskiej na i 2.437,4 mil morskiej pod powierzchnią.
Podczas pobytu w Bordeaux U 309 trafił do tamtejszej stoczni, gdzie przystosowano go do odpalania torped LUT.
08.04.1944 Po zakończeniu prac U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza o godzinie 09:30 opuścił Bordeaux, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w La Pallice. Następnego dnia o godzinie 03:17 (kwadrat marynarki BF 9276) na polecenie Mahrholza przeprowadzono próbne zanurzenie na głębokość 2A+40 (200 metrów), podczas którego wykryto kilka nieszczelności. Dziesiątego kwietnia o godzinie 15:20 dotarto do bazy w La Palice.
Podczas pobytu w La Pallice okręt Mahrholza został włączony w skład zgrupowania Landwirt, na którego okrętach w związku ze spodziewaną aliancką inwazją na kontynent do 31 maja utrzymywany był stan sześciogodzinnej gotowości do wyjścia w morze.
31.05. - 17.06.1944 - pobyt w miejscowej stoczni w celu montażu na U 309 instalacji chrap.
18. - 19.06.44 - załadunek na U 309 ca. 80 ton amunicji przeznaczonej dla niemieckich wojsk walczących w Cherbourgu.
Patrol 3 (20.06.1944 - 25.06.1944)
20.06. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza o godzinie 23:15 wypłynął z bazy w La Pallice, by zgodnie z otrzymanym rozkazem dostarczyć do Cherbourga załadowaną w poprzednich dniach amunicję. W godzinach porannych następnego dnia o 04:02 (kwadrat marynarki BF 6874) U 309 zszedł pod wodę rozpoczynając marsz na głębokości A-60 (20 metrów). Wieczorem o 23:29 Hans-Gert Mahrholz zarządził rozpoczęcie marszu na chrapach. W dniu 24 czerwca na U 309 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Następujące okręty przerwą wykonywanie swoich dotychczasowych zadań i wpłyną: Palmgren, Mahrholz, Gwissler do Brestu, Vogler do La Pallice.?.
Następnego dnia po uzyskaniu o godzinie 00:47 (kwadrat marynarki BF 5216) namiaru na zbliżający się kontakt radarowy z pokładu U 309 wypuszczono w powietrze kilka pozoratorów radarowych Aphrodite. O 02:00 płynący na powierzchni okręt Mahrholza został wykryty i zaatakowany przez dwa samoloty, z których jeden oświetlił go reflektorem Leigha. Ataki obu maszyn odparto przy pomocy działek przeciwlotniczych po czym w nadarzającym momencie wykonano alarmowe zanurzenie. Prawie dwie godziny później o 03:40 okręt Mahrholza ponownie wyszedł na powierzchnię kontynuując marsz powrotny do bazy. Jeszcze tego samego dnia o 07:23 (kwadrat marynarki BF 5224) U 309 spotkał się eskortą, w towarzystwie której godzinę później wpłynięto do Brestu, kończąc trwający pięć dni patrol. Podczas jego trwania przepłynięto 87 mil morskich na i 265,4 mili morskiej pod powierzchnią.
25 - 26.06.1944 - wyładunek amunicji przeznaczonej dla wojsk w Cherbourgu i przygotowanie okrętu do działań na wodach kanału La Manche.
Patrol 4 (29.06.1944 - 06.07.1944)
29.06. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza w towarzystwie eskorty o godzinie 22:20 wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielskie jednostki przebywające na wodach Zatoki Sekwany. Następnego dnia po osiągnięciu o 02:41 kwadratu BF 4213 eskorta zawróciła do bazy a czternaście minut później U 309 rozpoczął podwodny marsz w stronę swojego rejonu operacyjnego. Tuż po północy 1 lipca ze względu na wzburzony stan morza marsz na chrapach okazał się niemożliwy (pływak na głowicy chrap ciągle ulegał zacięciu co doprowadzało do wzrostu ciśnienia wewnątrz okrętu aż do 800mb). O 04:05 (kwadrat marynarki BF 2738) po wykryciu w pobliżu impulsów azdyku na polecenie dowódcy wypuszczono za burtę pozorator Bold. Ponad dwie godziny później o 06:23 po raz drugi nawiązano kontakt akustyczny z jednostką nawodną, która wkrótce potem przepłynęła nad zanurzonym okrętem. Drugiego lipca o godzinie 13:23 na U 309 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?U 212, U 243, U 778, U 480, U 309 wymarsz odwołany, wracać do Brestu.?.
Prawie pięć godzin później o 18:45 w związku z w/w rozkazem Hans-Gert Mahrholz zarządził powrót do bazy. Następnego dnia o 02:12 (kwadrat marynarki BF 2576) w średniej odległości od okrętu eksplodowały dwie serie każda po cztery bomby głębinowe. Zaalarmowany tym dowódca U 309 w celu zmylenia ewentualnych prześladowców nakazał wystrzelić pozoratory Bolde i przygotować się do możliwych dalszych ataków. W godzinach porannych o 09:27 (kwadrat marynarki BF 2583) w kierunku dostrzeżonego niszczyciela wystrzelono dwie torpedy, rejestrując po 9 minutach i 15 sekundach odgłos detonacji. Wkrótce potem na U 309 usłyszano charakterystyczne dla tonącej jednostki odgłosy, co z kolei dało Hansowi-Gertowi Mahrholzowi powód do zgłoszenia zatopienia niszczyciela (ca. 1100 ton), co nie znalazło jednak potwierdzenia po stronie alianckiej. Tuż przed południem o 11:43 (kwadrat marynarki BF 2581) w kierunku kolejnego niszczyciela wystrzelono torpedę akustyczną T-V, która jednak chybiła celu. Atak ten nie został dostrzeżony na atakowanej jednostce dzięki czemu przebywający w pobliżu okręt Mahrholza mógł spokojnie oddalić się z niebezpiecznego rejonu. W dniu 4 lipca o godzinie 16:00 (kwadrat marynarki BF 2764) U 309 stał się celem poszukiwań wrogiej grupy z.o.p. złożonej z czterech niszczycieli, która pomimo przepływania nad jego pozycją nie zdołała go jednak zlokalizować. W dniu 5 lipca odebrano pochodzącą z BdU depeszę skierowaną do Mahrholza o następującej treści:
?Mahrholz nie wpływać. Marsz do rejonu operacyjnego.?.
Pomimo tego rozkazu Hans-Gert Mahrholz zadecydował o wejściu do bazy w celu uzupełnienia zapasów, w związku z czym zaraz po wynurzeniu mającym miejsce o godzinie 05:20 nadał do dowództwa meldunek z informacją o powrocie. Prawie trzygodzinny później o 08:00 (kwadrat marynarki BF 5213) U 309 osiągnął punkt spotkania z eskortą, rozpoczynając oczekiwanie na jej przybycie. W dniu 6 lipca na przebywającym pod wodą U 309 o 01:40 zarejestrowano odgłosy pracujących śrub jednostek nawodnych, w związku z czym Hans-Gert Mahrholz wydał rozkaz wynurzenia. Wkrótce potem przez dziobem okrętu po stronie bakburty zaobserwowano rozbłyski pocisków świetlnych a po sterburcie usłyszano odgłosy ognia artyleryjskiego. Poza tym detektor fal radarowych uzyskał mocny namiar na pracujące w pobliżu radary. Siedem minut później na polecenie dowódcy, który domyśliwszy się, że doszło do starcia własnych jednostek z nieprzyjacielem wykonano najpierw alarmowe zanurzenie nas głębokość A-20 (60 metrów), po czym posadowiono okręt na dnie. Po wynurzeniu mającym miejsce ponad godzinę później (02:50) na kursie 270? zaobserwowano płonący wrak jednostki nawodnej. O 03:50 doszło do spotkania U 309 z eskortą w towarzystwie której dwie godziny później osiągnął Brest, kończąc trwający tydzień patrol. Podczas jego trwania przepłynięto 46 mil morskich na i 349,9 mili morskiej pod powierzchnią.
Zgłaszane i uznane przez BdU sukcesy: 1 zatopiony niszczyciel (1.100 ton).
