1. Skip to Menu
  2. Skip to Content
  3. Skip to Footer>

U 485 Typ VIIC

Moderatorzy: Jatzoo, Brodołak

Posty: 1 • Strona 1 z 1

U 485 Typ VIIC

Postprzez Brodołak » 24.12.14, 06:29

U 485 Typ VIIC

Stocznia: Deutsche Werke AG, Kiel
Numer zamówienia: 320
Zamówienie: 05.06.1941
Położenie stępki: 03.05.1943
Wodowanie: 15.01.1944
Wcielenie do służby: 23.02.1944
Numer pocztowy: M 49981

Przebieg służby:
23.02.1944 – 31.10.1944 – 5 Flotylla U-bootów, Kiel (szkolenie załogi)
01.11.1944 – 08.05.1944 – 11 Flotylla U-bootów, Bergen (służba frontowa)
12.05.1945- Kapitulacja w brytyjskiej bazie w Gibraltarze.

Dowódcy:
23.02.1944 – 12.05.1945 – OL Friedrich Lutz

Liczba patroli: 3

Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 0/0

Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0

Zestrzelone/uszkodzone samoloty: 0/0

Okres służby U 485 przed rozpoczęciem wykonywania patroli bojowych:
26.02. – 10.03.1944 – Kiel – próby okrętu w ramach miejscowego oddziału UAK.
11.03. – 15.03.1944 – Swinemünde – szkolenie w obsłudze broni przeciwlotniczej w ramach miejscowej Szkoły Obrony Przeciwlotniczej.
16.03. – 18.03.1944 – Danzig – ciąg dalszy prób okrętu w ramach miejscowego oddziału UAK.
19.03. – 25.03.1944 – Pillau – stacjonarne szkolenie załogi podczas postoju w bazie w ramach 20 Flotylli U-bootów.
26.03. – 29.03.1944 – Hela – rejsy szkoleniowe w morzu w ramach miejscowego oddziału Agru-Front.
30.03. – 04.04.1944 – Gotenhafen – próby broni torpedowej w ramach miejscowego oddziału TEK.
05.04. – 14.04.1944 – Hela – c. d. rejsów szkoleniowych w morzu w ramach miejscowego oddziału Agru-Front.
15.04. – 25.04.1944 – Pillau – wprowadzenie do szkolenia zakresu taktyki w ramach 20 Flotylli U-bootów.
26.04. – 08.06.1944 – Hela – c. d. rejsów szkoleniowych w morzu w ramach miejscowego oddziału Agru-Front.
09.06. – 12.06.1944 – Gotenhafen – pobyt w filii stoczni Deutsche Werke w celu wymiany sprężarki Junkersa.
13.06. – 27.06.1944 – Pillau – strzelanie torpedami w ramach 26 Flotylli U-bootów.
28.06. – 29.06.1944 – Königsberg – pobyt w filii stoczni Schichau w celu wymiany uszkodzonego radionamiernika.
30.06. – 10.07.1944 – Gotenhafen – indywidualne szkolenie załogi (dowódca, I WO i MechMt. oddelegowani na kurs poświecony obchodzeniu się z i bojowym użytkowaniem torped akustycznych T-V).
11.07. – 12.07.1944 – Gotenhafen – testy efektywnego zasięgu radiostacji.
14.07.1944 – AO 9546 – ćwiczenia w pobieraniu paliwa przeprowadzone pry udziale U 297 i U 486.
15.07. – 21.07.1944 – Gotenhafen – ćwiczenia taktyczne w ramach 27 Flotylli U-bootów.
24.07. – 29.07.1944 – Kiel – postój w bazie w związku z planowanym przeglądem, podczas którego załoga okrętu zostaje skierowania do pomocy w odgruzowywaniu ulic miasta oraz terenu portu po alianckim nalocie.
30.07. – 01.08.1944 – rejs do bazy w Gotenhafen.
01.08. – 14.09.1944 – Gotenhafen – pobyt w filii stoczni Deutsche Werke w celu przeprowadzenia przeglądu i prac konserwacyjnych.
16.09. – 23.09.1944 – Gotenhafen – pobyt w stoczni w celu naprawy eksperymentalnej powłoki Alberich, którą pokryty był kadłub okrętu.
24.09.1944 – Gotenhafen – próby sprawności działania chrap w ramach miejscowego oddziału UAK.
26.09. – 28.09.1944 – Gotenhafen – pobyt w filii stoczni Deutsche Werke w celu dociążenia okrętu dodatkową ilością balastu.
01.10. – 09.10.1944 – Swinemünde – szkolenie w obsłudze broni przeciwlotniczej w ramach miejscowej Szkoły Obrony Przeciwlotniczej.
10.10. – 27.10.1944 – Flensburg – pobyt w miejscowej stoczni w celu naprawy eksperymentalnej powłoki Alberich, którą pokryty był kadłub okrętu.
28.10. – 06.11.1944 – Kiel – przygotowanie okrętu do służby frontowej.

