U 450 Typ VIIC

Stocznia: F. Schichau GmbH, Danzig
Numer zamówienia: 1521
Zamówienie: 21.11.1940
Położenie stępki: 22.07.1941
Wodowanie: 04.07.1942
Wcielenie do służby: 12.09.1942
Numer pocztowy: M 49 979

Przebieg służby:
12.09.1942 – 31.05.1943 – 8 Flotylla U-bootów, Kiel (szkolenie załogi)
01.06.1943 – 30.11.1943 – 9 Flotylla U-bootów, Brest (służba frontowa)
01.12.1943 – 10.03.1943 – 29 Flotylla U-bootów, La Spezia (służba frontowa)
10.03.1942 – Zatopiony na południe od Ostii (pozycja 41.11N, 12.27E) bombami głębinowymi przez brytyjskie niszczyciele eskortowe HMS Blankney, HMS Blencathra, HMS Brecon i HMS Exmoor oraz amerykański niszczyciel USS Madison.

Dowódcy:
12.09.1942 – 10.03.1944 – OL Kurt Böhme.

Liczba patroli: 3

Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 0/0

Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0

Zestrzelone/uszkodzone samoloty: 0/0

Okres służby U 450 przed rozpoczęciem wykonywania patroli bojowych:
13.09. – 11.10.1942 – Danzig – próby okrętu w ramach UAG I.
12.10. – 15.10.1942 – Gotenhafen – próby broni torpedowej w ramach TEK.
17.10.1942 – AO 7677 – kolizja z jednostką o nazwie Peter.
19.10. – 16.11.1942 – Hamburg – pobyt w stoczni Blohm & Voss w celu naprawy uszkodzonego zbiornika zanurzeniowego.
17.11. – 20.11.1942 – Kiel – próby okrętu w ramach UAK.
21.11. – 24.11.1942 – Rønne/Bornholm – próby hydrofonów w ramach UAG-Schall.
26.11. – 01.12.1942 – Hela – szkolenie w morzu w ramach Agru - Front
01.12.1942 – Hela – uderzony przez cumujący przy burcie U 469.
07.12.1942 – AO 9813 – kolizja z holownikiem Prinzlaff.
08.12. – 10.03.1942 – Danzig – remont okrętu w stoczni Holm.
11.03. – 25.03.1943 – Hela – c.d. szkolenia w ramach Agru – Front.
26.03. – 02.04.1943 – Danzig – pobyt w stoczni Holm w celu uszczelnienia luku montażowego
04.04. – 14.04.1943 – Danzig – szkolenie i ćwiczenia w strzelaniu torpedami w ramach 25 Flotylli U-bootów.
15.04. – 30.04.1943 – Gotenhafen – ćwiczenia taktyczne w ramach 27 Flotylli U-bootów.
01.05. – 02.05.1943 – Rønne – próby hydrofonów w ramach UAG-Schall.
20.05. – 31.05.1943 – Kiel – przygotowanie okrętu do wyjścia na pierwszy patrol bojowy.