Patrol 5 (12.07.1944 - 03.08.1944)
12.07. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza w eskorcie jednostek nawodnych o 21:30 wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielskie jednostki przebywające na wodach Zatoki Sekwany. Następnego dnia o 01:00 (kwadrat marynarki BF 5222) na wszystkich jednostkach zarejestrowano na horyzoncie rozbłyski pocisków świetlnych. W związku z podejrzeniem, że w pobliżu mogą przebywać wrogie jednostki nawodne o 03:20 rozpoczęto marsz powrotny do bazy, gdzie przybyto ponad dwie godziny później. Tego samego dnia o 22:45 w eskorcie jednostek nawodnych podjęto ponowną próbę opuszczenia bazy tym razem pomyślną, rozstając się o godzinie 01:10 dnia 14 lipca z eskortą. Trzynaście minut później rozpoczęto podwodny marsz w stronę wyznaczonego rejonu operacyjnego. W trakcie jego trwania w godzinach popołudniowych o 15:25 doszło do silnego przecieku w kabinie hydroakustyka. Po wykryciu jego przyczyny (nieszczelność kabla radionamiernika) udało się go usunąć przy pomocy dostępnych na pokładzie środków. Jeszcze tego samego dnia o godzinie 23:45 (kwadrat marynarki BF 2786) okręt Mahrholza rozpoczął marsz na chrapach. W dniu 15 lipca (kwadrat marynarki BF 2758) na przebywającym w zanurzeniu U 309 nawiązano o 04:00 kontakt akustyczny z szybko zbliżającą się jednostką nawodną, która wkrótce potem przepłynęła nad jego pozycją. Dwa dni później 17 lipca o godzinie 08:00 (kwadrat marynarki BF 2564) zarejestrowano odgłosy pracujących śrub oraz głośne impulsy azdyku czterech jednostek nawodnych, które przemieszczały się po okręgu. Następnego o 13:15 Hans-Gert Mahrholz próbował posadzić swój okręt na dnie ale ze względu na silny prąd morski okazało się to niemożliwe. W godzinach wieczornych dziewiętnastego lipca o 20:45 osiągnięto przypadający na kwadrat BF 3187 rejon operacyjny. Następnego dnia o 13:52 (kwadrat marynarki BF 3533) na przebywającym w zanurzeniu U 309 zarejestrowano wiele kontaktów akustycznych, należących do nieprzyjacielskiego konwoju, z którym osiem minut później nawiązano przez peryskop kontakt wzrokowy. Podczas przeprowadzonej obserwacji celu Hans-Gert Mahrholz stwierdził, że konwój tworzą trzy kolumny statków nad którymi wiszą balony zaporowe. O godzinie 14:38 po wyjściu na dogodną do ataku pozycję w kierunku trzech statków odpalono trzy torpedy LUT, rejestrując po 9 minutach i 30 sekundach odgłos jednej detonacji. Nie mogąc zweryfikować wzrokowo skutków ataku Hans-Gert Mahrholz zgłosił zatopienie frachtowca typu C3 o tonażu ca. 6.100 ton. Prawie półtorej godziny później o 16:00 (kwadrat marynarki BF 3532) w kierunku dostrzeżonego dozorowca odpalono torpedę akustyczną T-V, która jednak chybiła celu. Osiem minut po odpaleniu torpedy zarejestrowano w pobliżu detonacje wielu bomb głębinowych. Dwudziestego siódmego lipca (kwadrat marynarki BF 3533) o 20:50 nawiązano najpierw kontakt akustyczny a następnie wzrokowy z kolejnym konwojem, którym był FTM-47. Dwadzieścia minut później o 21:10 po wyjściu na dogodną do ataku pozycję dowódca U 309 w kierunku statku ocenionego na ca. 3.000 ton odpalił salwę trzech torped, rejestrując dziewięć minut później odgłos dwóch detonacji a wkrótce potem dźwięki charakterystyczne dla tonącej jednostki. Nie mogąc zweryfikować wzrokowo skutków ataku, bowiem zaraz po wystrzeleniu torped okręt szedł na większą głębokość Hans-Gert Mahrholz zgłosił tym razem zatopienie dwóch jednostek na łączną sumę ca. 14.000 ton. W rzeczywistości ciężko uszkodzony został tylko należący do brytyjskiego armatora Alfred Holt & Co z Londynu frachtowiec Samneva (.7.124 ton), który po dotarciu w pobliże Southampton został osadzony na mieliźnie, gdzie później przełamał się na dwie części* (ze względu na rozmiar zniszczeń uznano statek za stracony). O 21:57 U 309 stał się celem polowania nieprzyjacielskich jednostek eskortowych. Tego samego dnia o godzinie 22:18 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Podział rejonu ataku na północ od Zatoki Sekwany: U 672, U 621 i U 275 na południe od 50?10' oraz U 309 i U 671 na północ od 50?10'N.?.
W dniu 26 lipca pomimo wykrycia w pobliżu wrogich jednostek nawodnych w związku z niskim stanem naładowania akumulatorów Hans-Gert Mahrholz nakazał o godzinie 00:50 podnieść chrapy i rozpocząć ładowanie baterii, które trwało następnie do 04:00. Następnego dnia o 12:00 (kwadrat marynarki BD 2628) na średnim dystansie zarejestrowano około 50-ciu detonacji bomb głębinowych. Cztery godziny później Hans-Gert Mahrholz rozpoczął marsz powrotny do bazy. W dniu 2 sierpnia o godzinie 04:00 (kwadrat marynarki BF 5224) przybyto na miejsce spotkania z eskortą nie napotykając jednak w pobliżu żadnej jednostki. Wkrótce potem dowódca U 309 wydał rozkaz zanurzenia by pod wodą poczekać na przybycie osłony. W godzinach wieczornych po uzyskaniu o 23:30 kontaktu akustycznego ze zbliżającymi się od strony lądu jednostkami nawodnymi Hans-Gert Mahrholz wydał rozkaz wynurzenia, spotykając się czterdzieści minut później już trzeciego sierpnia z eskortą, w towarzystwie której o 02:30 wpłynięto do bunkra w Breście, kończąc trwający ponad trzy tygodnie patrol (22 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 66 mil morskich na i 851 mi morskich pod powierzchnią.
Zgłaszane i uznane przez BdU sukcesy: 2 frachtowce o łącznym tonażu ca 14.000 ton zatopione oraz 1 typu C3 (ca. 6100 ton) prawdopodobnie zatopiony.
07.08.1944 U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza w towarzystwie jednostek osłony o godzinie 22:55 wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w La Pallice**. Następnego dnia po osiągnięciu o godzinie 01:16 kwadratu BF 5221 eskorta zawróciła do bazy a wkrótce potem U 309 rozpoczął podwodny marsz. O 11:15 (kwadrat marynarki BF 5215) okręt Mahrholza stał się celem krótkotrwałego polowania nieprzyjacielskiej grupy poszukiwawczej. Według relacji dowódcy w trakcie jego trwania w pobliżu okrętu eksplodowało kilka ciężkich bomb głębinowych, które nie spowodowały jednak żadnych uszkodzeń. W dniu 12 sierpnia o godzinie 02:23 (kwadrat marynarki BF 6858) po wynurzeniu się w pobliżu brzegu U 309 został ostrzelany przez artylerię nadbrzeżną w wyniku czego ponownie musiał zejść pod wodę. O godzinie 03:40 (kwadrat marynarki BF 6855) okręt Mahrholza wyszedł z powrotem na powierzchnię a pięć minut później spotkał się z U 981. O 06:22 oba okręty zostały dostrzeżone przez samolot zidentyfikowany jako Halifax, który w pierwszym podejściu zrzucił trzy bomby głębinowe na U 981. Kolejny atak nieprzyjacielskiego samolotu został odparty przez artylerzystów obu okrętów. Dwie minuty później w pobliżu U 981 detonowały dwie miny a wkrótce potem ten sam okręt stał się celem ataku dwumotorowego samolotu. Prawie dwadzieścia minut później na U 309 zaobserwowano moment tonięcia U 981, w stronę którego pozycji niezwłocznie się skierowano w celu podjęcia z wody jego załogi. W trakcie trwania akcji ratunkowej nad miejscem zatonięcia przeleciał kierując się na południe samolot Ju 88. Po wyratowaniu 40 osób (12 pozostało na U 981) ponownie rozpoczęto rejs w stronę La Pallice. O godzinie 08:05 doszło do spotkania U 309 ze złożoną z dwóch jednostek przeciwlotniczych eskortą, w towarzystwie których o 10:30 wpłynięto do La Pallice (w trakcie w/w rejsu na pokładzie U-309 znajdował się korespondent wojenny Lothar-Günther Buchheim, który na zdjęciach uwiecznił moment ratowania rozbitków z U 981).
W sierpniu doszło do zmiany na stanowisku dowódczym, OL Hans-Gert Mahrholz przeszedł do służby na lądzie a na jego miejsce nowym dowódcą U 309 został, były dowódca U 437 OL Herbert Loeder.
Patrol 6 (29.08.1944 - 13.10.1944)
29.08. U 309 pod dowództwem Herberta Loedera o godzinie 23:50 wypłynął z bazy w La Pallice, by zgodnie z otrzymanym rozkazem w drodze do baz w Norwegii, przeprowadzić ofensywny patrol w pobliżu Kanału Północnego. Pomiędzy godziną 00:10 a 02:00 trzydziestego sierpnia U 309 płynął w eskorcie dwóch trałowców. Tego samego dnia pomiędzy 07:02 a 21:04 (kwadrat marynarki BF 6882) okręt spoczywał na dnie. Następnego dnia pomiędzy 07:35 a 21:34 (kwadrat marynarki BF 7879) ponownie przebywano na dnie. Pierwszego września o godzinie 01:52 (kwadrat marynarki BF 9223) U 309 rozpoczął podwodny marsz na chrapach. Tego samego dnia o 20:00 Herbert Loeder nakazał obrać kurs 270?. Sześć dni później 7 września nawiązano kontakt akustyczny z niezidentyfikowaną jednostką nawodną. W dniu 17 września o 11:00 (kwadrat marynarki AM 7222) U 309 osiągnął południowy kraniec swojego rejonu operacyjnego. Zgodnie z planem Herbert Loeder zamierzał skierować się najpierw do kwadratu AM 7222 a następnie płynąc kursem wschodnim w stronę wybrzeża. Podczas marsu w stronę docelowego obszaru ze względu na stan morza 5-6? zarówno główny mechanik jak i operatorzy sterów głębokości mieli problem z utrzymaniem nakazanej głębokości, na której możliwe było płynięcie na chrapach w wyniku czego dochodziło do częstego ich podtapiania a związku z tym do spadku ciśnienia wewnątrz okrętu. W dniu 20 września doszło do awarii tylnich sterów głębokości, które po prowizorycznych naprawach mogły funkcjonować tylko w ograniczonym zakresie. W związku tym faktem Herbert Loeder zadecydował o przerwaniu wykonywania dotychczasowego zadania i obraniu kursu na Norwegię. W dniu 8 października o godzinie 16:30 (kwadrat marynarki AF 8759) na U 309 zaobserwowano zarys wybrzeża Norwegii. Następnego dnia o godzinie 08:00 (kwadrat marynarki AN 2433) okręt Loedera spotkał się dozorowcem V 5116, w towarzystwie którego o 12:22 osiągnął bazę w Bergen, kończąc trwający prawie sześć tygodni patrol (41 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 53,8 mili morskiej na i 2.105,2 mil morskiej pod powierzchnią.
12.10.1944 U 309 pod dowództwem Herberta Loedera o godzinie 14:12 wypłynął z bazy w Bergen, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się na przegląd i remont do Flensburga. Następnego dnia w związku z fatalnymi warunkami pogodowymi o 07:20 zawinięto do bazy w Stavanger, którą opuszczono w dniu 15 października w towarzystwie U 994, który zmierzał do Egersund. Szesnastego października o 06:40 zawinięto do Kristiansand, gdzie do cystern przekazano 53m3 paliwa. Po zakończeniu tej operacji o 17:53 wspólnie z U 155 opuszczono Kristiansand kierując się w dalszą drogę. Jeszcze tego samego dnia o 20:00 (kwadrat marynarki AN 3622) do obu okrętów dołączył U 318 który kilka godzin później skierował się w stronę Arendal. W dniu 19 października o 09:10 zawinięto do portu w Fredrikshavn, który w towarzystwie frachtowca Forbach i okrętów eskorty opuszczono o 12:30. Następnego dnia (kwadrat marynarki AO 4875) w związku gęstą mgłą pomiędzy godziną 06:36 a 08:50 wszystkie okręty stały na kotwicy, oczekując na poprawę widoczności. W dniu 21 października o 10:00 U 309 zawinął do bazy w Kiel, którą opuścił o 14:25 po uprzednim rozminowaniu przez jednostki przeciwminowe prowadzącej do Flensburga ruty, gdzie przybyto jeszcze tego samego dnia o 18:50.
