1. Skip to Menu
  2. Skip to Content
  3. Skip to Footer>

Schrony dla U-Bootów z okresu I w. ś.

Moderatorzy: Jatzoo, Brodołak

Posty: 4 • Strona 1 z 1

Schrony dla U-Bootów z okresu I w. ś.

Postprzez ObltzS » 12.12.10, 20:39

Witam !

Tematyka dotycząca budowli, które służyły jako ochrona i zabezpieczenie U-Bootów głównie przed atakami lotnictwa alianckiego a także ewentualnym ostrzałem artylerii okrętowej z morza w odniesieniu do okresu ostatniej wojny na terenie Europy, jest zasadniczo dokładnie tak rozpoznana jak i udokumentowana i opisana.
Schrony te do dzisiaj wzbudzają uzasadnione zaciekawienie nie tylko bliżej nie zorientowanych w tej tematyce turystów, zwiedzających miejscowości w których do dzisiaj pozostały one w różnym stanie [zarówno bardzo fragmentarycznym jak i niemal w stanie nienaruszonym, jeśli chodzi o główne elementy konstrukcji nośnej jak ściany i stropy] jak i również tych, którzy z racji swoich zainteresowań posiadają znacznie szerszą i bardziej rozległą wiedzę na ich temat.

W większości dostępnych i wydanych drukiem publikacji o działalności U-Bootwaffe i bazach jej flotylli jeśli przy okazji wspomina się o tych budowlach [schronach] to wymienia się je głównie w odniesieniu do ostatniej wojny światowej ? ale początków tych gigantycznych [zarówno pod względem rozmiarów jak i samej konstrukcji] budowli należy doszukiwać się właśnie w okresie I w. ś.

U-Bootwaffe - ta pierwsza - z czasów Kaiserlichen Marine również musiała zadbać o właściwą i odpowiednią ochronę swoich okrętów podwodnych. Jak bardzo cenną i niezwykle przydatną bronią marynarki stały się te z początku lekceważone i niezbyt poważnie traktowane nowe środki walki, dotychczas zupełnie nie znane i nie występujące w składzie floty żadnej z marynarek wojennych świata pokazało głośne wydarzenie, jakie miało miejsce u progu wojny z dn. 22.09.1914 ? mały, przestarzałej konstrukcji [napęd z silnikiem naftowym] i działający w pojedynkę niemiecki okręt podwodny U-9 zatopił w przeciągu krótkiego czasu trzy brytyjskie krążowniki pancerne [łącznie 36.000 BRT].

Nie bez znaczenia jest fakt, że w tamtym okresie niezwykle dynamicznie rozwijało się lotnictwo, które stworzyło nowy rodzaj samolotu, przystosowanego nie do tradycyjnej walki w powietrzu, ale do wykonywania nowego rodzaju zadań ? było nim bombardowanie naziemnych celów z powietrza. Co prawda celność i ówcześnie stosowane rodzaje bomb lotniczych [głównie bomby odłamkowe ? nie znano jeszcze wówczas bomb burzących i burząco-zapalających] pozostawały wiele do życzenia, jak również sam sposób i technika prowadzenia ataków bombowych ? początkowo ręcznie wyrzucane za burtę samolotu a następnie zwalniane z zaczepów [podwieszane pod kadłubem lub skrzydłami samolotów] a także ciężar samego ładunku wybuchowego nie mogły stanowić bardzo poważnego zagrożenia, ale mogły doprowadzić do niewielkich lub nawet poważnych uszkodzeń stacjonujących w bazach okrętów podwodnych.
Każde takie uszkodzenie, bez względu na jego rozmiary i charakter, stanowiłoby dla floty okrętów podwodnych poważne perturbacje w planowanych operacjach bojowych, terminach patroli, ilości i rozmieszczeniu U-Bootów na wrogich akwenach a tym samym spodziewanej efektywności ich działań i osłabianiu siły przeciwnika.

W połowie października 1914 r. kiedy Niemcy zajęły Belgię, uwaga niemieckiej admiralicji została zwrócona na jej zachodnią prowincję Flandrię, której urozmaicona linia brzegowa skrywała trzy porty : Zeebrugge, Oostende i leżący nieco w tyle za nimi połączony kanałem port Brugge. Ten ostatni został uznany za niemal idealne miejsce do założenia w nim bazy okrętów wojennych, głównie torpedowców, niszczycieli i okrętów podwodnych.
15.11.1914 r. na terenie tych trzech kompleksów portowych powołano Marinekorps Flandern oraz U-Bootflottille Fladern [29.03.1915], chociaż pierwszy niemiecki okręt podwodny zawitał do Zeebrugge już 9 listopada '14 [U-12].

W lutym przyszłego roku [1915] Admiralicja w Berlinie poważnie rozważała projekt, by zrezygnować ze stacjonowania w portach Flandrii U-Bootów. Przeważyły jednak argumenty, że samo położenie portów [mimo stosunkowo bliskiej odległości od nieprzyjacielskiego terytorium ? Francja] jak również rozbudowana i urozmaicona linia brzegowa tej części terytorium Belgii jest mimo wszystko doskonałym miejscem dla bazy U-Bootów, ale dowództwo nad tą bazą pozostanie w Berlinie.