Patrol 1 (27.05.1943 – 22.06.1943)
27.05. U 450 pod dowództwem Kurta Böhme wraz z U 170 i U 669 o godzinie 08:00 opuścił bazę w Kiel, by zgodnie z otrzymanym rozkazem w ramach transferu do 9 Flotylli U-bootów z bazą w Breście przeprowadzić ofensywny patrol na wodach Północnego Atlantyku. O 11:30 na rucie 15 trzy U-booty spotkały się z eskortą, w towarzystwie której obrały następnie kurs na Duży Bełt. Tego samego dnia o 23:50 (kwadrat marynarki AO 7726) płynący przed okrętami przerywacz zagród minowych Spbr 22 wszedł na minę w związku z czy wszystkie okręty musiały stanąć na kotwicy, Po spędzeniu tak nocy następnego dnia o godzinie 06:00, w eskorcie przybyłych trałowców ruszono w dalszą drogę. Dwudziestego dziewiątego maja w celu uzupełnienia zapasów o 08:04 zawinięto do bazy w Kristiansand, którą opuszczono następnego dnia o 04:00 w towarzystwie ponownie U 170 i U 669 oraz w eskorcie trawlera z.o.p. UJ 1710. Tego samego dnia o 17:50 po osiągnięciu kwadratu AN 3123 pożegnano się z eskortą i pozostałymi jednostkami a o 22:09 U 450 wykonał zanurzenie, rozpoczynając następnie podwodny marsz na głębokości 40 metrów. Piątego czerwca o 09:05 przebywający w kwadracie AE 8333, płynący na powierzchni okręt Böhmego został zmuszony do alarmowego zanurzenia oraz trwającego do 10:11 pobytu pod wodą przez łódź latającą zidentyfikowaną jako typ Catalina. Tego samego dnia o 15:30 (kwadrat marynarki AE 8353) na polecenie dowódcy przeprowadzono ćwiczebne alarmowe zanurzenie. Półgodziny później na przebywającym wciąż pod wodą U 450 uzyskano kontakt akustyczny z jednostką nawodną, którą po zlustrowaniu jej przez peryskop okazał się być dozorowiec, który wkrótce potem począł zrzucać bomby głębinowe. Szóstego czerwca o 09:54 (kwadrat marynarki AE 8519) wykonano alarmowe zanurzenie uciekając pod wodę przed nadlatującym samolotem. Szesnaście minut po mającym miejsce o 10:33 wynurzeniu (kwadrat marynarki AE 8542) z pomostu U 450 dostrzeżono nadlatujący samolot zidentyfikowany jako Wellington ( w rzeczywistości był to należący do 220 Sqn RAF bombowiec B-17 Flying Fortress), którego Kurt Böhme nakazał ostrzelać z działek przeciwlotniczych. Pomimo postawionej zapory ogniowej brytyjska maszyna przeprowadziła pierwszy atak zrzucając na szczęście niecelnie bomby głębinowe oraz prowadząc kontrrostrzał z broni pokładowej. Zrzucone podczas drugiego ataku bomby zostały skutecznie zneutralizowane przez zarządzony przez Kurta Böhmego zwrot, w wyniku czego upadły one po stronie sterburty w bezpiecznej odległości. W trakcie trzeciego ataku, który wkrótce potem miał miejsce B-17 ograniczył się już tylko do przeprowadzenia ostrzału z broni pokładowej w wyniku którego rany postrzałowe odnieśli II WO Erik Gottfrieden (głowy i prawego ramienia), Ob.Fahnr. Hermann Husselmann (żuchwy), BtsMt Rudolf Grenzer (obtarcie), Nr 1 (obu nóg), Nr 2 (kości piszczelowej), Nr 3 (uda) oraz dowódca (dwukrotnie prawej ręki). Po zniesieniu pod pokład