30.01.1945 U 309 pod dowództwem Herberta Loedera wypłynął z bazy w Kiel, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w Horten. O godzinie 08:30 po wejściu na rutę 01 doszło do spotkania z U 878 oraz mającym pełnić rolę eskorty patrolowcem VS 53. W dniu 31 stycznia (kwadrat marynarki AO 4857) doszło do spotkania z kolejnymi U-bootami: U 857, U 1278 i U 1307, wspólnie z którymi skierowano się ku Horten, gdzie ostatecznie przybyto dnia 2 lutego.
Patrol 7 (07.02.1945 - 16.02.1945)
07.02. U 309 pod dowództwem Herberta Loedera wypłynął z bazy w Horten, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielską żeglugę na obszarze pomiędzy Moray Firth a Firth of Forth. Następnego dnia w celu uzupełnienia zapasów U 309 zawinął do bazy w Kristiansand, którą opuścił jeszcze tego samego dnia o godzinie 22:00 po zakończeniu wszystkich prac. Szesnastego lutego okręt Herberta Loedera nawiązał kontakt z konwojem WN 74 a wkrótce potem został wykryty i zaatakowany bombami głębinowymi oraz pociskami jeża przez kanadyjską fregatę HMCS St. John. Atak ten okazał się skuteczny i U 309 poszedł na dno wraz z całą załogą (kwadrat marynarki AN 1821).
Uwagi:
a.) Spoczywający na głębokości 63 metrów wrak U 309 został w pierwszej połowie 2001 roku wykryty przez wyprawę nurków.
Przypisy:
* Rufowa część wraku została podniesiona w 1947 roku i przeholowana do Briton Ferry, gdzie została pocięta na złom, dziobową część pocięto na miejscu.
** Według C. Blair powodem tego rejsu, był brak miejsca w bunkrach, spowodowany jak to autor książki ?Hitlera Wojna U-botów? określił roztargnieniem panującym w ?Twierdzy Brest?.
Członkowie załogi U-309 polegli w dniu 16.02.1945 (W kolejności alfabetycznej):
1.) Alberti Willi (OMechMt) 21.02.1922
2.) Ambrecht Herbert (MtrOGfr) 23.01.1924
3.) Angermair Josef (MtrOGfr) 04.11.1922
4.) Arlt Gerhard (MaschOGfr) 11.09.1924
5.) Auerbach Rolf (OMasch) 15.03.1916
6.) Bauer Johann (MaschOGfr) 19.01.1923
7.) Böhm Karl (MechOGfr) 18.06.1925
8.) Brorsen Karl-Heinz (BtsMt) 16.03.1921, odznaczenia: DKiG. 18.10.44.(U 309)
9.) Brüggemann Wilhelm (MaschOGfr) 20.02.1925
10.) Cuber Reinhold (FkOGfr) 27.08.1923
11.) Dauben Ernst (MtrOGfr) 08.03.1925
12.) Drebes Günter (Lt.z.S) 07.04.1921, WO
13.) Edler Hans (MtrGfr) 24.11.1926
14.) Feller Kurt (OMechMt) 24.04.1920
15.) Fischer Wilhelm (OMaschMt) 16.10.1920
16.) Grömmer Alois (MtrOGfr) 12.04.1925
17.) Gruschwitz Gerhard (MtrHGfr)17.12.1922
18.) Haumann Egon (MaschOGfr)29.11.1922
19.) Hylla Heinz (MaschOGfr) 27.03.1924
20.) Kaul Robert (OFkMt) 02.10.1921
21.) Kliemstein Alfred (Lt.z.S) 14.03.1921, WO
22.) König Rolf (MtrGfr) 02.10.1926
23.) Kunze Siegfried (OFkMt) 06.07.1923
24.) Leschniok Alfred (MtrOGfr) 07.11.1922
25.) Ließ Herbert (MechOGfr) 05.11.1923
26.) Loberenz Hermann (MaschMt)17.02.1921
27.) Loeder Herbert (OLt.z.S) 03.04.1919, Crew of 1938
28.) Lukas Oskar (MaschOGfr) 17.06.1923
29.) Mentsches Peter (MaschGfr) 19.10.1924
30.) Möller Wilhelm (OMasch) 16.08.1915
31.) Neugebauer Rudolf (MaschOGfr) 22.08.1922
32.) Niethammer Friedrich (MaschGfr) 19.08.1924
33.) Obst Heinrich (OMaschMt) 26.12.1920
34.) Oppermann Gerhard (MaschOGfr) 23.09.1923
35.) Overmeyer Wilhelm (MtrOGfr) 16.08.1924
36.) Pesch Johann (FkGfr) 09.10.1925
37.) Pikard Josef (MtrOGfr) 08.10.1922
38.) Schlotmann Günter (MechOGfr) 15.06.1921
39.) Schlüter Fritz (OBtsMt) 25.01.1916
40.) Schneeberg Rudi (StOStrm) 17.10.1915
41.) Spyth Josef (MaschMt) 08.03.1922
42.) Stäter Herbert (BtsMt) 16.12.1922
43.) Viehmann Franz-Micheal (OLt.z.S) 25.04.1921, 1WO, Crew of X/1940
44.) Weiss Josef (MtrOGfr) 28.10.1924
45.) Weitemeyer Reimund (Mtr) 01.06.1924
46.) Winter Eduard (SanMt) 31.05.1921
47.) Winter Hans-Ulrich (Lt.ing) 29.10.1923
Bibliografia:
http://uboat.net
http://www.ubootwaffe.net
http://uboatarchive.net/
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm
http://www.u-boot-archiv.de/
http://www.u-historia.com/
http://www.scapaflow.com/u309.html - link na stronę o wraku U-309
Blair Clay ?Hitlera Wojna U-bootów? tom II
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5
Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 7 KTB U 301 - U 374
Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 - 1945
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3
Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1
Stocznia: Flender Werke AG, Lübeck-Siems
Nr zamówienia: 309
Zamówienie: 05.06.1941
Położenie stępki: 24.01.1942
Wodowanie: 05.12.1942
Wcielenie do służby: 27.01.1943
Nr pocztowy: M 49 703
Przebieg służby:
27.01.1943 - 31.07.1943 - 8 Flotylla U-bootów, Danzig (szkolenie załogi)
01.08.1943 - 31.10.1943 - 11 Flotylla U-bootów, Bergen (okręt bojowy)
01.11.1943 - 01.10.1944 - 9 Flotylla U-bootów, Brest (okręt bojowy)
01.10.1944 - 16.02.1945 - 33 Flotylla U-bootów, Flensburg (okręt bojowy)
16.02.1945 - Zatopiony na wschód od Moray Firth, przez kanadyjską fregatę HMCS St. John (pozycja 58.09N, 02.23W).
Dowódcy:
27.01.1943 - ?.08.1944 - LT ~ OL Hans-Gert Mahrholz
?.08.1944 - 16.02.1945 - OL Herbert Loeder
Odbyte patrole bojowe: 11
Zatopione/uszkodzone/uznane za stracone statki handlowe: 0/0/1 (7.219 BRT)
Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0
26.08.1943 U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza wspólnie z U 841, U 220 i U 643 o godzinie 08:11 opuścił bazę w Kiel. Prawie cztery godziny później o 12:02 po wejściu na Rutę 15 cztery U-booty spotkały się z trałowcem M 1904 w eskorcie którego skierowały się w stronę Ruty 33. Następnego dnia o 15:27 (kwadrat marynarki AO 4426) przy pomocy karabinu maszynowego rozstrzelano dostrzeżoną wcześniej przez wachtowych dryfującą minę zerwaną z łańcucha kotwicznego. Ponad dwie godziny później o 17:40 (kwadrat marynarki AO 4547) doszło do wymiany składu eskorty na dwa trałowce M 426 i M 415. Dwudziestego ósmego marca w celu ponownej wymiany eskorty o godzinie 03:04 zawinięto do Kristiansand, które opuszczono dwie godziny później wspólnie z U 643 orz w eskorcie patrolowca NS 11 i trałowca M 427. Tego samego dnia o godzinie 21:23 zespół okrętów zawinął na nocleg do Haugesund, który opuszczono następnego dnia o 08:00 w towarzystwie U 841 i U 643 oraz w eskorcie w/w jednostek nawodnych. W trakcie pobytu w bazie na wszystkich trzech jednostkach odebrano pochodzący z MOK Nord rozkaz o następującej treści:
?Celem są próbujące uciec na zachód duńskie jednostki wojenne i handlowe oraz płynące im naprzeciw z zachodu alianckie okręty. Zarządzono rozbrojenie wojsk duńskich, rozbrojenie nakazał głównodowodzący wojsk.?.
O godzinie 17:53 eskorta zawróciła do bazy natomiast U 309 wraz z U 841 i U 643 obrał kurs na południe. Prawie półtorej godziny później o 19:25 osiągnięto rejon wyczekiwania na duńskie i alianckie jednostki, który przypadał na kwadrat AN 3549. Następnego dnia o godzinie 23:05 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?U 309, U 643, U 841 zadanie odwołane, wracać do bazy.?.
W dniu 1 września o godzinie 04:00 zawinięto do Egersund, które po spotkaniu z eskortą opuszczono o 06:05. Jeszcze tego samego dnia o 17:45 osiągnięto bazę w Bergen, gdzie oczekiwać miano na dalsze rozkazy.
08.09. - 09.09.1943 - Hatvik - szkolenie w ramach UAS.