Mimo stosunkowo częstych ataków artyleryjskich prowadzonych z morza przez okręty RN skierowanych głównie na Oostende, Niemcy szybko rozbudowali swoje baterie artylerii nadbrzeżnej [armaty kal. 50 mm, 88 mm, 105 mm i największe 380 mm ? bateria "Deutschland" w Bredene i bateria "Pommern" w Koekelare] czyniąc w ten sposób obszar portów całkowicie bezpiecznym.

Dowódcą nowo powalanej U-Bootflottille Fladern został mianowany Korvettenkapitän Karl Bartenbach. Szybko okazał się on nie tylko dobrym organizatorem ale także sprawnie nadzorował powstawanie nowej bazy U-Bootów i wyposażanie jej w niezbędne do prawidłowego funkcjonowania urządzenia techniczne i budowle ? do nich zaliczyć trzeba w pierwszej kolejności konstrukcje bunkrów dla U-Bootów, suchych i pływających doków, magazynów, hangarów. Łącznie przy realizacji tych ogromnych inwestycji było zatrudnionych ok. 14.000 osób, wśród których niemiecki personel techniczny liczył aż 5.000 pracowników.
Najbardziej spektakularnymi budowlami były schrony dla U-Bootów oraz dok pływający. Również w portach Zeebrugge i Oostende wybudowano pewną liczbę bunkrów dla okrętów podwodnych i suche doki.

Rozbudowa tych portów i przystosowanie ich do nowej roli jako bazy niemieckiej marynarki wojennej wzbudziło naturalne zainteresowanie wywiadu aliantów, którzy starali się nękać nieustannymi nalotami lotniczymi powstającą bazę U-Bootów. Warto nadmienić, że na te miejscowości zrzucono ok. 6.000 bomb, które zabiły 123 osoby ludności cywilnej, raniły 243 osoby i uszkodziły poważnie ok. 700 domów. Tymczasem straty w samych portach i infrastrukturze baz były niewielkie. Tylko kilka okrętów nawodnych odnotowało nieznaczne uszkodzenia ? niezniszczone doki suche i pływające pozwoliły na szybkie i sprawne przeprowadzenie napraw tych okrętów.

Przy okazji warto wspomnieć o niezwykle ciekawej sprawie, która nader rzadko jest poruszana i opisywana ? dosyć dobrze w literaturze wojennej udokumentowana jest sprawa "przeprowadzki" U-Bootów typu II nad M. Czarne drogą lądową i rzeczną, która miała miejsce w roku 1942 ? ale pierwsza taka operacja zrealizowana przez U-Bootwaffe Kaiserlichen Marine miała miejsce już w okresie I w. ś. !!!
W kwietniu 1915 r. w częściach sprowadzono do Hoboken i Antwerpii, gdzie ponownie je zmontowano i na pontonach kanałami dostarczono do Brugge [U-24, U-28, U-31 i UB-5].

Stacjonujące w U-Bootflottille Fladern okręty podwodne otrzymały wsparcie i osłonę ze strony Seeflugstation Flandern w Zeebrugge ? były to niewielkie, ale bardzo zwrotne hydroplany, które odprowadzały wypływające okręty jak również towarzyszyły im podczas przepływania kanałów po powrocie z patroli.
Również hydroplany te stanowiły skuteczną zaporę dla zapuszczających się nad ten teren alianckich samolotów bombowych.

W pierwszym okresie działalności U-Bootflottille Fladern do zabezpieczania U-Bootów używano sprowadzonych z Niemiec 11 doków pływających [osiem dużych i trzy małe] nad którymi instalowano dwa ogromne metalowej konstrukcji zadaszenia, dające tymczasową ochronę oraz częściowo zakrywające przed samolotami wnętrze doku i ukryty tam okręt podwodny. Nie były to jednak w pełni pewne zabezpieczenia chroniące okręt przed skutkami ataku z powietrza.
Ukształtowanie terenu wzdłuż kanału z Zeerbrugge do Brugge tworzyło kształt półwyspu o długości ok. 73 m po jego prawej stronie i ok. 200 m po jego lewej stronie. To naturalne ukształtowanie pozwoliło na zaplanowanie w tym miejscu bunkrów-schronów dla U-Bootów. Prace przy ich budowie rozpoczęto w roku 1917 i powstały tam dwa duże bunkry o wymiarach 10 na 70 metrów. Zaprojektowano je tak, że mieściły one osiem stanowisk ? pozwalających na schronienie się w nich 8 dużych okrętów podwodnych klasy UB III.
Wzniesiono także kolejne dwa bunkry o wymiarach 17 na 26 m i 26 na 36 m. Posiadały one instalacje pozwalające zaopatrywać U-Booty w torpedy. Posiadały one bardzo małych rozmiarów drzwi i okna zewnętrzne, które miały minimalizować skutki ewentualnych wybuchów. Obok schronów położono linię kolejową pozwalająca w ten sposób dowozić niezbędne zaopatrzenie z magazynów dla pozostających w boksach U-Bootów. Grubość ścian bunkrów wynosiła ok. 0,4 m. Wokół schronów rozmieszczono aż trzynaście baterii p.lot. mających je osłaniać przed nalotami wrogich samolotów.