rannych wykonano alarmowe zanurzenie chowając się pod wodę przed napastnikiem. O 14:06 chcąc sprawdzić czy w pobliżu nadal krąży wroga maszyna Kurt Böhme nakazał wyprowadzić okręt na peryskopową. Wkrótce potem w pobliżu U 450 detonowały dwie bomby głębinowe, które spowodowały powstanie poważnych uszkodzeń m.in. wykrzywienie bakburtowego wału napędowego, rozszczelnienie instalacji przedmuchu zbiornika zanurzeniowego nr 1 i 3, poszycia części rufowej oraz wszystkich zbiorników zanurzeniowych, z których poczęło wyciekać paliwo. Po mającym miejsce o 15:32 wynurzeniu nadano do dowództwa meldunek o ataku oraz o odniesionych uszkodzeniach i stratach w załodze. W odpowiedzi na ten meldunek dowództwo upoważniło Kurta Böhmego do wydania w razie potrzeby polecenia zatopienia okrętu oraz nakazało czterem innym okrętom, które wyszły z Kiel oraz idącemu z Francji U 592 pośpieszenie z pomocą U 450. Ósmego czerwca o 13:10 (kwadrat marynarki AL 2629) ekipie remontowej udało się usunąć nieszczelność instalacji przedmuchu. Następnego dnia o 08:51 w kwadracie AL 2788 pozbyto się za burtę dwóch umieszczonych w dziobowych wyrzutniach torped. Po południu o 17:28 doszło do spotkania oraz wymiany sygnałami rozpoznawczymi z U 341, który następnie w roli asysty pozostał przy U 450 do momentu przybycia posiadającego lekarza U 592. Trzynastego czerwca o 17:29 w kwadracie BD 3391 spotkano się z U 645, z którym to następnie rozpoczęto poszukiwania U 592, którego ostatecznie odnaleziono o 23:50 w kwadracie BD 3394. Nie zważając na późną porę w związku z poważnym stanem dwóch rannych (wysoka gorączka) zaokrętowany na U 592 lekarz - Mar.Ob.Ass-Arzt Dr. Hülthoff przy pomocy pontonu został dostarczony na pokład okrętu Böhmego. Następnego dnia po zbadaniu i opatrzeniu chorych oraz udzieleniu pouczeń na temat ich dalszej pielęgnacji o 07:50 (kwadrat marynarki BD 3665) lekarz opuścił pokład U 450 wracając na swoją jednostkę. Wkrótce potem U 450 wraz z U 645 rozpoczął marsz na południe. Piętnastego czerwca pomiędzy godziną 07:50 a 09:09 w kwadracie BD 6692 okręt Böhmego przekazał na pokład swojego towarzysza 9 m3 paliwa, które miały pozwolić mu na dotarcie wraz z nim do bazy. Cztery dni później 19 czerwca o 17:31 (kwadrat marynarki BF 7169) eskortę nad oboma okrętami objęło osiem samolotów Ju 88. Następnego dnia o 10:47 (kwadrat marynarki BF 7335) po raz drugi eskortę nad wracającymi jednostkami objęły Ju 88 (tym razem w liczbie siedmiu). Dwudziestego pierwszego czerwca o 16:55 (kwadrat marynarki BF 5496) U 450 oraz U 645 spotkały się z czterema trałowcami, w eskorcie których obrały kurs na punkt Bruno 1. Po jego osiągnięciu, co miało miejsce następnego dnia o 03:40 doszło do wymiany składu eskorty na przerywacz zagród minowych, w towarzystwie którego U 450 i U 645 o godzinie 06:24 osiągnęły Brest. W trakcie trwającego prawie cztery tygodnie patrolu (27 dni) przepłynięto 2.890 mil morskich na i 564 mile morskie pod powierzchnią.