Patrol 1 (13.09.1943 - 18.09.1943)
13.09. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza wspólnie z U 419 w eskorcie dozorowca Viper o godzinie 17:13 wypłynął z bazy w Bergen, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Jeszcze tego samego dnia o 22:35 po osiągnięciu kwadratu AN 2417 eskorta zawróciła do bazy zaś oba U-booty rozpoczęły już indywidualnie marsz w stronę wyznaczonych im pozycji. Następnego dnia o 06:05 (kwadrat marynarki AF 8487) okręt Marholza zszedł na głębokość 40 metrów rozpoczynając podwodny marsz. W dniu 15 września około godziny 22:00 (kwadrat marynarki AF 4623) doszło do awarii detektora Hagenuk, którego pomimo zastosowania się do rad zawartych w instrukcji z U 539 nie udało się przywrócić do pełni sprawności. Następnego dnia o godzinie 03:02 Hagenuk popsuł się całkowicie i Hans-Gert Marholz uznając, że dalszy rejs bez sprawnego detektora będzie trudny nakazał obrać kurs na bazę w Trondheim. W trakcie rejsu powrotnego 17 września na skutek uderzeń fal o pomost wygięciu uległa osłona działka kal. 2,0 cm. Następnego dnia o 16:04 w kwadracie marynarki AF 6717 doszło do spotkania z trałowcem M 132, w towarzystwie którego jeszcze tego samego dnia o 22:00 osiągnięto Trondheim. W trakcie prowadzonych prac naprawczych na U 309 zainstalowano wymontowany z U 963 detektor Hagenuk oraz wymieniono osłonę podwójnego działka kal. 2,0cm, poza tym okręt ponownie zaopatrzono w świeży prowiant, wodę oraz uzupełniono zapasy paliwa i smarów. W dniu 25 września po zakończeniu wszystkich prac okręt Marholza o godzinie 09:44 w eskorcie trałowca M 132 opuścił Trondheim. O 18:30 eskorta zawróciła do bazy a U 309 już dalej samotnie kontynuował rejs w stronę swojego rejonu operacyjnego. Następnego dnia o 04:15 (kwadrat marynarki AF 5559) rozpoczęto podwodny marsz na głębokości 40 metrów. W dniu 30 września o godzinie 04:00 (kwadrat marynarki AE 8363) wykryto defekt w mechanizmie blokady poczwórnego działka kal. 2,0 cm. Czterdzieści minut później pracujący nad jego usunięciem Mech Gfr Erich Jungmann (ur. 23.08.1924r.) został uderzony i zmyty za burtę przez falę, która wdarła się na pomost. Pomimo zarządzonych niemal natychmiast przez dowódcę trwających przez godzinę poszukiwań nie udało się go jednak odnaleźć. Jak się później okazało Jungmann chcąc mieć większą swobodę ruchu wbrew rozkazom nie przypiął się pasem bezpieczeństwa do pomostu, co mogło mu uratować życie. W dniu 2 października o 04:00 (kwadrat marynarki AM 1146) na horyzoncie dostrzeżono światła statku, którym okazał się być szwedzki ?Margarat Johnson?. Dwa dni później o 08:10 osiągnięto punkt docelowy, przypadający na kwadrat AK 3294. Tego samego też dnia o godzinę cofnięto czas na wszystkich znajdujących się na pokładzie okrętu zegarach i zegarkach. W dniu 7 października na U 309 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Mahrholz i Hille dołączyć do zgrupowania Rossbach. Utworzona jest linia dozoru złożona z 16 okrętów od AJ 3973 do AK 9201, kurs 220?, prędkość 5 węzłów. Spodziewamy się dwóch płynących w kierunku wschodnim konwojów. Liczyć się z osłoną lotniczą.?.
Oczekiwanymi konwojami były meldowane przez B-Dienst konwoje HX.259 i SC.143 (osłaniany przez grupę eskortową C2 wspartą 3 grupą wsparcia).Następnego dnia o 12:45 (kwadrat marynarki AK 0395) po uzyskaniu namiaru na pracujący w pobliżu wrogi radar Hans-Gert Mahrholz nakazał zejść pod wodę, gdzie następnie przebywano do 15:15.Tego samego dnia odebrano drugą skierowaną do jednostek zgrupowania Rossbach depeszę BdU o następującej treści:
?Meldunek zwiadu lotniczego o kontakcie o godzinie 13:40 z nieprzyjacielskim konwojem płynącym kursem wschodnim w AL 4138. Ze względu na brak wrogiego lotnictwa nie ma czasu do stracenia. Wszystkie okręty pozostać na powierzchni - jeśli tylko sprawna jest broń przeciwlotnicza. Kierować się z dużą prędkością. Przed zmrokiem musicie znaleźć się we właściwym położeniu. Jutrzejsza noc jest ostatnią szansą.?.
Po odebraniu tej depeszy Hans-Gert Mahrholz wraz z głównym sternikiem ustalił, że w chwili obecnej jego okręt zajmuje pozycję położoną 60 mil morskich za wrogim konwojem ale mimo to podejmie się próbę jego przechwycenia. Tego samego dnia o godzinie 20:00 dowódca U 309 zmienił jednak swoje zdanie i uznając że niema szans na dojście SC.143 przerywa za nim pościg. Dziewiątego października odebrano trzecią przeznaczoną dla zgrupowania depeszę dowództwa o następującej treści:
?Rossbach, wszystkie okręty przerywać poszukiwania, kierować się na zachód.?.
O godzinie 22:18 odebrano drugą już tego dnia depeszę BdU o następującej treści:
?U 470, U 631, U 437, U 309, U 762, U 231, U 91, U 448, U 455, U 267, U 413, U 608 tworzą grupę Schlieffen. W następującej kolejności do dnia 16 października, godziny 00:00 stworzyć linię dozoru od AK 0235 do AK 6734.?.
W dniu 16 października o 04:00 osiągnięto przypadającą na kwadrat marynarki AK 6162 pozycję w linii dozoru. Około godziny trzynastej (12:52) na U 309 odebrano pochodzący z U 964 meldunek o następującej treści:
?Nieprzyjaciel w AL 1795.?,
w związku z którym Hans-Gert Mahrholz nakazał obrać kurs na jego przechwycenie. Dostrzeżonym i meldowanym przez U964 nieprzyjacielem był osłaniany przez 4 Grupę Wsparcia powolny konwój ONS.20. O 17:25 płynący w stronę konwoju U 309 został zmuszony do alarmowego zanurzenia przez nieprzyjacielską łódź latającą, która w wykonanym następnie ataku w ślad za zanurzającym się okrętem zrzuciła trzy bomby głębinowe. W trakcie trwającego do 21:24 pobytu pod wodą na okręcie Mahrholza zarejestrowano odgłosy wielu odległych detonacji bomb głębinowych. Następnego dnia o godzinie 05:07 (kwadrat marynarki AK 3557) przebywający na pomoście U 309 wachtowi zameldowali o dostrzeżeniu przed dziobem cieni statków, w stronę których się skierowano (dostrzeżone jednostki należały do poszukiwanego konwoju). Dwadzieścia dwie minuty później w kierunku znajdującego się najbliżej statku Hans-Gert Mahrholz wystrzelił salwę czterech torped, rejestrując po 13 minutach dwie detonacje. Ze względu na alarmowe zanurzenie jakie musiano wykonać przed nadpływającym niszczycielem jakiekolwiek wzrokowe potwierdzenie skutków ataku okazało, się jednak nie możliwe. Wkrótce potem rozpoczęło się trwające kilka godzin polowanie na zanurzony okręt w pobliżu którego eksplodowało wiele bomb. O 17:40 jednostka Mahrholza z powrotem znalazła się na powierzchni podejmując pościg za nieprzyjacielem. W dniu 18 października po uzyskaniu o godzinie 01:55 (kwadrat marynarki AK 2583) namiaru na pracujący w pobliżu radar wykonano alarmowe zanurzenie na głębokość A+20 (100 metrów). Wkrótce potem na kursie 60? uzyskano kontakt akustyczny z szybko zbliżającą się jednostką nawodną. O 04:31 w pobliżu przebywającego na głębokości A+10 metrów U 309 eksplodowało wiele bomb głębinowych, które spowodowały: zastopowanie bakburtowego silnika elektrycznego, uszkodzenie mechanizmu obracania peryskopami oraz nieszczelność kołnierzy wylotu systemu chłodzenia. Po wynurzeniu mającym miejsce o godzinie 16:28 (kwadrat marynarki AK 2598) ponownie podjęto pościg za konwojem. Prawie dwie godziny później o 18:16 odebrano pochodzące z dowództwa polecenie zakończenia operacji konwojowej. Cztery dni później 22 października o 19:30 odebrano depeszę BdU o następującej treści:
?U 91, U 762, U 231, U 309, U 608, U 969, U 267, U 281, U 413, U 963, U 437, U 426, U 842, U 552, U 592, U 575, U 226, U 373, U 709 utworzyć grupę Siegfried i do 24.10., godz. 12 w w/w kolejności zająć pozycję w linii dozoru od AJ 9928 do BC 3938. Osiągnąć pozycję niewykrytym płynąc w nocy i za dnia pod wodą. Po osiągnięciu 24.10. pozycji za dnia pozostawać w zanurzeniu, wieczorem spodziewać się płynącego w kierunku wschodnim konwoju.?.
Meldowanym konwojem był osłaniany przez grupę eskortową C5 konwój HX.262. Dwudziestego trzeciego października o 16:00 osiągnięto pozycję w linii dozoru, która przypadała na kwadrat AJ 9981. Trzy dni później 26 września o godzinie 13:49 w związku z kończącym się paliwem U 309 rozpoczął marsz powrotny w kierunku Bergen. Ponad dwie godziny później o 16:07 (kwadrat marynarki BC 3212) wykonano alarmowe zanurzenie przed dostrzeżonym sterowcem. Pięćdziesiąt minut później pomimo braku jakiegokolwiek kontaktu akustycznego z jednostką nawodną w pobliżu U 309 eksplodowało 10 bomb głębinowych. Łącznie do godziny 22:14 w okolicy eksplodowało aż 129 bomb głębinowych, które dla Hansa-Gerta Mahrholza stanowiły zagadkę w związku z ciągłym brakiem kontaktu akustycznego. W dniu 28 października po uzyskaniu o godzinie 22:00 (kwadrat marynarki AK 7916) namiaru na pracujący w pobliżu radar na polecenie dowódcy w powietrze wypuszczono pozoratory radarowy Aphrodite. Podobna sytuacja powtórzyła się także i następnego dnia o 04:55 (kwadrat marynarki AK 7689), kiedy to ponownie wypuszczono w powietrze pozorator radarowy Aphrodite. Tego samego dnia o 15:50 na U 309 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Port docelowy dla Mahrholza i Hungerhausena to Brest.?,
w związku z czym obrano kurs prowadzący do nowej bazy okrętu. Piątego listopada płynący na powierzchni U 309 dwukrotnie był zmuszany do wykonywania manewru alarmowego zanurzenia przed nadlatującymi samolotami:
- o 02:06 (kwadrat marynarki BF 4851), pobyt pod wodą do 05:08,
- o 05:28 (kwadrat marynarki BF 4828), pobyt pod wodą do 20:26.