06.11.1944 U 485 pod dowództwem Friedricha Lutza o godzinie 20:00 opuścił Kiel z poleceniem skierowania się do położonej na terytorium okupowanej Norwegii bazy w Horten. Półtorej godziny później po dotarciu na wody Zatoki Strander przycumowano do zakotwiczonej tam boi, oczekując na przybycie pozostałych jednostek, z którymi to następnie kontynuować miano dalszą podróż. Następnego dnia o 09:00 w kwadracie AO 7738 okręt Lutza dołączył do w/w jednostek, którymi były okręt eskorty i również idący do Horten bliźniaczy U 486 (Meyer). Ósmego listopada po osiągnięciu o godzinie 19:30 punktu Schw.19 oba U-booty pożegnały się z okrętem eskorty, po czym wspólnie kontynuowały dalszy marsz w stronę docelowej bazy, gdzie ostatecznie przybyły o 10:20 następnego dnia.

W kolejnych dniach w oparciu o bazę Horten na wodach pobliskiego Oslofjordu U 485 przechodził intensywne szkolenie i ćwiczenia z zakresu: zanurzenia, obsługi i pływania na chrapach.

13.11. – 24.11.1944 – Greakker k. Sarpsborga – pobyt w miejscowej stoczni w celu naprawy uszkodzonych sterów głębokości.

25.11.1944 U 485 pod dowództwem Friedricha Lutza wraz z U 877 (Findeisen) i U 297 (Aldegarmann) o godzinie 16:45 opuścił Horten z poleceniem skierowania się via Kristiansand do bazy w Bergen. Następnego dnia o 01:45 przybyto do etapowego portu, który po uzupełnieniu zapasów ponownie wraz z U 297 i U 877 oraz w towarzystwie frachtowców Hansestadt Lübeck, Diana i Olga Siemers, w ramach osłanianego przez trałowce M 4562 i M 437 konwoju przybrzeżnego opuszczono o 16:20. Wieczorem przebywający aktualnie w kwadracie AN 3529 konwój o 20:53 zaatakowany został przez cztery nieprzyjacielskie myśliwce bombardujące Mosquito, które w kierunku frachtowców Diana i Olga Siemers zrzuciły niecelne torpedy. Prawie dwie godziny później o 22:40 w stanie ostrego pogotowia przeciwlotniczego zawinięto do Farsund, które po przenocowaniu opuszczono rankiem 27 listopada o 04:00, kierując się w stronę Flekkefjord, gdzie przybyto cztery godziny później. Trzydzieści minut po północy następnego dnia U 485 wraz z U 297 i U 877 w eskorcie trałowca M 1 opuścił Flekkefjord, kierując się w stronę Stavanger. W trakcie tego rejsu pożegnano się z dotychczasowymi towarzyszami podróży tj. U 297 i U 877, które zgodnie ze swoimi rozkazami obrały kurs na Północny Atlantyk. O 11:30 okręt Lutza wraz z towarzyszącym mu trałowcem M 1 przybył do Stavanger, które już samotnie opuścił cztery godziny później kierując się w stronę Bergen, gdzie ostatecznie przybył o 05:00 dnia 29 listopada.