Historycy przypuszczają, że podobne w konstrukcji schrony dla U-Bootów musiały być także w porcie Zeerbrugge, z tym że były to prawdopodobnie konstrukcje z betonowych pali mogące przenieść ciężar grubego stropu-zadaszenia, zatem prawdopodobnie nie posiadały pełnych ścian nośnych, które mogły skuteczniej chronić przed odłamkami niż konstrukcja o charakterze ażurowym. Przypuszcza się, że wielkość tego schronu nie przekraczała 10 na 80 m.

Dowódca U-Bootflottille Fladern Korvettenkapitän Karl Bartenbach został w dn. 17.10.1917 uhonorowany wysokim niemieckim odznaczeniem : Pour le Mérite. Było to docenieniem jego osobistego wkładu i zaangażowania włożonego zarówno w organizowanie tej bazy jak i jej rozbudowę. Cieszył się on zasłużonym szacunkiem, jaki spotykał go zarówno ze strony poszczególnych d-ców U-Bootów jaki samych załóg, dla których baza ta stała się ich drugim domem. Jej dowódca dbał o zapewnienie im możliwie jak najlepszych warunków pobytu na lądzie, warunków jakie można było stworzyć w trudnym i niesprzyjającym okresie wojennym.

Niestety, dzisiaj trudno pozyskać jakiekolwiek informacje oddające w pełni szczegóły techniczne tych budowli ? nie wiemy, czy były to już typowe konstrukcje żelbetowe [elementy sprężone w budownictwie po raz pierwszy zastosowano dopiero w 1920 r., lata poprzednie charakteryzowały się jedynie niewielką ilością konstrukcji mających bardziej charakter eksperymentalny] czy tylko betonowe.
Nie są także znane dokładne rozmiary schronów, nie zachowały się żadne plany z różnymi innymi instalacjami głównymi i pomocniczymi bunkrów, które pozwalały na ich pełne wykorzystanie i techniczną obsługę stacjonującego tam U-Boota. Do dzisiaj nie zachowało się niestety zbyt wiele fotografii, które chociaż w przybliżeniu oddawały by tak zarys jak i wyobrażenie o ich konstrukcji ? materiał ikonograficzny jest bardzo ubogi i skromny a od ich powstania minęło grubo ponad dziewięćdziesiąt lat.

Jak zatem pokazuje historia, w bazach U-Bootów zlokalizowanych na francuskim wybrzeżu Atlantyku, w okresie II w. ś. Niemcy z powodzeniem zastosowali i powtórzyli doskonale sprawdzony środek ochrony pozostających w bazie okrętów podwodnych ? betonowe bunkry-schrony, które były budowane już wg innej technologii [konstrukcje żelbetowe z zastosowanie tzw. betonu sprężonego, wielokrotnie zwiększającego wytrzymałość i odporność konstrukcji].
Pierwowzoru tych ogromnych konstrukcji, do dzisiaj przytłaczających swoją wielkością i skalą należy szukać w okresie pierwszej U-Bootwaffe Kaiserliche Marine. Powstały one jako konkretne zapotrzebowanie na określoną sytuację ? od bardzo prostych, lekkich konstrukcji [praktycznie zadaszenia] po duże, solidne i pewne zabezpieczenia tak cennych okrętów podwodnych.

P.S. Kilka ciekawych obrazków nie zmieściło się, z uwagi na ich "pojemność" :(
Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.
Ostatnio edytowano 13.12.10, 20:26 przez Jatzoo, łącznie edytowano 1 raz
Powód: Dodanie nowych fotek...
ObltzS
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.725.000 BRT

Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
Lokalizacja: Polska południowa

Re: Schrony dla U-Bootów z okresu I w. ś.

Postprzez Jatzoo » 13.12.10, 20:29

Dodałem 'problematyczne' fotki o których wspominał ObltzS.

PS. Jak zwykle wyrazy uznania za opracowanie ObltzS :-)
Jatzoo
Grossadmiral
Grossadmiral
Global Mod
 
Tonaż: 2.353.000 BRT

Dołączył(a): 22.08.02, 15:03

Re: Schrony dla U-Bootów z okresu I w. ś.

Postprzez ObltzS » 13.12.10, 21:19

Witam !

Dzięki Adminie !
ObltzS
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.725.000 BRT

Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
Lokalizacja: Polska południowa

Re: Schrony dla U-Bootów z okresu I w. ś.

Postprzez SnakeDoc » 16.12.10, 11:27

Świetny tekst ObltzS, dzięki za publikację.
SnakeDoc
Fregattenkapitän
Fregattenkapitän
Moderator Team
 
Tonaż: 545.000 BRT

Dołączył(a): 07.08.07, 20:55


Posty: 4 • Strona 1 z 1

Powrót do I Wojna Światowa



Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 2 gości

cron