Dwa dni później 7 listopada o godzinie 14:30 okręt Mahrholza osiągnął przypadający na kwadrat BF 5218 punkt spotkania z eskortą, gdzie jednak nie napotkano żadnej jednostki. Godzinę później punkcie Pt. 346 doszło do spotkania U 309 z dozorowcami V 733 i V 722 oraz osłanianym przez nie U 86, w towarzystwie których skierowano się do Brestu, gdzie przybyto jeszcze tego samego dnia o 23:57, kończąc trwający prawie osiem tygodni patrol (55 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 3.937 mil morskich na i 1.660 mil morskich pod powierzchnią.
Patrol 2 (19.12.1943 - 14.02.1944)
19.12. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza o godzinie 15:45 wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Oprócz załogi na pokładzie okrętu Mahrholza w momencie jego wyjścia na patrol przebywali też technicy z NEK, którzy podczas pierwszego etapu rejsu mieli za zadanie przeprowadzić próby odbiornika Fu.M.B a następnie po ich zakończeniu zostać przekazani na jeden z okrętów eskorty z którymi U 309 miał się wkrótce spotkać .O 19:30 doszło do w/w spotkania z eskortą oraz osłanianym także przez nią U 731. Po dotarcia do punktu powrotnego eskorty Hans-Gert Mahrholz próbował przekazać na jeden z eskortowców techników z NEK ale ze względu na wzburzone morze okazało się to niemożliwe. Ponieważ okręt nie mógł kontynuować dalej rejsu dowódca U 309 zmuszony był podjąć tuż po północy następnego dnia decyzję o powrocie wraz z eskortą do Brestu, który osiągnięto o 12:53. Po zdaniu na brzeg ?pasażerów? o godzinie 16:15 w eskorcie trałowca M 463 ponownie opuszczono bazę, by kontynuować przerwany patrol. Dwudziestego pierwszego grudnia (kwadrat marynarki BF 5572) po zakończeniu próbnego zanurzenia na głębokość 2A+30 (190 metrów) i przekazaniu meldunku o pozytywnie zakończonej próbie dowódcy eskorty o godzinie 06:25 eskortujący U 309 trałowiec zawrócił do bazy. Prawie dwadzieścia minut później o 06:53 okręt Mahrholza rozpoczął podwodny marsz przez Biskaje płynąc na głębokości A-20 (60 metrów). Trzy dni później 24 grudnia odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Nowy punkt docelowy dla U 309, U 731 i U 220 to AL 14.?.
Dwudziestego ósmego grudnia odebrano kolejną depeszę z dowództwa o następującej treści:
?Grupa Rügen po wynurzeniu z prędkością ekonomiczną obsadzić następujące linie dozoru:
Grupa 1 = U 744, U 545, U 741 AL 1234 ? 1248,
Grupa 2 = U 364, U 972, U 981 AL 2621 ? 2671,
Grupa 3 = U 763, U 960, U 390 AL 1931 ? 1994,
Grupa 4 = U 471, U 392, U 302 AL 5266 ? 5539,
Grupa 5 = U 846, U 311, U 92 AL 5771 ? 8184,
Grupa 6 = U 260, U 544, U 672, U 976 AL 7822 ? AL 8778,
Grupa 7 = U 386, U 731, U 309 AL 9723 ? 9845.?.
Głównym celem zgrupowania miały być wszystkie płynące w kierunku Wysp Brytyjskich konwoje. W sylwestra o godzinie 24:00 (kwadrat marynarki AL 9843) Hans-Gert Mahrholz dla żartu zarządził przywitanie nowego roku ogłoszeniem alarmu. W dniu 11 stycznia U 309 osiągnął nową pozycję w linii dozoru, która przypadała na kwadrat AL 1919. Ze względu jednak na złe warunki pogodowe (sztorm, słaba widoczność i gradobicia) szansa dostrzeżenia nieprzyjaciela w tym okresie była bliska zeru. Trzy dni później 14 stycznia odebrano skierowaną do jednostek grupy Rügen a pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Grupa Rügen kierować się do następujących rejonów dozoru: U 984 AM 1191 i U 545 AM 1385. U 547 3432, U 981 3476, U 762 3686, U 309 3888, U 972 3572, U 390 3972, U 731 0291, U 757 6333, U 650 6563, U 666 6196, U 846 6721, U 471 6799, U 406 6943, U 311 9262, U 231 9194, U 281 9559, U 377 9798 ? wszystkie w AL oraz U 302 BE 1312 i U 382 BE 2445".
Głównym celem zgrupowania ponownie miały być e wszystkie zmierzające na Wyspy Brytyjskie konwoje. W dniu 26 stycznia o godzinie 06:33 (kwadrat marynarki AM 1955) na przebywającym w zanurzeniu okręcie Mahrholza nawiązano na kursie 140? kontakt akustyczny z szybko zbliżającą się jednostką, która wkrótce potem przepłynęła nad jego pozycją oddalając się następnie kursem 290?. Tego samego dnia o godzinie 21:22 odebrano depeszę BdU o następującej treści:
?Grupa Rügen rozwiązana. Jako grupa Stürmer obsadzą z najwyższą prędkością adekwatną do warunków pogodowych nowe rejony ataku, odstępy 30 mil morskich, wszystkie w AM. U 989 1496, - U 547 1487 ? U 984 2571 ? U 545 1682 ? U 309 1861 ? U 386 0141 ? U 390 4131 ? U 731 1757 ? U 762 1731 ? U 666 1944 | U 406 AL 6362.?.
Głównym celem nowo utworzonego zgrupowania były wykryte przez samoloty zwiadu Ju290 należące do FAGr.5 konwoje OS.66/KMS.40 i ON.221. Następnego dnia przebywający aktualnie w kwadracie AM 1887 okręt Mahrholza natknął się na sztorm (stan morza 8, wiatr WSW 9), który nie dość, że utrudniał marsz na powierzchni (przechyły dochodzące do 70? na obie burty) to także doprowadził do powstania uszkodzeń wewnątrz okrętu m.in. do wypadnięcia panelu sterowniczego bakburtowego silnika elektrycznego oraz do zwarcia w tablicy rozdzielczej. W dniu 1 lutego (kwadrat marynarki AL 6263) osiągnięto nowy rejon operacyjny. Siedem dni później 8 lutego na U 309 odebrano pochodzącą z dowództwa FdU West depeszę o następującej treści:
?Portem docelowym dla Mahrholza jest Bordeaux.?.
Wkrótce potem rozpoczęto marsz powrotny. W dniu 14 lutego o godzinie 08:17 (kwadrat marynarki BF 9312) doszło do spotkania U 309 z eskortą, w towarzystwie której o 11:48 dotarto do ujścia Żyrondy, gdzie na pokład okrętu Mahrholza wszedł miejscowy pilot, mający następnie poprowadzić go do położonego w głębi lądu portu w Bordeaux. Tego samego dnia o godzinie 17:00 dotarto do Bordeaux, kończąc trwający ponad osiem tygodni patrol (57 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 3.364,1 mili morskiej na i 2.437,4 mil morskiej pod powierzchnią.
Podczas pobytu w Bordeaux U 309 trafił do tamtejszej stoczni, gdzie przystosowano go do odpalania torped LUT.
08.04.1944 Po zakończeniu prac U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza o godzinie 09:30 opuścił Bordeaux, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w La Pallice. Następnego dnia o godzinie 03:17 (kwadrat marynarki BF 9276) na polecenie Mahrholza przeprowadzono próbne zanurzenie na głębokość 2A+40 (200 metrów), podczas którego wykryto kilka nieszczelności. Dziesiątego kwietnia o godzinie 15:20 dotarto do bazy w La Palice.
Podczas pobytu w La Pallice okręt Mahrholza został włączony w skład zgrupowania Landwirt, na którego okrętach w związku ze spodziewaną aliancką inwazją na kontynent do 31 maja utrzymywany był stan sześciogodzinnej gotowości do wyjścia w morze.
31.05. - 17.06.1944 - pobyt w miejscowej stoczni w celu montażu na U 309 instalacji chrap.
18. - 19.06.44 - załadunek na U 309 ca. 80 ton amunicji przeznaczonej dla niemieckich wojsk walczących w Cherbourgu.
Patrol 3 (20.06.1944 - 25.06.1944)
20.06. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza o godzinie 23:15 wypłynął z bazy w La Pallice, by zgodnie z otrzymanym rozkazem dostarczyć do Cherbourga załadowaną w poprzednich dniach amunicję. W godzinach porannych następnego dnia o 04:02 (kwadrat marynarki BF 6874) U 309 zszedł pod wodę rozpoczynając marsz na głębokości A-60 (20 metrów). Wieczorem o 23:29 Hans-Gert Mahrholz zarządził rozpoczęcie marszu na chrapach. W dniu 24 czerwca na U 309 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Następujące okręty przerwą wykonywanie swoich dotychczasowych zadań i wpłyną: Palmgren, Mahrholz, Gwissler do Brestu, Vogler do La Pallice.?.
Następnego dnia po uzyskaniu o godzinie 00:47 (kwadrat marynarki BF 5216) namiaru na zbliżający się kontakt radarowy z pokładu U 309 wypuszczono w powietrze kilka pozoratorów radarowych Aphrodite. O 02:00 płynący na powierzchni okręt Mahrholza został wykryty i zaatakowany przez dwa samoloty, z których jeden oświetlił go reflektorem Leigha. Ataki obu maszyn odparto przy pomocy działek przeciwlotniczych po czym w nadarzającym momencie wykonano alarmowe zanurzenie. Prawie dwie godziny później o 03:40 okręt Mahrholza ponownie wyszedł na powierzchnię kontynuując marsz powrotny do bazy. Jeszcze tego samego dnia o 07:23 (kwadrat marynarki BF 5224) U 309 spotkał się eskortą, w towarzystwie której godzinę później wpłynięto do Brestu, kończąc trwający pięć dni patrol. Podczas jego trwania przepłynięto 87 mil morskich na i 265,4 mili morskiej pod powierzchnią.
25 - 26.06.1944 - wyładunek amunicji przeznaczonej dla wojsk w Cherbourgu i przygotowanie okrętu do działań na wodach kanału La Manche.