Patrol 1 (29.11.1944 – 31.01.1945)
29.11. U 485 pod dowództwem Friedricha Lutza w towarzystwie eskorty o 17:15 opuścił Bergen, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zwalczać nieprzyjacielską żeglugę na wodach Kanału La Manche. O 23:10 po osiągnięciu kwadratu AN 2521 pożegnano się z eskortą, po czym jedenaście minut później schowano się pod wodą rozpoczynając marsz w zanurzeniu. Szóstego grudnia o 16:49 na U 485 odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:
Lutz, Meyer, Hülsenbeck kierować się do AM 70.”.
Dziesięć dni później 16 grudnia podczas marszu na chrapach o 20:50 (kwadrat marynarki BF 1249) w niedalekiej odległości od okrętu detonowały dwie bomby, nie powodując na szczęście żadnych szkód. Kolejnych dziewięć detonacji zanotowano w momencie, gdy okręt po położeniu masztu chrap zszedł na głębokość 70 metrów. Poza tym w trakcie prowadzonego cały czas nasłuchu uzyskano kontakt z jednostkami wroga, które wkrótce potem rozpoczęły na szczęście dla okrętu nieskuteczne jego poszukiwania. W trakcie pierwszego przewietrzania okrętu przy pomocy chrap jakie miało miejsce jakiś czas po zgubieniu prześladowców u 35% załogi zaobserwowano silne bóle głowy, poza tym 8 z nich na skutek podtrucia tlenkiem węgla straciło przytomność. Dwudziestego pierwszego grudnia podczas lustracji okolicy przez peryskop o 08:05 (kwadrat marynarki BF 3512) dostrzeżono wybrzeża wyspy Guernsey. Wieczorem tego samego dnia o 23:30 osiągnięto przypisany okrętowi sektor (kwadrat marynarki BF 2636), przystępując następnie do jego powolnego przemierzania w poszukiwaniu wroga. Dwudziestego drugiego grudnia o 09:45 (kwadrat marynarki BF 3512) na zanurzonym U 485 uzyskano kontakt z nieprzyjacielskim niszczycielem, którego Friedrich Lutz postanowił zaatakować. O 10:27 w kierunku w/w celu z wyrzutni nr II odpalono torpedę, która ze względu na jego zastopowanie zaraz po oddaniu strzału spudłowała. Od 20:00 na przebywającym wciąż pod wodą U 485 rejestrowano przemieszczające się odgłosy polowania z wykorzystaniem bomb głębinowych, z których cześć według oceny dowódcy i hydroakustyka detonowała w pobliżu zajmowanej przez okręt pozycji. Następnego dnia podczas podwodnego marszu o 11:32 w kwadracie BF 3147 U 485 uderzył o dno uszkadzając sobie echosondę. Podjęta niezwłocznie po tym wydarzeniu próba ustalenia przez peryskop aktualnej pozycji została udaremniona przez unoszące się nad powierzchnią wody opary mgły O 11:35 na polecenie Lutza wynurzono okręt, po czym rozpoczęto jak najszybsze odejście z feralnej pozycji. W pierwszy dzień Świat Bożego Narodzenia o 10:55 w kwadracie BF 2529 uzyskano kontakt z odpowiednio oznaczonymi dwoma statkami szpitalnymi wroga, wobec których nie podejmowano żadnych działań. W sylwestra o godzinie 08:53 (kwadrat marynarki BF 3526) po raz drugi w ciągu tego patrolu nawiązano kontakt wzrokowy ze nieprzyjacielskimi jednostkami szpitalnymi (były to duże dwu i trzykominowe oraz dwumasztowe statki), które z powietrza osłaniał pojedynczy samolot. Pierwszego stycznia