Patrol 2 (18.09.1943 – 08.11.1943)
18.09. U 450 pod dowództwem Kurta Böhme wraz z U 631 o godzinie 16:00 opuścił Brest z poleceniem zwalczania nieprzyjacielskiej żeglugi na północnym Atlantyku. Po spotkaniu na zewnętrznej redzie z eskortą złożoną z trzech trałowców rozpoczęto marsz w stronę punktu Liebe. Następnego dnia po osiągnięciu kwadratu BF 5587 pomiędzy 04:18 a 05:37 przeprowadzono próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu, podczas którego wykryto przecieki, które zmusiły Kurta Böhmego do wydania rozkazu powrotu do bazy, gdzie przybyto jeszcze tego samego dnia o 22:45. Dziesięć dni później 29 września o 17:22 ponownie opuszczono Brest, kierując się w towarzystwie eskorty w stronę punktu Bruno 1. Następnego dnia po osiągnięciu kwadratu BF 5587 o 05:15 przeprowadzono próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu podczas którego ponownie wykryto nieszczelności, które powodowały problemy z utrzymaniem okrętu na nakazanej głębokości (na 180 metrach potrzebna była praca obu silników ustawionych na pół naprzód) oraz problemy z pompami zęzowymi. Po wynurzeniu Kurt Böhme ponownie musiał podjąć decyzję o powrocie do bazy, gdzie jego okręt przybył jeszcze tego samego dnia o 19:00. Siódmego października o 11:08 opuszczono Brest z poleceniem przeprowadzenia próbnego zanurzenia. Po mającym miejsce na redzie spotkaniu z U 190 oraz składającą się z trzech dozorowców eskortą rozpoczęto marsz w stronę punktu Liebe. Następnego dnia po osiągnięciu kwadratu BF 5587 pomiędzy 07:28 a 08:55 przeprowadzono próbne zanurzenie podczas którego ponownie wykryto usterki, które wymusiły powrót do bazy, gdzie przybyto o 22:42. Sześć dni później 14 października wraz z U 211 i U 306 po raz czwarty opuszczono Brest ponownie mając z zadanie przeprowadzenie próbnego zanurzenia. Po spotkaniu na redzie z eskortą złożoną z trałowców M 475, M 552 i M 4040 skierowano się w stronę kwadratu BF 5587. Po jego osiągnięciu, co miało miejsce następnego dnia pomiędzy 04:08 a 05:15 przeprowadzono próbne zanurzenie podczas wykryto pęknięcie podstawy peryskopu wraz z amortyzatorem. Ze względu nie niemożność usunięcia tego defektu przy pomocy dostępnych na pokładzie środków po raz czwarty Kurt Böhme zmuszony był wydać rozkaz powrotu do bazy, gdzie jego okręt przybył jeszcze tego samego dnia o 17:17. Siedemnastego października o 15:11 wraz z U 441 i U 732 po raz piąty opuszczono Brest z nowymi rozkazami, nakazującymi tym razem przedarcie się przez cieśninę Gibraltarską na Morze Śródziemne. Po wyjściu na redę doszło do spotkania ze składającą się z dwóch trałowców M 4013 i M 4044 eskortą. W początkowym etapie rejsu na U 450 zaokrętowani byli specjaliści ze stoczni – oficer oraz dwóch mechaników, pod okiem, których miano przeprowadzić próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu. Następnego dnia po osiągnięciu kwadratu BF 5541 w godzinach porannych przeprowadzono zakończone pomyślnie próbne zanurzenie, po którym to na jeden z okrętów eskorty przekazano posiadanych na pokładzie pasażerów. Dziewiętnastego października na okręcie Böhmego odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
„Böhme, Carlsen, Brünning, Klaus wymarsz drogą Pieninga. Tam marsz za dnia w zanurzeniu.”.
Dwudziestego ósmego października po wykryciu o 04:05 (kwadrat marynarki CG 9754) przez detektor Wanze pracującego w pobliżu radaru wykonano alarmowe zanurzenie. Po południu o 12:51 (kwadrat marynarki CG 9856) nad przebywającym pod wodą U 450 przepłynął nieprzyjacielski niszczyciel, który o 13:06 w dalszej od niego odległości począł zrzucać bomby głębinowe. Następnego dnia przygotowujący się do sforsowania cieśniny okręt Böhmego pomiędzy 08:17 a 22:10 w kwadracie CG 9588 przebywał na dnie, po czym po wynurzeniu podjął marsz w jej kierunku. Niestety trzy minuty później o 22:28 ze względu na wykrycie znajdującego się za rufą dozorowca ponownie musiano schować się pod wodę wykonując alarmowe zanurzenie. Trzydziestego października o 01:12 (kwadrat marynarki CG 9589) U 450 ponownie pojawił się na powierzchni ale siedem minut później po zarejestrowaniu przez detektor Naxos kontaktu z wrogiem z powrotem zmuszony był schować się pod wodę. Ponieważ baterie akumulatorów były w pełni naładowane Kurt Böhme postanowił forsować cieśninę w zanurzeniu. O 14:30 (kwadrat marynarki CG 9672) minięto linię Gibraltar – Ceuta a o 21:02 (kwadrat marynarki CG 9676) U 450 z powrotem pojawił się na powierzchni, rejestrując na kursie 259˚ światła hiszpańskiej Ceuty. Wkrótce potem w związku z uzyskaniem przez detektor Naxos kolejnego kontaktu ponownie schowano się pod wodę, gdzie przebywano do 02:28 następnego dnia (w tym momencie zapas tlenu wynosił 50 kg). Po przewentylowaniu wnętrza oraz doładowaniu baterii akumulatorów pomiędzy 15:44 a 21:02 (kwadrat marynarki CH 7178) okręt spoczywał na dnie, po czym o 21:28 z powrotem pojawił się na powierzchni, obierając kurs na Tulon. Ósmego listopada o 08:00 w kwadracie CH 3388 U 450 spotkał się z eskortą, w towarzystwie której o 08:30 zawinął do Tulonu, kończąc trwający z przerwami na naprawy ponad siedem tygodni patrol (51 dni). W trakcie jego trwania przepłynięto 1.445 mil morskich na i 687 mil morskich pod powierzchnią.