Patrol 4 (29.06.1944 - 06.07.1944)
29.06. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza w towarzystwie eskorty o godzinie 22:20 wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielskie jednostki przebywające na wodach Zatoki Sekwany. Następnego dnia po osiągnięciu o 02:41 kwadratu BF 4213 eskorta zawróciła do bazy a czternaście minut później U 309 rozpoczął podwodny marsz w stronę swojego rejonu operacyjnego. Tuż po północy 1 lipca ze względu na wzburzony stan morza marsz na chrapach okazał się niemożliwy (pływak na głowicy chrap ciągle ulegał zacięciu co doprowadzało do wzrostu ciśnienia wewnątrz okrętu aż do 800mb). O 04:05 (kwadrat marynarki BF 2738) po wykryciu w pobliżu impulsów azdyku na polecenie dowódcy wypuszczono za burtę pozorator Bold. Ponad dwie godziny później o 06:23 po raz drugi nawiązano kontakt akustyczny z jednostką nawodną, która wkrótce potem przepłynęła nad zanurzonym okrętem. Drugiego lipca o godzinie 13:23 na U 309 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?U 212, U 243, U 778, U 480, U 309 wymarsz odwołany, wracać do Brestu.?.
Prawie pięć godzin później o 18:45 w związku z w/w rozkazem Hans-Gert Mahrholz zarządził powrót do bazy. Następnego dnia o 02:12 (kwadrat marynarki BF 2576) w średniej odległości od okrętu eksplodowały dwie serie każda po cztery bomby głębinowe. Zaalarmowany tym dowódca U 309 w celu zmylenia ewentualnych prześladowców nakazał wystrzelić pozoratory Bolde i przygotować się do możliwych dalszych ataków. W godzinach porannych o 09:27 (kwadrat marynarki BF 2583) w kierunku dostrzeżonego niszczyciela wystrzelono dwie torpedy, rejestrując po 9 minutach i 15 sekundach odgłos detonacji. Wkrótce potem na U 309 usłyszano charakterystyczne dla tonącej jednostki odgłosy, co z kolei dało Hansowi-Gertowi Mahrholzowi powód do zgłoszenia zatopienia niszczyciela (ca. 1100 ton), co nie znalazło jednak potwierdzenia po stronie alianckiej. Tuż przed południem o 11:43 (kwadrat marynarki BF 2581) w kierunku kolejnego niszczyciela wystrzelono torpedę akustyczną T-V, która jednak chybiła celu. Atak ten nie został dostrzeżony na atakowanej jednostce dzięki czemu przebywający w pobliżu okręt Mahrholza mógł spokojnie oddalić się z niebezpiecznego rejonu. W dniu 4 lipca o godzinie 16:00 (kwadrat marynarki BF 2764) U 309 stał się celem poszukiwań wrogiej grupy z.o.p. złożonej z czterech niszczycieli, która pomimo przepływania nad jego pozycją nie zdołała go jednak zlokalizować. W dniu 5 lipca odebrano pochodzącą z BdU depeszę skierowaną do Mahrholza o następującej treści:
?Mahrholz nie wpływać. Marsz do rejonu operacyjnego.?.
Pomimo tego rozkazu Hans-Gert Mahrholz zadecydował o wejściu do bazy w celu uzupełnienia zapasów, w związku z czym zaraz po wynurzeniu mającym miejsce o godzinie 05:20 nadał do dowództwa meldunek z informacją o powrocie. Prawie trzygodzinny później o 08:00 (kwadrat marynarki BF 5213) U 309 osiągnął punkt spotkania z eskortą, rozpoczynając oczekiwanie na jej przybycie. W dniu 6 lipca na przebywającym pod wodą U 309 o 01:40 zarejestrowano odgłosy pracujących śrub jednostek nawodnych, w związku z czym Hans-Gert Mahrholz wydał rozkaz wynurzenia. Wkrótce potem przez dziobem okrętu po stronie bakburty zaobserwowano rozbłyski pocisków świetlnych a po sterburcie usłyszano odgłosy ognia artyleryjskiego. Poza tym detektor fal radarowych uzyskał mocny namiar na pracujące w pobliżu radary. Siedem minut później na polecenie dowódcy, który domyśliwszy się, że doszło do starcia własnych jednostek z nieprzyjacielem wykonano najpierw alarmowe zanurzenie nas głębokość A-20 (60 metrów), po czym posadowiono okręt na dnie. Po wynurzeniu mającym miejsce ponad godzinę później (02:50) na kursie 270? zaobserwowano płonący wrak jednostki nawodnej. O 03:50 doszło do spotkania U 309 z eskortą w towarzystwie której dwie godziny później osiągnął Brest, kończąc trwający tydzień patrol. Podczas jego trwania przepłynięto 46 mil morskich na i 349,9 mili morskiej pod powierzchnią.
Zgłaszane i uznane przez BdU sukcesy: 1 zatopiony niszczyciel (1.100 ton).
Patrol 5 (12.07.1944 - 03.08.1944)
12.07. U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza w eskorcie jednostek nawodnych o 21:30 wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielskie jednostki przebywające na wodach Zatoki Sekwany. Następnego dnia o 01:00 (kwadrat marynarki BF 5222) na wszystkich jednostkach zarejestrowano na horyzoncie rozbłyski pocisków świetlnych. W związku z podejrzeniem, że w pobliżu mogą przebywać wrogie jednostki nawodne o 03:20 rozpoczęto marsz powrotny do bazy, gdzie przybyto ponad dwie godziny później. Tego samego dnia o 22:45 w eskorcie jednostek nawodnych podjęto ponowną próbę opuszczenia bazy tym razem pomyślną, rozstając się o godzinie 01:10 dnia 14 lipca z eskortą. Trzynaście minut później rozpoczęto podwodny marsz w stronę wyznaczonego rejonu operacyjnego. W trakcie jego trwania w godzinach popołudniowych o 15:25 doszło do silnego przecieku w kabinie hydroakustyka. Po wykryciu jego przyczyny (nieszczelność kabla radionamiernika) udało się go usunąć przy pomocy dostępnych na pokładzie środków. Jeszcze tego samego dnia o godzinie 23:45 (kwadrat marynarki BF 2786) okręt Mahrholza rozpoczął marsz na chrapach. W dniu 15 lipca (kwadrat marynarki BF 2758) na przebywającym w zanurzeniu U 309 nawiązano o 04:00 kontakt akustyczny z szybko zbliżającą się jednostką nawodną, która wkrótce potem przepłynęła nad jego pozycją. Dwa dni później 17 lipca o godzinie 08:00 (kwadrat marynarki BF 2564) zarejestrowano odgłosy pracujących śrub oraz głośne impulsy azdyku czterech jednostek nawodnych, które przemieszczały się po okręgu. Następnego o 13:15 Hans-Gert Mahrholz próbował posadzić swój okręt na dnie ale ze względu na silny prąd morski okazało się to niemożliwe. W godzinach wieczornych dziewiętnastego lipca o 20:45 osiągnięto przypadający na kwadrat BF 3187 rejon operacyjny. Następnego dnia o 13:52 (kwadrat marynarki BF 3533) na przebywającym w zanurzeniu U 309 zarejestrowano wiele kontaktów akustycznych, należących do nieprzyjacielskiego konwoju, z którym osiem minut później nawiązano przez peryskop kontakt wzrokowy. Podczas przeprowadzonej obserwacji celu Hans-Gert Mahrholz stwierdził, że konwój tworzą trzy kolumny statków nad którymi wiszą balony zaporowe. O godzinie 14:38 po wyjściu na dogodną do ataku pozycję w kierunku trzech statków odpalono trzy torpedy LUT, rejestrując po 9 minutach i 30 sekundach odgłos jednej detonacji. Nie mogąc zweryfikować wzrokowo skutków ataku Hans-Gert Mahrholz zgłosił zatopienie frachtowca typu C3 o tonażu ca. 6.100 ton. Prawie półtorej godziny później o 16:00 (kwadrat marynarki BF 3532) w kierunku dostrzeżonego dozorowca odpalono torpedę akustyczną T-V, która jednak chybiła celu. Osiem minut po odpaleniu torpedy zarejestrowano w pobliżu detonacje wielu bomb głębinowych. Dwudziestego siódmego lipca (kwadrat marynarki BF 3533) o 20:50 nawiązano najpierw kontakt akustyczny a następnie wzrokowy z kolejnym konwojem, którym był FTM-47. Dwadzieścia minut później o 21:10 po wyjściu na dogodną do ataku pozycję dowódca U 309 w kierunku statku ocenionego na ca. 3.000 ton odpalił salwę trzech torped, rejestrując dziewięć minut później odgłos dwóch detonacji a wkrótce potem dźwięki charakterystyczne dla tonącej jednostki. Nie mogąc zweryfikować wzrokowo skutków ataku, bowiem zaraz po wystrzeleniu torped okręt szedł na większą głębokość Hans-Gert Mahrholz zgłosił tym razem zatopienie dwóch jednostek na łączną sumę ca. 14.000 ton. W rzeczywistości ciężko uszkodzony został tylko należący do brytyjskiego armatora Alfred Holt & Co z Londynu frachtowiec Samneva (.7.124 ton), który po dotarciu w pobliże Southampton został osadzony na mieliźnie, gdzie później przełamał się na dwie części* (ze względu na rozmiar zniszczeń uznano statek za stracony). O 21:57 U 309 stał się celem polowania nieprzyjacielskich jednostek eskortowych. Tego samego dnia o godzinie 22:18 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
?Podział rejonu ataku na północ od Zatoki Sekwany: U 672, U 621 i U 275 na południe od 50?10' oraz U 309 i U 671 na północ od 50?10'N.?.
W dniu 26 lipca pomimo wykrycia w pobliżu wrogich jednostek nawodnych w związku z niskim stanem naładowania akumulatorów Hans-Gert Mahrholz nakazał o godzinie 00:50 podnieść chrapy i rozpocząć ładowanie baterii, które trwało następnie do 04:00. Następnego dnia o 12:00 (kwadrat marynarki BD 2628) na średnim dystansie zarejestrowano około 50-ciu detonacji bomb głębinowych. Cztery godziny później Hans-Gert Mahrholz rozpoczął marsz powrotny do bazy. W dniu 2 sierpnia o godzinie 04:00 (kwadrat marynarki BF 5224) przybyto na miejsce spotkania z eskortą nie napotykając jednak w pobliżu żadnej jednostki. Wkrótce potem dowódca U 309 wydał rozkaz zanurzenia by pod wodą poczekać na przybycie osłony. W godzinach wieczornych po uzyskaniu o 23:30 kontaktu akustycznego ze zbliżającymi się od strony lądu jednostkami nawodnymi Hans-Gert Mahrholz wydał rozkaz wynurzenia, spotykając się czterdzieści minut później już trzeciego sierpnia z eskortą, w towarzystwie której o 02:30 wpłynięto do bunkra w Breście, kończąc trwający ponad trzy tygodnie patrol (22 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 66 mil morskich na i 851 mi morskich pod powierzchnią.