o 15:59 w kwadracie BF 3529 dostrzeżono szósty już statek szpitalny, którego tak jaki i poprzednich jednostek tego typu nie atakowano. Pięć dni później 6 stycznia tuż po północy (kwadrat marynarki BF 3624) podczas marszu na chrapach hydroakustyk zameldował o odgłosach ognia artyleryjskiego, co z kolei spowodowało, że zaalarmowany tym meldunkiem Lutz nakazał zatrzymać silniki diesla i przesłuchać okolicę dookoła okrętu. W wyniku podjętego działania uzyskano silny kontakt z nieprzyjacielskim konwojem, którego eskorta prowadziła intensywne polowanie na innego U-boota, zrzucając liczne bomby głębinowe, z których cześć detonowała na bliskim i średnim dystansie od U 485. Dziesiątego stycznia krążący w zanurzeniu w kwadracie BF 3553 U 485 o godzinie 15:22 uzyskał najpierw kontakt akustyczny a następnie przez peryskop także i wzrokowy ze zbliżającym się wrogim niszczycielem eskortowym. Podjęta przez Friedricha Lutza próba zaatakowania niszczyciela, ze względu na utrzymujący się a wynoszący od 5000 do 7000 metrów dystans jaki dzielił obie jednostki spaliła jednak na panewce. Dodatkowo w trakcie jej trwania zaobserwowano, że wrogi okręt intensywnie pracuje azdykiem, którego impulsy skutecznie zagłuszały pracę GHG. Godzinę później o 16:20 ostatecznie utracono kontakt z niszczycielem, powracając z powrotem do spokojnego patrolowania akwenu. Trzynastego stycznia o 13:20 w kwadracie BF 2299 uzyskano kolejny kontakt, tym razem jednak z nieprzyjacielskim okrętem artyleryjskim, w kierunku którego dwadzieścia jeden minut później z wyrzutni nr I i II odpalono dwie torpedy, z których pierwsza spudłowała, zaś druga na skutek defektu zaczęła skręcać przechodząc szczęśliwie nad rufą okrętu Lutza. Tego samego dnia o 22:00 przebywający aktualnie w kwadracie BF 2542 U 485 rozpoczął marsz powrotny w kierunku norweskich wybrzeży. Powodem tej decyzji nie był niski stan paliwa, którego w tym momencie posiadano w zbiornikach jeszcze 60 m3 tylko wyciek kwasu z baterii akumulatorów, niska wydajność instalacji produkcji słodkiej wody (20 litrów/dzień), uszkodzenie stanowisk broni przeciwlotniczej kal. 20 mm i 37 mm oraz niesprawny nadajnik, przez co nie można było nadać do dowództwa wymaganego meldunku sytuacyjnego. Piętnastego sierpnia zaraz po kontakcie z wrogiem o 08:44 (kwadrat marynarki BF 1649) zakończono dotychczasowy marsz na chrapach a rozpoczęto ciche odejście z niebezpiecznego miejsca (przez całe przedpołudnie rejestrowano liczne detonacje bomb głębinowych). Trzydziestego stycznia po osiągnięciu kwadratu AN 2416 o 16:00 U 485 pojawił się na powierzchni, rozpoczynając następnie marsz w kierunku Hjeltefjordu (po drodze w kierunku znajdującego się na brzegu punktu obserwacyjnego nadano umówiony sygnał rozpoznawczy). O 21:25 okręt Lutza spotkał się z wysłaną mu naprzeciw eskortą, w towarzystwie której o 01:20 następnego dnia przybył do bazy w Bergen. W trakcie trwającego równo dziewięć tygodni patrolu (63 dni) U 485 przepłynął 68 mil morskich na i 3.930 mil morskich pod powierzchnią.

