1. Skip to Menu
  2. Skip to Content
  3. Skip to Footer>

Plakaty i afisze I wojny światowej

Moderatorzy: Jatzoo, Brodołak

Posty: 4 • Strona 1 z 1

Plakaty i afisze I wojny światowej

Postprzez ObltzS » 14.01.16, 21:54

Witam !

Okres I wojny światowej charakteryzował się konkretnymi działaniami wojennymi, które były różnie komentowane przez strony konfliktu (ententa a państwa centralne), gdzie każda ze stron starała się przedstawić te wydarzenia w zawsze korzystnym dla siebie świetle, bez względu na faktyczną wymowę tych zdarzeń - przedstawiając je najczęściej jako porażkę wrogiej i przeciwnej strony a sukces i powodzenie strony komentującej.
Obok faktycznie toczonych działań na froncie istniał także tzw. drugi front, który oparty był głównie o informację, ta natomiast była tak przedstawiana jak i podawana w różnorakiej formie wykorzystując do tego dostępne zdobycze nie tylko ówczesnego świata techniki (przekaz radiowy, fotografia, film, prasa) ale także angażując w to świat sztuki – liczne pieśni i piosenki o tematyce wojennej, krótkie kuplety kabaretowe i teatralne a także różnorodne formy sztuki plastycznej, w tym przede wszystkim plakat i afisz.
Treści te – bez względu na to, jaka była ich forma przekazu - były skierowane nie tylko do olbrzymiej rzeszy żołnierzy obu zwalczających się stron ale także do nie mniej licznej liczby ludności cywilnej, która wraz z przedłużającym się czasem trwania konfliktu zaczynała coraz bardziej odczuwać dramatyczne i dotkliwe skutki toczonej wojny.
Obie strony zdawały sobie sprawę z faktu, że jednym z warunków nie tylko przetrwania ale i wytrwania do zwycięstwa jest nieustanne wpływanie na morale tak żołnierzy jak i ludności cywilnej.
Cały przekaz informacyjny był w tym czasie podporządkowany wytworzeniu odpowiedniej atmosfery, która miała każdej ze stron przynieść niezachwianą pewność o słuszności podjętych działań militarnych a także wytworzeniu przekonania, że podjęte różnorakie wysiłki a przede wszystkim wyrzeczenia na rzecz trudu i wkładu wojennego są najwyższym nakazem chwili.

Do dnia dzisiejszego zachowała się duża ilość materiału ikonograficznego z tamtych dramatycznych wydarzeń – głównie zdjęcia i filmy, które dokumentowały nie tylko grozę samych działań wojennych i zmagań na frontach, ale także pokazywały jak trudne, ciężkie i pełne różnorakich wyrzeczeń było życie ludności cywilnej pozbawionej dotychczasowych codziennych dóbr, gdzie ich niedostatek był chyba najbardziej odczuwalnym dowodem toczonej od kilku lat wojny.
Oprócz zdjęć jednym z najbardziej rozpowszechnionym wówczas środkiem przekazu był zarówno plakat jak i afisz. Ich forma, umieszczane treści, elementy graficzne i kolorystyka były podporządkowane głównej i zasadniczej idei – umacnianiu przekonania i pewności o niedalekim już zwycięstwie. Miały one także inny, drugi i nie mniej ważki wydźwięk – poprzez swoją treść miały pokazywać jak bardzo brutalna jest strona przeciwna, jak bardzo haniebny w swoich poczynaniach jest wróg, charakteryzujący się niespotykanym dotąd barbarzyństwem i bestialstwem. Miały one oddziaływać na świadomość odbiorów przede wszystkim poprzez wykorzystanie bodźców wzrokowych i wizualnych.

Zachowane z tamtego okresu plakaty i afisze są ciekawym świadectwem nie tylko minionych lat ale pokazują, jak bardzo próbowano wpłynąć na zbiorową świadomość obu stron konfliktu za pomocą bardzo prostych i mało wyrafinowanych form i środków wyrazu artystycznego.

W ramach tego postu będą zamieszczane przykłady pierwszo-wojennych plakatów i afiszy, które albo bezpośrednio albo też pośrednio będą nawiązywały do działań kajzerowskiej U-Bootwaffe i pokazywały wpływ oraz oddziaływanie niemieckich okrętów podwodnych na codzienne życie drugiej strony konfliktu.


Pierwszy prezentowany plakat to przedstawienie publicznej subskrypcji dziewięciu kredytów wojennych odnoszącej się do ok. 60% nakładów wojennych jakie musiały ponieść Niemcy. Pokazuje on sylwetę okrętu podwodnego z jego wyeksponowanym kioskiem i znajdującymi się na pomoście obserwatorami. Nad nimi powiewa bandera Kaiserliche Marine. Postaci członków załogi przedstawione są w postawie dynamicznej, podobnie także dynamicznie przedstawiony jest U-Boot – przelewające się przez jego górny pokład fale mają wywołać odczucie działania, ruchu i aktywności.
Było to pokazanie, że U-Booty i wojna na morzu są zupełnie odmiennymi działaniami niż prowadzone statyczne działania na lądzie, określane jako tzw. wojna pozycyjna, która doprowadziła do patowej sytuacji na froncie zachodnim i prowadzeniu tzw. wojny na wyczerpanie.
Ówczesna propaganda szeroko nagłaśniała działania U-Bootów i przedstawiała je jako nowoczesny środek walki o zaawansowanej technologii a postępowanie i zachowanie ich załóg określała jako rycerskie. Takie przedstawianie kajzerowskiej U-Bootwaffe miało także usprawiedliwiać prowadzenie przez Niemcy nieograniczonej wojny podwodnej w celu pokonania głównego wroga Anglii. Poprzez taką propagandę, której jednym ze środków wyrazu jest prezentowany poniższy plakat, liczono na podniesienie morale w niemieckim społeczeństwie, poparcie dla działań rządu oraz wpływ znacznych funduszy na cele wojenne.

Plakat ten posiada prostą kolorystykę, oszczędnie użyte emblematy a gotyckie liternictwo miały zapewne wzmóc poczucie niemieckiej jedności w tych czasach. Tekst na plakacie zachęca do wzięcia udziału w zakupie pożyczek wojennych w postaci bonów, jakie można było nabyć w bankach, urzędach pocztowych i kasach oszczędnościowych.

Autorem tego plakatu był Karl Josef Gollrad (1866-1940), niemiecki malarz i przedstawiciel tzw. sztuki stosowanej.
Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.
ObltzS
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.725.000 BRT

Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
Lokalizacja: Polska południowa

Re: Plakaty i afisze I wojny światowej

Postprzez quarvus » 18.11.18, 09:42

W Niemczech odbywały się akcje dobrowolnych zbiórek pieniężnych na flotę w czasie I wojny światowej. Dwie takie ulotki napotkałem w materiałach poznańskich - w artykule:
Waldemar Karolczak, Życie codzienne w Poznaniu w czasie Wielkiej Wojny, "Kronika Miasta Poznania" nr 3/2014 - "Wielka Wojna" s. 198-199.
Jest to o tyle ciekawe z poznańskiego punktu widzenia, że mimo obowiązującego Polaków bojkotu niemieckiego wysiłku wojennego, są na tych plakatach podane polskie instytucje i firmy zaangażowane - ale to jest interesujące wyłącznie dla regionalistów.
Pierwsza ulotka: 1 X 1916 - Dzień ofiar na niemiecką flotę - apel wielkiego admirała von Koester, wspomina o u-bootach nazywając je "łodziami podwodnymi" - co pokazuje, jak stara jest ta polska nazwa i norma językowa.
Natomiast ciekawsza jest druga ulotka/ogłoszenie - najpierw jak to przeglądałem, to nie skojarzyłem, że to ma związek z u-bootami. Jest to ogłoszenie z "Wielkopolanina" z 3 VI 1917 r. - nawet nie wiem, co to za pismo było.

ODEZWA!
Pod przewodnictwem honorowym Kanclerza Rzeszy, generała feldmarszałka von Hindenburga i sekretarza stanu państwowego urzędu marynarki wydała wielka liczba mężów i pań ze wszystkich stron Niemiec odezwę do narodu wzywającą do składek
na bohaterskie załogi naszych nurkowców i ich osierocone rodziny
na nurkowce.
Znakiem zewnętrznym wdzięczności i uznania dla naszych bohaterów na nurkowcach, zapomogą dla rodzin tych, którzy tam hen za nas walczyli, ma być składka na nurkowce (U-Boot-Spende).
Dlatego dajcie wszyscy!
Poznań, dnia 1 czerwca 1917
Poznański Komitet prowincj. dla składek na nurkowce
(Der Posener Provincial-Ausschuss für die U-Bot-Spende)
(...)

Cyt. dosłowne

Z tego ogłoszenia można się więc dowiedzieć nie tylko, że polskie instytucje finansowe pomagały zbierać pieniądze na niemiecką flotę (Bank Związku Spółek - to jest polska instytucja ze słynnego Bazaru poznańskiego), ale także znajdziemy polskie nazwiska w owym komitecie składkowym:
książe Drucki-Lubecki, Hącia, dyrektor banku, Cegielski radca miejski, Dr. Komierowski, właściciel dóbr rycerskich, Placzek, Koczorowski, Michałowski.

Pierwszy raz też widzę w języku polskim zapisaną nazwę "nurkowce" na okręty podwodne.
Prawdopodobnie ulotka/ogłoszenie znajduje się w zasobach Muzeum Miasta Poznania (w ratuszu poznańskim), gdzie pan Karolczak jest kustoszem.
quarvus
Leutnant zur See
 
Tonaż: 122.000 BRT

Dołączył(a): 14.12.07, 12:07
Lokalizacja: Poznań

Re: Plakaty i afisze I wojny światowej

Postprzez quarvus » 18.04.19, 03:54

W nawiązaniu do poprzedniej mojej uwagi dotyczącej bojkotu niemieckiego wysiłku wojennego w czasie I wojny światowej - garść danych:
W rejencji poznańskiej (jednej w trzech rejencji tworzących Provinz Posen) ludność polska stanowiła 2/3 ludności.
Od sierpnia do grudnia 1915 r. Polacy zadeklarowali 4,65 mln marek na pożyczki wojenne, wobec 33,36 mln marek od ludności niemieckiej. W tym samym okresie Polacy złożyli na pruski Czerwony Krzyż 23713 marek, gdy Niemcy 955091 marek.
Źródło: Antoni Czubiński, Powstanie Wielkopolskie. Geneza-charakter-znaczenie, Poznań 1988, s. 68.
quarvus
Leutnant zur See
 
Tonaż: 122.000 BRT

Dołączył(a): 14.12.07, 12:07
Lokalizacja: Poznań

Re: Plakaty i afisze I wojny światowej

Postprzez Jatzoo » 14.05.19, 19:15

Poniżej dwie fotki wgrane na prośbę Quarvusa dotyczące jego wcześniejszej wypowiedzi.

DSC02203a.jpg

DSC02204a.jpg
Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.
Jatzoo
Grossadmiral
Grossadmiral
Global Mod
 
Tonaż: 2.353.000 BRT

Dołączył(a): 22.08.02, 15:03


Posty: 4 • Strona 1 z 1

Powrót do I Wojna Światowa



Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 2 gości

cron