Zgłaszane i uznane przez BdU sukcesy: 2 frachtowce o łącznym tonażu ca 14.000 ton zatopione oraz 1 typu C3 (ca. 6100 ton) prawdopodobnie zatopiony.
07.08.1944 U 309 pod dowództwem Hansa-Gerta Mahrholza w towarzystwie jednostek osłony o godzinie 22:55 wypłynął z bazy w Breście, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w La Pallice**. Następnego dnia po osiągnięciu o godzinie 01:16 kwadratu BF 5221 eskorta zawróciła do bazy a wkrótce potem U 309 rozpoczął podwodny marsz. O 11:15 (kwadrat marynarki BF 5215) okręt Mahrholza stał się celem krótkotrwałego polowania nieprzyjacielskiej grupy poszukiwawczej. Według relacji dowódcy w trakcie jego trwania w pobliżu okrętu eksplodowało kilka ciężkich bomb głębinowych, które nie spowodowały jednak żadnych uszkodzeń. W dniu 12 sierpnia o godzinie 02:23 (kwadrat marynarki BF 6858) po wynurzeniu się w pobliżu brzegu U 309 został ostrzelany przez artylerię nadbrzeżną w wyniku czego ponownie musiał zejść pod wodę. O godzinie 03:40 (kwadrat marynarki BF 6855) okręt Mahrholza wyszedł z powrotem na powierzchnię a pięć minut później spotkał się z U 981. O 06:22 oba okręty zostały dostrzeżone przez samolot zidentyfikowany jako Halifax, który w pierwszym podejściu zrzucił trzy bomby głębinowe na U 981. Kolejny atak nieprzyjacielskiego samolotu został odparty przez artylerzystów obu okrętów. Dwie minuty później w pobliżu U 981 detonowały dwie miny a wkrótce potem ten sam okręt stał się celem ataku dwumotorowego samolotu. Prawie dwadzieścia minut później na U 309 zaobserwowano moment tonięcia U 981, w stronę którego pozycji niezwłocznie się skierowano w celu podjęcia z wody jego załogi. W trakcie trwania akcji ratunkowej nad miejscem zatonięcia przeleciał kierując się na południe samolot Ju 88. Po wyratowaniu 40 osób (12 pozostało na U 981) ponownie rozpoczęto rejs w stronę La Pallice. O godzinie 08:05 doszło do spotkania U 309 ze złożoną z dwóch jednostek przeciwlotniczych eskortą, w towarzystwie których o 10:30 wpłynięto do La Pallice (w trakcie w/w rejsu na pokładzie U-309 znajdował się korespondent wojenny Lothar-Günther Buchheim, który na zdjęciach uwiecznił moment ratowania rozbitków z U 981).
W sierpniu doszło do zmiany na stanowisku dowódczym, OL Hans-Gert Mahrholz przeszedł do służby na lądzie a na jego miejsce nowym dowódcą U 309 został, były dowódca U 437 OL Herbert Loeder.
Patrol 6 (29.08.1944 - 13.10.1944)
29.08. U 309 pod dowództwem Herberta Loedera o godzinie 23:50 wypłynął z bazy w La Pallice, by zgodnie z otrzymanym rozkazem w drodze do baz w Norwegii, przeprowadzić ofensywny patrol w pobliżu Kanału Północnego. Pomiędzy godziną 00:10 a 02:00 trzydziestego sierpnia U 309 płynął w eskorcie dwóch trałowców. Tego samego dnia pomiędzy 07:02 a 21:04 (kwadrat marynarki BF 6882) okręt spoczywał na dnie. Następnego dnia pomiędzy 07:35 a 21:34 (kwadrat marynarki BF 7879) ponownie przebywano na dnie. Pierwszego września o godzinie 01:52 (kwadrat marynarki BF 9223) U 309 rozpoczął podwodny marsz na chrapach. Tego samego dnia o 20:00 Herbert Loeder nakazał obrać kurs 270?. Sześć dni później 7 września nawiązano kontakt akustyczny z niezidentyfikowaną jednostką nawodną. W dniu 17 września o 11:00 (kwadrat marynarki AM 7222) U 309 osiągnął południowy kraniec swojego rejonu operacyjnego. Zgodnie z planem Herbert Loeder zamierzał skierować się najpierw do kwadratu AM 7222 a następnie płynąc kursem wschodnim w stronę wybrzeża. Podczas marsu w stronę docelowego obszaru ze względu na stan morza 5-6? zarówno główny mechanik jak i operatorzy sterów głębokości mieli problem z utrzymaniem nakazanej głębokości, na której możliwe było płynięcie na chrapach w wyniku czego dochodziło do częstego ich podtapiania a związku z tym do spadku ciśnienia wewnątrz okrętu. W dniu 20 września doszło do awarii tylnich sterów głębokości, które po prowizorycznych naprawach mogły funkcjonować tylko w ograniczonym zakresie. W związku tym faktem Herbert Loeder zadecydował o przerwaniu wykonywania dotychczasowego zadania i obraniu kursu na Norwegię. W dniu 8 października o godzinie 16:30 (kwadrat marynarki AF 8759) na U 309 zaobserwowano zarys wybrzeża Norwegii. Następnego dnia o godzinie 08:00 (kwadrat marynarki AN 2433) okręt Loedera spotkał się dozorowcem V 5116, w towarzystwie którego o 12:22 osiągnął bazę w Bergen, kończąc trwający prawie sześć tygodni patrol (41 dni). Podczas jego trwania przepłynięto 53,8 mili morskiej na i 2.105,2 mil morskiej pod powierzchnią.
12.10.1944 U 309 pod dowództwem Herberta Loedera o godzinie 14:12 wypłynął z bazy w Bergen, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się na przegląd i remont do Flensburga. Następnego dnia w związku z fatalnymi warunkami pogodowymi o 07:20 zawinięto do bazy w Stavanger, którą opuszczono w dniu 15 października w towarzystwie U 994, który zmierzał do Egersund. Szesnastego października o 06:40 zawinięto do Kristiansand, gdzie do cystern przekazano 53m3 paliwa. Po zakończeniu tej operacji o 17:53 wspólnie z U 155 opuszczono Kristiansand kierując się w dalszą drogę. Jeszcze tego samego dnia o 20:00 (kwadrat marynarki AN 3622) do obu okrętów dołączył U 318 który kilka godzin później skierował się w stronę Arendal. W dniu 19 października o 09:10 zawinięto do portu w Fredrikshavn, który w towarzystwie frachtowca Forbach i okrętów eskorty opuszczono o 12:30. Następnego dnia (kwadrat marynarki AO 4875) w związku gęstą mgłą pomiędzy godziną 06:36 a 08:50 wszystkie okręty stały na kotwicy, oczekując na poprawę widoczności. W dniu 21 października o 10:00 U 309 zawinął do bazy w Kiel, którą opuścił o 14:25 po uprzednim rozminowaniu przez jednostki przeciwminowe prowadzącej do Flensburga ruty, gdzie przybyto jeszcze tego samego dnia o 18:50.
30.01.1945 U 309 pod dowództwem Herberta Loedera wypłynął z bazy w Kiel, by zgodnie z otrzymanym rozkazem skierować się do bazy w Horten. O godzinie 08:30 po wejściu na rutę 01 doszło do spotkania z U 878 oraz mającym pełnić rolę eskorty patrolowcem VS 53. W dniu 31 stycznia (kwadrat marynarki AO 4857) doszło do spotkania z kolejnymi U-bootami: U 857, U 1278 i U 1307, wspólnie z którymi skierowano się ku Horten, gdzie ostatecznie przybyto dnia 2 lutego.
Patrol 7 (07.02.1945 - 16.02.1945)
07.02. U 309 pod dowództwem Herberta Loedera wypłynął z bazy w Horten, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zaatakować nieprzyjacielską żeglugę na obszarze pomiędzy Moray Firth a Firth of Forth. Następnego dnia w celu uzupełnienia zapasów U 309 zawinął do bazy w Kristiansand, którą opuścił jeszcze tego samego dnia o godzinie 22:00 po zakończeniu wszystkich prac. Szesnastego lutego okręt Herberta Loedera nawiązał kontakt z konwojem WN 74 a wkrótce potem został wykryty i zaatakowany bombami głębinowymi oraz pociskami jeża przez kanadyjską fregatę HMCS St. John. Atak ten okazał się skuteczny i U 309 poszedł na dno wraz z całą załogą (kwadrat marynarki AN 1821).
Uwagi:
a.) Spoczywający na głębokości 63 metrów wrak U 309 został w pierwszej połowie 2001 roku wykryty przez wyprawę nurków.
Przypisy:
* Rufowa część wraku została podniesiona w 1947 roku i przeholowana do Briton Ferry, gdzie została pocięta na złom, dziobową część pocięto na miejscu.
** Według C. Blair powodem tego rejsu, był brak miejsca w bunkrach, spowodowany jak to autor książki ?Hitlera Wojna U-botów? określił roztargnieniem panującym w ?Twierdzy Brest?.