24.11.1943 – w trakcie mającego miejsce o 13:00 nalotu nieprzyjacielskich bombowców na port i stocznię w Tulonie od wybuchających w pobliżu bomb uszkodzeniu na U 450 uległy obie baterie akumulatorów oraz dziobowe wyrzutnie torpedowe. Poza tym z jego załogi zginał jeden członek – ObGfr Heinz Haberland (ur. 09.10.1924) a drugi ObGfr Harry Lüdecke (ur. 21.01.1923) odniósł ciężkie obrażenia, w wyniku których następnego dnia zmarł w miejscowym szpitalu.

Patrol 3 (04.02.1944 – 10.03.1944)
04.04. U 450 pod dowództwem Kurta Böhme o godzinie 00:10 opuścił bazę w Tulonie, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zwalczać nieprzyjacielską żeglugę u wybrzeży Półwyspu Apenińskiego i Sycylii. Następnego dnia na przebywającym aktualnie w kwadracie CH 36 okręcie doszło do dwóch zdarzeń: wypadnięcia za burtę i utonięcia ObGfr Thomas Heneka (ur. 14.10.1923) oraz pożaru głównej tablicy rozdzielczej z której silnie poczęły wydzielać się opary chloru. Właśnie z tego ostatniego powodu Kurt Böhme podjął decyzję o przerwaniu patrolu i powrocie do bazy, gdzie dotarł 6 lutego o 07:55. Po naprawieniu tablicy 14 lutego ponownie opuszczono Tulon, kierując się zgodnie z otrzymanym rozkazem do położonego na morzu Tyrreńskim wyznaczonego obszaru, który przypadał na kwadrat CJ 6788. Dwudziestego pierwszego lutego przebywający w kwadracie CJ 8527 U 450 o godzinie 14:08 w kierunku nieprzyjacielskiego niszczyciela wystrzelił torpedę akustyczną T-V, rejestrując odgłos jej detonacji. W dniach 23 i 28 lutego na okręcie Böhmego odebrano dwie pochodzące z FdU depesze o następujących treściach.
- „Böhme, obsadzić obszar pomiędzy CJ 6757 i 6775.”,
- „Böhme, CJ 6758, 6759, 6767 – 6779 to główne punkty ciężkości.”.
Drugiego marca w dowództwie flotylli odebrano pochodzący z U 450 meldunek z dotychczasowego przebiegu patrolu o następującej treści:
„Do chwili obecnej dostrzeżono tylko grupy z.o.p., żadnego ruchu nieprzyjaciela, podejrzewam, że ten znajduje się bardziej na zachód. Pozostało 10 torped.”.
Cztery dni później 6 czerwca otrzymano kolejną depeszę z dowództwa o następującej treści:
„Böhme obsadzić dotychczasowy obszar operacyjny U 616 północna część rozszerzona pomiędzy CJ 5968 i 6642. Punkt ciężkości CJ 5930.”.
Dziesiątego marca przebywający na zachód od Cape Cicero (kwadrat marynarki CJ 5599) U 450 został wykryty przez brytyjską grupę z.o.p. (niszczyciele eskortowe HMS Blankney, HMS Blencathra, HMS Brecon i HMS Exmoor). Dwa z w/w okrętów HMS Brecon i HMS Exmoor mając słaby kontakt z zanurzonym obiektem zrzuciły na oko bomby głębinowe, które poważnie uszkodziły U 450, zmuszając Kurta Böhmego do wydania rozkazu wynurzenia. W międzyczasie do Brytyjczyków dołączył kolejny niszczyciel – amerykański USS Madison. Wkrótce po wynurzeniu oba brytyjskie okręty oraz przybyły amerykański otworzyły w kierunku U 450 ogień artyleryjski, pod którym jego załoga wyskakiwała za burtę, podczas gdy dowódca wraz z głównym mechanikiem przygotowywał go do zatopienia. Wkrótce po zniknięciu pod powierzchnią okrętu Böhmego cała jego 51 osobowa załoga została podniesiona z wody przez brytyjskie jednostki.

Członkowie załogi U 450 wzięci do niewoli w dniu 10.03.1944 (w kolejności alfabetycznej):
Nazwisko Imię Ranga Rok urodzenia Miejsce urodzenia Data śmierci
Adler, Herbert MtrOGfr
Altenburger, Karl MaschOGfr (D)
Baumeister, Martin MechOGfr (A)
Becker, Josef MaschOGfr (D)
Berk, Theo MaschOGfr (D)
Böhme, Kurt KpLt.01.01.45. 21.01.1917 Elberfeld 16.07.1984
Brandebusemeyer, MaschOGfr (D)
Buhrer, Ernst OMaschMt (D)
Dannenberg, Konrad FkOGfr
Florak, Willi MtrOGfr
Friedrich, Hans MtrOGfr
Frielingsdorf, Josef MtrOGfr
Fugger, Franzl MaschOGfr (Z)
Gassdorf, Hans MtrOGfr (cook)
Gottfrieden, Erik Lt.z.S.
Granitzka, Alfred MtrOGfr
Grenzer, Rudolf BtsMt.Nr.1. 03.09.1920
Groh, Ernst BtsMt.Nr.2.
Hamer, Heinz MaschMt (E)
Hörder, Hans OStrm
Hunkirchen, Theodor OMaschMt (D) 27.05.1920 Köln 29.03.1979
Kaiser, Fridolin OFkMt
Kälsch, Georg FkOGfr 05.11.1922
Klein, Günter OLt.ing.LI.
Kreitel, Otto MtrOGfr
Kubika, Eugen MtrOGfr
Kunkel, Walter OMaschMt (Z)
Kutterer, Emil MaschOGfr (E)
Leonhardt, Heinrich OMaschMt (Z)
Michael, Fritz MtrOGfr
Müller, Heinz BtsMt.Nr.3.
Neubert, Helmut MaschOGfr (E)
Noack, Fritz MaschOGfr (E)
Oettel, Fritz MtrOGfr
Patschke, Siegfried OMasch (E). 14.10.1914 Kotha
Pollmann, Alfred OMaschMt (E)
Rabenstein, Werner MaschOGfr (E)
Ruhle, Emil MaschOGfr (E)
Schäfer, Heinrich MaschOGfr (Z)
Schager, Erich Lt.z.S.
Schmidt, Herbert SanMt
Schmitt, Gerhard MechOGfr (T)
Schmitz, Heinz MaschOGfr (E)
Schuning, Friedrich MechMt (T)
Siebert, Heinz MaschOGfr (Z)
Spickermann, Rudi MechOGfr (T)
Stamm, Egon FkGfr
Ullrich, Georg OMasch (D).
Vetter, Karl-Heinz MtrOGfr
Wersch, Konrad FkMt
Wolfgram, Günter MtrGfr

Bibliografia:
http://uboat.net
www.ubootwaffe.net
http://uboatarchive.net/
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm
http://www.u-boot-archiv.de/
http://www.u-historia.com/
Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5
Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 9 KTB U 435 - U 500
Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 - 1945
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3
Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1