01.02.1945 U 485 pod dowództwem Friedricha Lutza wraz z U 905 (Schwarting) o godzinie 22:00 opuścił Bergen z poleceniem skierowania się do położonej w Trondheim stoczni, gdzie następnie miał przejść remont zgłoszonych po ostatnim patrolu usterek. Następnego dnia ze względu na duże zagrożenie ze strony nieprzyjacielskiego lotnictwa o 06:26 zawinięto do Måløy, które opuszczono o 17:50 kierując się w stronę kolejnego przystanku podczas tego rejsu tj. Ålesund, gdzie dotarto jeszcze tego samego dnia o 23:15. Po krótkim postoju w tamtejszej bazie o 01:20 3 lutego wyruszono w dalszą drogę, przybywając do Trondheim jeszcze tego samego dnia o 14:00.

10.02. – 23.02.1945 – Trondheim – pobyt w doku.
10.03.1945 – próby stoczniowe okrętu po zakończonym remoncie, przeprowadzone na pobliskich wodach.
15.03. – 23.03.1945 – Trondheim – kolejny postój w doku, w celu usunięcia dostrzeżonych usterek oraz uzupełniania ubytków w pokryciu Alberich.

Patrol 2 (25.03.1945 – 24.04.1945)
25.03. U 485 pod dowództwem Friedricha Lutza w towarzystwie eskorty o 19:04 opuścił Trondheim z poleceniem zwalczania nieprzyjacielskiej żeglugi u wybrzeży Wielkiej Brytanii. Następnego dnia, po osiągnięciu kwadratu AF 8342 o godzinie 23:10 pożegnano się eskortą, kontynuując dalej marsz samotnie. Dwudziestego siódmego marca o 07:20 na polecenie dowódcy zanurzono okręt, rozpoczynając podwodny marsz najpierw idąc na silnikach elektrycznych a następnie od 20:20 na chrapach. Szóstego kwietnia o 17:06 na U 485 odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:
Lutz, iść do La Pallice. 18.05. godz. 01:00 DSZ (niemiecki czas letni) w punkcie PA oczekiwać będzie trałowiec.”.
Następnego dnia w celu odebrania ewentualnych kolejnych depesz pomiędzy 22:15 a 23:40 (kwadrat marynarki AM 4473) okręt Lutza przebywał na powierzchni nadając w tym okresie skierowaną do BdU depeszę o następującej treści:
„Wejście do La Pallice dnia 18.04. przed południem. Podejście bez osłony.”.
Dziesięć dni później 17 kwietnia o 16:39 na U 485 odebrano kolejne rozkazy z dowództwa o następującej treści:
Lutz, ujście Żyrondy ostrzeliwane jest przez wrogie jednostki. Położenie wroga nie jest dokładnie znane, jak najszybciej kierować się tam i atakować. Liczyć się z obecnością na tym obszarze zarówno U 255 jak i Junkersa i Ecka.”.
W drodze do nakazanego sektora o 12:22 (kwadrat marynarki BF 6889) na kursie 50˚ – 70˚ w odległości 10 mil morskich dostrzeżono nieprzyjacielski krążownik, którego Friedrich Lutz postanowił zaatakować ogłaszając na okręcie alarm bojowy. Zanim jednak zdołano zbliżyć się do celu ten w międzyczasie zmienił swój dotychczasowy kurs, udaremniając w ten sposób plany dowódcy. Dwudziestego kwietnia o 13:26 odebrano kolejne rozkazy o następującej treści:
Lutz. Walki u ujścia Żyrondy zakończone. Duży atak na La Pallice, z tego też powodu zawinąć tam na krótko, żadnych napraw stoczniowych. Po uzupełnieniu jak najszybciej ponownie wyjść w morze.”.
Tego samego dnia o 20:40 (kwadrat marynarki BF 6856) na polecenie dowódcy posadowiono okręt na dnie, gdzie przebywał prawie do północy, po czym o godzinie 00:50 następnego dnia dotarł on do umówionego punktu spotkania, nie napotykając tam jednak oczekującej na niego eskorty. O 06:47 w związku z zagrożeniem ze strony nieprzyjacielskiego lotnictwa, przebywający od momentu osiągnięciu w/w punktu spotkania na powierzchni U 485 skrył się pod wodę, gdzie dalej kontynuował oczekiwanie na pojawienie się eskorty. Dwadzieścia siedem minut po północy 24 kwietnia po zarejestrowaniu odgłosów zbliżającej się od strony brzegu jednostki nawodnej na polecenie Lutza wynurzono okręt a wkrótce potem z jego pomostu dostrzeżono znajdujący się kursie 45˚ oczekiwany od kilku dni trałowiec. Po wymianie sygnałów rozpoznawczych i powitaniu za dziesięć pierwsza w nocy obie jednostki rozpoczęły marsz w stronę La Pallice, gdzie przybyły o 03:00. W trakcie zakończonego patrolu, który trwał ponad cztery tygodnie (30 dni) U 485 przepłynął 234 mile morskie na i 1.944 mile morskie pod powierzchnią.