Członkowie załogi U-309 polegli w dniu 16.02.1945 (W kolejności alfabetycznej):
1.) Alberti Willi (OMechMt) 21.02.1922
2.) Ambrecht Herbert (MtrOGfr) 23.01.1924
3.) Angermair Josef (MtrOGfr) 04.11.1922
4.) Arlt Gerhard (MaschOGfr) 11.09.1924
5.) Auerbach Rolf (OMasch) 15.03.1916
6.) Bauer Johann (MaschOGfr) 19.01.1923
7.) Böhm Karl (MechOGfr) 18.06.1925
8.) Brorsen Karl-Heinz (BtsMt) 16.03.1921, odznaczenia: DKiG. 18.10.44.(U 309)
9.) Brüggemann Wilhelm (MaschOGfr) 20.02.1925
10.) Cuber Reinhold (FkOGfr) 27.08.1923
11.) Dauben Ernst (MtrOGfr) 08.03.1925
12.) Drebes Günter (Lt.z.S) 07.04.1921, WO
13.) Edler Hans (MtrGfr) 24.11.1926
14.) Feller Kurt (OMechMt) 24.04.1920
15.) Fischer Wilhelm (OMaschMt) 16.10.1920
16.) Grömmer Alois (MtrOGfr) 12.04.1925
17.) Gruschwitz Gerhard (MtrHGfr)17.12.1922
18.) Haumann Egon (MaschOGfr)29.11.1922
19.) Hylla Heinz (MaschOGfr) 27.03.1924
20.) Kaul Robert (OFkMt) 02.10.1921
21.) Kliemstein Alfred (Lt.z.S) 14.03.1921, WO
22.) König Rolf (MtrGfr) 02.10.1926
23.) Kunze Siegfried (OFkMt) 06.07.1923
24.) Leschniok Alfred (MtrOGfr) 07.11.1922
25.) Ließ Herbert (MechOGfr) 05.11.1923
26.) Loberenz Hermann (MaschMt)17.02.1921
27.) Loeder Herbert (OLt.z.S) 03.04.1919, Crew of 1938
28.) Lukas Oskar (MaschOGfr) 17.06.1923
29.) Mentsches Peter (MaschGfr) 19.10.1924
30.) Möller Wilhelm (OMasch) 16.08.1915
31.) Neugebauer Rudolf (MaschOGfr) 22.08.1922
32.) Niethammer Friedrich (MaschGfr) 19.08.1924
33.) Obst Heinrich (OMaschMt) 26.12.1920
34.) Oppermann Gerhard (MaschOGfr) 23.09.1923
35.) Overmeyer Wilhelm (MtrOGfr) 16.08.1924
36.) Pesch Johann (FkGfr) 09.10.1925
37.) Pikard Josef (MtrOGfr) 08.10.1922
38.) Schlotmann Günter (MechOGfr) 15.06.1921
39.) Schlüter Fritz (OBtsMt) 25.01.1916
40.) Schneeberg Rudi (StOStrm) 17.10.1915
41.) Spyth Josef (MaschMt) 08.03.1922
42.) Stäter Herbert (BtsMt) 16.12.1922
43.) Viehmann Franz-Micheal (OLt.z.S) 25.04.1921, 1WO, Crew of X/1940
44.) Weiss Josef (MtrOGfr) 28.10.1924
45.) Weitemeyer Reimund (Mtr) 01.06.1924
46.) Winter Eduard (SanMt) 31.05.1921
47.) Winter Hans-Ulrich (Lt.ing) 29.10.1923
Bibliografia:
http://uboat.net
http://www.ubootwaffe.net
http://uboatarchive.net/
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm
http://www.u-boot-archiv.de/
http://www.u-historia.com/
http://www.scapaflow.com/u309.html - link na stronę o wraku U-309
Blair Clay ?Hitlera Wojna U-bootów? tom II
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5
Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 7 KTB U 301 - U 374
Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 - 1945
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3
Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1
- Brodołak
- Admiral
- Tonaż: 1.770.000 BRT
- Dołączył(a): 04.01.06, 13:36
- Lokalizacja: Piastów
Re: U-309 Typ VIIC
przez Brodołak » 13.01.12, 06:54
Witam
Zapraszam do zapoznania się z poprawioną i rozszerzoną historią operacyjną U 309.
Pozdrawiam Brodołak
Zapraszam do zapoznania się z poprawioną i rozszerzoną historią operacyjną U 309.
Pozdrawiam Brodołak
- Brodołak
- Admiral
- Tonaż: 1.770.000 BRT
- Dołączył(a): 04.01.06, 13:36
- Lokalizacja: Piastów
Re: U-309 Typ VIIC
przez SnakeDoc » 13.01.12, 10:21
Brodołak napisał(a):Podczas marsu w stronę docelowego obszaru ze względu na stan morza 5-6? zarówno główny mechanik jak i operatorzy sterów głębokości mieli problem z utrzymaniem nakazanej głębokości, na której możliwe było płynięcie na chrapach w wyniku czego dochodziło do częstego ich podtapiania a związku z tym do wzrostu ciśnienia wewnątrz okrętu.
Przy podtopieniu głowicy chrap dochodziło raczej do spadku ciśnienia wewnątrz okrętu. Czy możesz przytoczyć źródło powyższego fragmentu?
(moja powyższa uwaga to czepianie się - ogólnie - świetna robota !)
- SnakeDoc
- Fregattenkapitän
- Tonaż: 545.000 BRT
- Dołączył(a): 07.08.07, 20:55
Re: U-309 Typ VIIC
przez ObltzS » 13.01.12, 17:49
Witam !
Czy w sytuacji opisanej powyżej - zamknięcie kulowego (najcześciej) zaworu wlotu powietrza w głowicy chrap - diesle "zasysały" powietrze z wnętrza okrętu, co powinno powodować obniżenie się ciśnienia ? Tak przynajmniej stanowiłyby prawa fizyki.
U-309 to jedna z tych nielicznych "siódemek", która po krótkim, bo zaledwie półrocznym szkoleniu załogi została wysłana na jesieni '43 r. w swój pierwszy patrol bojowy. Wg porównań i statystyk dla innych "siódemek" z tego okresu nie powinna przetrwać w morzu dłużej niż 2, może najwięcej 3 patrole. Sczęśłiwie dla niej samej, a zwłaszcza dla jej załogi, przetrwała w morzu cały trudny '44 rok - a był to rok rozstrzygający dla wielu odcinków niemieckiego frontu : wschodniego, Bałkany na południu Europy, desant w Normandii otwierający front zachodni, no i przede wszystkim drastyczne zawężenie działań U-Bootów na Atlantyku. U-Bootwaffe pozbawiona swoich niedawnych baz o.p. na francuskim wybrzeżu Atlantyku, została z niego niemal całkowicie "wymieciona". Wojna podwodna zaczęła wracać do punktu wyjściowego jakim był ostatni kwartał '39 r. - płytkie i niebezpieczne dla U-Bootów wody Kanału Angielskiego, M. Irlandzkiego oraz niewielki obszar tzw. Podejścia Zachodniego.
Prawdziwą ironią losu w odniesieniu do "siódemek" zaczynających swoją bojową karierę w '43 r. jest to, że te nieliczne okręty z tak nadzwyczajnie długim stażem musiały zakończyć swoją karierę niemal u progu końca wojny, niemal dokładnie na kwartał przed kapitulacją Niemiec. Może to zaświadczać o doskonałym tak wyszkoleniu jak i zgraniu całej załogi oraz o nadzwyczajnych zdolnościach i intuicji obu dowódców U-309, a brakowało niecałych 90 dni, by ostatni d-ca tego konkretnego U-Boota mógł doprowadzić powierzoną mu załogę do szczęśliwego dla nich wszystkich finału - poddania się okrętu i ocalenia swojego życia ... ale spełniany obowiązek wobec swojej ojczyzny [bo tak pojmowali i rozumieli ochotniczą służbę w U-Bootwaffe] nie wszystkim pozwolił na dotrwanie do końca tej straszliwej wojny ...
Przy podtopieniu głowicy chrap dochodziło raczej do spadku ciśnienia wewnątrz okrętu.
Czy w sytuacji opisanej powyżej - zamknięcie kulowego (najcześciej) zaworu wlotu powietrza w głowicy chrap - diesle "zasysały" powietrze z wnętrza okrętu, co powinno powodować obniżenie się ciśnienia ? Tak przynajmniej stanowiłyby prawa fizyki.
U-309 to jedna z tych nielicznych "siódemek", która po krótkim, bo zaledwie półrocznym szkoleniu załogi została wysłana na jesieni '43 r. w swój pierwszy patrol bojowy. Wg porównań i statystyk dla innych "siódemek" z tego okresu nie powinna przetrwać w morzu dłużej niż 2, może najwięcej 3 patrole. Sczęśłiwie dla niej samej, a zwłaszcza dla jej załogi, przetrwała w morzu cały trudny '44 rok - a był to rok rozstrzygający dla wielu odcinków niemieckiego frontu : wschodniego, Bałkany na południu Europy, desant w Normandii otwierający front zachodni, no i przede wszystkim drastyczne zawężenie działań U-Bootów na Atlantyku. U-Bootwaffe pozbawiona swoich niedawnych baz o.p. na francuskim wybrzeżu Atlantyku, została z niego niemal całkowicie "wymieciona". Wojna podwodna zaczęła wracać do punktu wyjściowego jakim był ostatni kwartał '39 r. - płytkie i niebezpieczne dla U-Bootów wody Kanału Angielskiego, M. Irlandzkiego oraz niewielki obszar tzw. Podejścia Zachodniego.
Prawdziwą ironią losu w odniesieniu do "siódemek" zaczynających swoją bojową karierę w '43 r. jest to, że te nieliczne okręty z tak nadzwyczajnie długim stażem musiały zakończyć swoją karierę niemal u progu końca wojny, niemal dokładnie na kwartał przed kapitulacją Niemiec. Może to zaświadczać o doskonałym tak wyszkoleniu jak i zgraniu całej załogi oraz o nadzwyczajnych zdolnościach i intuicji obu dowódców U-309, a brakowało niecałych 90 dni, by ostatni d-ca tego konkretnego U-Boota mógł doprowadzić powierzoną mu załogę do szczęśliwego dla nich wszystkich finału - poddania się okrętu i ocalenia swojego życia ... ale spełniany obowiązek wobec swojej ojczyzny [bo tak pojmowali i rozumieli ochotniczą służbę w U-Bootwaffe] nie wszystkim pozwolił na dotrwanie do końca tej straszliwej wojny ...
- ObltzS
- Admiral
- Tonaż: 1.725.000 BRT
- Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
- Lokalizacja: Polska południowa
Re: U-309 Typ VIIC
przez Brodołak » 14.01.12, 08:38
Witam
Dzięki za zauważenie merytorycznego błędu
, musiałem go popełnić podczas tłumaczenia tekstu. Rzeczywiście chodziło o spadek ciśnienia błąd swój już naprawiam.
Pozdrawiam
Dzięki za zauważenie merytorycznego błędu
, musiałem go popełnić podczas tłumaczenia tekstu. Rzeczywiście chodziło o spadek ciśnienia błąd swój już naprawiam.Pozdrawiam
- Brodołak
- Admiral
- Tonaż: 1.770.000 BRT
- Dołączył(a): 04.01.06, 13:36
- Lokalizacja: Piastów
Posty: 5
• Strona 1 z 1
Kto przegląda forum
Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 0 gości