Patrol 3 (29.04.1945 – 12.05.1945)
29.04. U 485 pod dowództwem Friedricha Lutza w towarzystwie eskorty o godzinie 03:30 opuścił La Pallice, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami przedrżeć sie przez Cieśninę Gibraltarską na Morze Śródziemne w celu odbycia tam krótkiego patrolu, po czym tą samą drogą powrócić na Atlantyk skąd dalej okręt miał udać się do jednej baz w Norwegii. Ponad dwie godziny później o 05:43 pożegnano się z eskortą, po czym o 06:13 schowano się pod wodę. O 11:45 na przebywającym aktualnie w kwadracie BF 6883 okręcie Lutza uzyskano kontakt akustyczny z jednostką nawodną, którą po wysterowaniu na peryskopową oraz przeprowadzonej przez peryskop lustracji okazał się być nieprzyjacielski niszczyciel. O 13:00 w kierunku dostrzeżonej jednostki z wyrzutni nr II odpalono torpedę, która chybiła jednak celu. Szóstego maja o 16:14 na idącym w kierunku nakazanego sektora U 485 odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:
Przerwać walkę z żeglugą. Rozpocząć marsz do Norwegii.”.
Zgodnie z w/w poleceniem o 21:00 przebywający aktualnie w kwadracie CG 2558 okręt Lutza rozpoczął marsz powrotny. Tuż po północy 8 maja na U 485 odebrano skierowany do wszystkich przebywających na patrolu U-bootów aliancki rozkaz nakazujący im pod czarną flagą zawinąć do najbliższej alianckiej bazy, którą w przypadku U 485 był Gibraltar. Jedenastego maja idący zgodnie z warunkami kapitulacji pod czarną banderą U 485 przechwycony został przez dwa brytyjskie niszczyciele, w eskorcie których następnego dnia przybył do Gibraltaru, kończąc w ten sposób swój ostatni patrol.

22.05.1945 obsadzony w większości przez Brytyjczyków U 485 (z załogi na okręcie pozostali tylko maszyniści) wraz z U 541(Petersen) opuścił Gibraltar, kierując się via Lisahally do Lough Foyle, gdzie następnie oczekiwać miał decyzji co do jego dalszych losów.

06.12.1945 r. w ramach rejsu 3B[1] Operacji Deadlight dawny U 485 na holu holownika HMS Bustler wraz z pozostałymi jednostkami o godzinie 13:30 opuścił Loch Ryan. O 10:15 następnego dnia dotychczasowa grupa podzieliła się na dwie podgrupy. Mniejsza z nich, składająca się z niszczyciela ORP Piorun oraz zestawów holowniczych: HMS Bustler z U 485 i HMS Freedeom z U 773 skierowała się w stronę pozycji YY, gdzie 8 grudnia oba holowane U-booty zostały zatopione przez brytyjski okręt podwodny HMS Tantivy (druga grupa skierowała się natomiast w stronę pozycji ZZ, gdzie jej U-booty był celem dla ćwiczącego lotnictwa).

Przypisy:
[1] w skład niego wchodziły: dwa okręty artyleryjskie tj. niszczyciele HMS Onslaught i ORP Piorun oraz zestawy holownicze składające się z trzech eskortowców: HMS Mendip z U 1203, HMS Rupert z U 1272 i HMS Pytchley z U 1019 oraz trzech holowników: HMS Enchanter z U 245, HMS Bustler z U 485 i HMS Freedom z U 773.

Bibliografia:
http://uboat.net
www.ubootwaffe.net
http://uboatarchive.net/
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm
http://www.u-boot-archiv.de/
http://www.u-historia.com/
Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5
Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 9 KTB U 456 – U 500
Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 - 1945
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3
Twardowski Marek – Operacja „Deadlight”, Morza Statki i Okręty Nr 6/98
Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1
Brodołak
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.770.000 BRT

Dołączył(a): 04.01.06, 13:36
Lokalizacja: Piastów

Posty: 1 • Strona 1 z 1

Powrót do Typ VII



Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość