1. Skip to Menu
  2. Skip to Content
  3. Skip to Footer>

Niemiecki okręt podwodny w nowojorskim Central Parku !!!

Moderatorzy: Jatzoo, Brodołak

Posty: 6 • Strona 1 z 1

Niemiecki okręt podwodny w nowojorskim Central Parku !!!

Postprzez ObltzS » 06.01.11, 12:53

Witam !


Zdecydowana większość opracowań dotycząca operacji poszczególnych niemieckich okrętów podwodnych kończy się opisem ich zatopienia ? opisy te, oparte na powojennych analizach, zapisach KTB dowództwa floty podwodnej, relacjach naocznych świadków-marynarzy którzy przeżyli zatopienie swoich okrętów a także na raportach dowódców alianckich zespołów tych okrętów, których głównym zadaniem było tropienie i zatapianie U-Bootów [podczas I W. ś. głównie statki-pułapki tzw. "Q-Ship"].
Uzupełnieniem tej ciekawej literatury faktu a zarazem jej dopełnieniem są także raporty d-ców poszczególnych szwadronów lotniczych [głównie z lotniskowców eskortowych, dywizjonów Coastal Command, łodzi latających i bombowców dalekiego zasięgu odbywających dalekie, samotne patrole lotnicze] ? nierzadko te raporty udokumentowane są szkicami, planami sytuacyjnymi oraz zdjęciami lotniczymi, dokumentującymi ostatnie chwile zatapianych U-Bootów. Zwłaszcza w okresie II w. ś. lotnictwo walnie przyczyniło się do zagłady floty U-Bootwaffe.

Opisy te w niektórych przypadkach ograniczają się do suchych danych, w innych przypadkach dokładnie i szczegółowo dokumentują relacje związane z zatopieniem wrogiego niemieckiego okrętu podwodnego wraz z podaniem daty, godziny i dokładnej pozycji geograficznej.
Nieliczne są przypadki poddania jednostki wrogowi ? o ile sytuacja w ocenie jej d-cy pozwalała na wynurzenie okrętu i możliwość uratowania chociażby części załogi, korzystano z takiej okazji. Starano się zawsze jednak zatapiać swój własny okręt przez otwieranie zaworów dennych, wyrzutni torpedowych czy też zakładanie wewnątrz kadłuba ładunków wybuchowych i wywołania eksplozji niszczącej konstrukcję kadłuba sztywnego.

Od tej niemal reguły, zdarzył się niezwykle ciekawy wyjątek ? miał on miejsce podczas działań I w. ś. a dotyczył niemieckiego okrętu podwodnego, który po jego zatopieniu został przez aliantów podniesiony z dna, przetransportowany przez Atlantyk do USA i wystawiony na publiczny pokaz w Central Parku w Nowym Jorku.
Trudno powiedzieć, czemu tak "uhonorowano" niemiecki okręt podwodny ? prawdopodobnie spory wpływ na ogólną atmosferę i poglądy opinii publicznej po obu stronach Atlantyku, dotyczącej działania U-Bootwaffe Kaiserliche Marine, miała ówczesna prasa, która rozpisywała się o działalności tych okrętów i ich załóg, często przedstawiając ich jako współczesnych, bezwzględnych "podwodnych piratów".

Problem polegał także na tym, że okręty podwodne były wówczas stosunkowo nowym rodzajem broni morskiej w odniesieniu co do których, nie istniały dokładnie sprecyzowane prawa i postanowienia w różnych międzynarodowych zapisach i konwencjach dotyczących prowadzenia wojny na morzu. Ponieważ nigdy ich do tej pory nie używano, nie znano zatem jeszcze wszystkich spornych sytuacji, jakie wywoływało ich użycie ? międzynarodowe prawo dotyczące działań na morzu flot wojennych - zwłaszcza w odniesieniu do żeglugi handlowej, nie było przygotowane na taki casus.
O ile pod względem prawnym wypracowano czytelne i przejrzyste reguły odnoszące sie do okrętów nawodnych, kwestie prawne zwłaszcza w odniesieniu do tzw. prawa pryzowego dla okrętów podwodnych pozostawały nierozstrzygnięte.

Działalność niemieckich okrętów podwodnych musiała zatem wzbudzać naturalne zainteresowanie ? owe zainteresowanie ówczesnej opinii publicznej rozbudzały głośne na cały świat a dramatyczne w swojej wymowie wydarzenia związane z ich zastosowaniem ? od zdarzenia u progu wojny z udziałem U-9 z 22.09.1914 r. [zatopienie trzech krążowników pancernych], 26.10.1914 storpedowanie przez U-17 francuskiego parowca Admiral Ganteaume [statek ten nie zatonął] poprzez zatopienie statku pasażerskiego RMS "Lusitania" 07.05.1915 r. przez U-20 oraz szeregu innych wydarzeń, zwłaszcza tych, które nastąpiły po ogłoszeniu przez Niemcy 15.02.1915 r. tzw. nieograniczonej wojny podwodnej i ponownym jej wznowieniu 01.02.1917 r. - skutkowało to tym, że Niemcy bez ostrzeżenia będą zatapiały każdy napotkany na brytyjskich wodach terytorialnych statek handlowy. Identyczne zachowanie się niemieckich okrętów podwodnych miało także obowiązywać w stosunku do statków handlowych na wodach okalających Francję i Włochy.
Ogłoszenie nieograniczonej wojny podwodnej było odpowiedzią ze strony Niemiec na zastosowaną przez admiralicję brytyjską 2 listopada 1914 r. tzw. deklarację londyńską, w której zapowiadano ścisłą blokadę morską Niemiec.

Prasa była pełna niezliczonych opisów, zarówno pełnych artykułów jak i pomniejszych wzmianek, które poprzez swoje cykliczne niemal miejsce na stronach różnych gazet i periodyków wytwarzały nieustanną psychozę przed U-Bootami, czasem paraliżujący strach ? zwłaszcza odczuwalny w Wlk. Brytanii, która jako państwo wyspiarskie miała uzasadnione podstawy sądzić, że przerwanie szlaków handlowych pomiędzy Koroną a rozlicznymi w świecie jej koloniami zachwieje ekonomiczną egzystencją i gwałtownym spadkiem poziomu życia brytyjskiego społeczeństwa, które z powodzeniem było największym konsumentem wszelkich dóbr wytwarzanych w odległych koloniach, dóbr zarówno o charakterze przemysłowym jak i konsumpcyjnym [herbata, cukier, ryż, bawełna, oleje, rudy metali żelaznych i nieżelaznych, kauczuk i wiele innych].
Pierwsze oznaki tych realnych obaw wystąpiły w Wlk. Brytanii już w pierwszej połowie 1917 r. - po raz pierwszy w czasie tej wojny ograniczono spożycie środków żywnościowych, kolejnym krokiem mogła być już tylko jej ścisła reglamentacja. Anglia w obliczu poważnych strat swojej floty handlowej ograniczyła żeglugę z koloniami a zaczęła sprowadzać najbardziej niezbędne towary [głównie surowce i żywność] z USA i Kanady ? była to w tym okresie najkrótsza droga do ich pozyskania, transport ten miał tę przewagę nad dotychczasowymi szlakami zamorskimi (kolonie) że był cykliczny a jego częstotliwość była większa, co skutkowało większą ilością pozyskiwanych dóbr, ale których jednak asortyment nie był tak szeroki i bogaty jak w czasach pokoju.
Po wypowiedzeniu przez USA wojny Niemcom, żegluga ta na tej trasie była teraz dodatkowo chroniona i osłaniana przez okręty US Navy.

U-Booty zatem były przedstawiane jako te narzędzia i środki walki, które z pogardzanych i uważanych przez wiele admiralicji różnych flot jako okręty mało przydatne w walkach morskich i nie mogące się równać pod żadnym względem z okrętami nawodnymi różnych klas, mogły być niezwykle skuteczne i niezwykle groźne w dwóch aspektach : ogólnego zwalczania żeglugi handlowej oraz jako niezwykle skuteczny środek blokady morskiej, którego - jak pokazywały to różne wydarzenia mające miejsce na wewnętrznych wodach brytyjskich ? nie można było ignorować, lekceważyć i bagatelizować.

Ale ta sama prasa ? zwłaszcza brytyjska ? wymownym milczeniem pomijała fakt, że zwłaszcza okręty RN stosujące wobec Niemiec - jako odpowiedź na pierwszy okres działania U-Bootów ? blokadę morską tego państwa, permanentnie lekceważyła prawa pryzu morskiego, nie dopuszczając do niemieckich portów nawet tych statków, które płynąc pod banderą neutralnych państw wiozły tylko żywność. Statki te były nękane, skutecznie blokowane lub wręcz nawet zawracane.
Inną kwestią było potajemne w pierwszym okresie wojny podwodnej uzbrajanie swoich statków handlowych [przez Brytyjczyków] w działa morskie ? statki te [nazywane także jako statki-pułapki a określane w literaturze jako tzw. Q-Ship] były przeznaczone głównie do zwalczania U-Bootów podczas rutynowych czynności proceduralnych wynikających z prawa pryzu morskiego, kiedy to starano się jeszcze przestrzegać ogólnych praw prowadzenia wojny na morzu.

Umiejętnie podsycane przez prasę opisy tragicznych wydarzeń statków różnych bander, które zostały zatopione albo przez ostrzał albo storpedowane, opisy losów rozbitków oczekujących w wodzie na pomoc lub tych, którzy nie przeżyli ataku U-Boota czyniły w wyobraźni ówczesnych czytelników zarówno sam okręt podwodny jak i jego załogę czymś niemal nadludzkim.

Dlatego każda prasowa wzmianka o zatopieniu U-Boota lub skutecznym udaremnieniu jego ataku była przyjmowana nie tylko z wielką ulgą ale i nadzieją, że nie będą one w stanie przerwać życiodajnych linii łączących Anglię ze światem zewnętrznym.

Jednym z wielu takich okrętów podwodnych [podczas I w. ś. Niemcy posiadali łącznie 375 U-Bootów 7 głównych typów należących do 33 różnych klas, okręty te były w różnych stanach zaawansowania : w linii ? po wcieleniu do służby i przydziale do konkretnej flotylli, w stoczniach - w różnych etapach produkcji i wyposażenia, w planach produkcyjnych ? zlecone zamówienia w stoczniach do realizacji], które były zaangażowane w tzw. "Handelskrieg mit U-Booten" [wojnie okrętów podwodnych przeciwko żegludze handlowej] był S.M.S. UC-5.

U-Boot UC-5 należał do klasy okrętów określanych wspólnie jako UC I ? projekt z 1915 r. [późniejsze wersje to UC II z lat 1916/1917 oraz UC III z roku 1918]. Były to przybrzeżne podwodne stawiacze min, których zbudowano łącznie 15 jednostek ? okręty UC-1 do UC-10 zbudowano w roku 1915 w stoczni Vulcan w Hamburgu, pozostałych pięć UC-11 do UC-15 wybudowano w latach 1914 ? 1915 w stoczni A.G. Veser w Bremie.

Były to niewielkie okręty o długości 34 m, szerokości 3,2 m i zanurzeniu 3,0 m. Na powierzchni były napędzane 1 silnikiem diesla o mocy 90 KM pozwalającym rozwinąć prędkość 6,2 w., natomiast w zanurzeniu płynęły na 1 silniku elektrycznym o mocy 175 KM z prędkością 5,2 w. Posiadały jeden wspólny wał napędowy zakończony jedną śrubą. Ich maksymalne zanurzenie nie przekraczało 50 m, a wyporność wynosiła : nawodna 166 t., natomiast podwodna 183 tony. Przy pojemności zbiorników paliwa 3 m sześc. i przy ekonomicznej prędkości nawodnej 5 w. zasięg wynosił 780 Mm, natomiast zasięg na silniku elektrycznym przy prędkości podwodnej 4 w. pozwalał na przepłynięcie dystansu 50 Mm. Całkowity czas zanurzenia okrętu typu UC I wynosił ok. 30 ? 35 sek.

Cechą charakterystyczną tych okrętów było to, że nie posiadały żadnych wyrzutni torpedowych ani też nie były wyposażone w armaty morskie [w odróżnieniu od swoich późniejszych wersji rozwojowych]. Były to konstrukcje jednokadłubowe [typy UC II i UC III były konstrukcjami dwukadłubowymi] i posiadały one 6 szybów [szachtów] minowych mieszczących łącznie 12 min morskich. Jedynym dodatkowym uzbrojeniem był karabin maszynowy zamontowany na pokładzie górnym przed kioskiem w części dziobowej okrętu [kal. 8 mm] z ilością 150 naboi. Załoga liczyła łącznie 14 oficerów i marynarzy.

Ciekawostką natury technicznej związanej z konstrukcją i technologią budowy okrętów typu UC I był fakt, że kadłuby tych U-Bootów były budowane metodą sekcyjną, składającą się z trzech części i montowane przed wodowaniem na stoczniowych pochylniach ? część dziobowa ważyła 30 ton, śródokręcie 45 ton a część rufowa 37 ton. Zatem technologia budowy typu XXI metodą sekcyjną została na długo przed nią z dobrym skutkiem przetestowana dwadzieścia kilka lat wcześniej przez Niemców, którzy jako jedyni w tym czasie [okres I w. ś.] wprowadzili tak innowacyjną metodę budowy kadłubów okrętów podowdnych.

Nie były to żadne rewelacyjne parametry techniczne, ale zadania okrętów tej klasy były zupełnie odmienne ? nie były to typowe U-Booty uderzeniowe, wypływające na dalekie samotne patrole w celu atakowania płynących statków handlowych państw zaangażowanych po stronie Ententy.
Ich rola była inna ? miały one skrycie i niepostrzeżenie przedostać się na wewnętrzne wody terytorialne państw alianckich [głównie Wlk. Brytania i Francja] by na podejściach do większych portów, gdzie spodziewano się zwiększonego ruchu statków związanego z rozładunkiem i załadunkiem towarów o znaczeniu strategicznym i wojennym stawiać w wyznaczonych sektorach pola minowe, które zarówno niszczyłyby same statki jak i też skutecznie paraliżowałyby ruch portowy, czyniąc je w powszechnej opinii niebezpiecznymi ? miało to także mieć negatywny wydźwięk psychologiczny, skutecznie zniechęcając armatorów do ponoszenia wysokiego ryzyka prowadzenia żeglugi w tych obszarach. Z uwagi na swoje niewielkie zanurzenie okręty typu UC I znakomicie nadawały się do tych celów.
Zadania wyznaczone tym okrętom miały zatem typowy charakter dywersyjny ? z uwagi na swoją konstrukcję, wyposażenie jak i przeznaczenie nie mogły brać udziału w otwartej walce na morzu. Mogło by się wydawać, że te uwarunkowania będą poważnie ograniczały nie tylko przydatność tego typu okrętów ale także ich wartość bojową ? okręt podwodny pozbawiony wyrzutni torpedowych i artylerii pokładowej mógł sie wydawać mało zarówno przydatnym jak i skutecznym środkiem walki z żeglugą handlową.

Jednak sposoby prowadzenia walki przez okręty podwodne w okresie I w. ś. zasadniczo odbiegały od wyobrażeń związanych z ich działalnością podczas II w. ś., który to okres mocno wpłynął na obiegowe opinie i przyjęte schematy myślowe także dla okresu I w. ś. Z powojennych analiz wynika, że zdecydowana większość statków w I w. ś. została zatopiona przez U-Booty ostrzałem artyleryjskim z wykorzystaniem zainstalowanych na ich pokładach armat morskich [kaliber 88 mm, 105 mm i 150 mm] ? torpedy były wówczas jeszcze zbyt drogim środkiem walki i używano ich niezwykle oszczędnie i rozsądnie. Zatem oprócz ostrzałów artyleryjskich statków handlowych żeglugi alianckiej drugą powszechną wówczas metodą było stawianie licznych pól minowych ? metoda ta okazała się niezwykle skuteczna, na co wskazują statystki okrętów tego typu :

UC-1 : 48 statków zatopionych o tonażu 58.936 BRT, 7 statków uszkodzonych o tonażu 45.844 BRT, 80 patroli bojowych w latach 1915 ? 1917,
UC-2 : bez sukcesów, 2 patrole bojowe w 1915 r.,
UC-3 : 22 statki zatopione o tonażu 30.592 BRT, 2 statki uszkodzone o tonażu 1.909 BRT, 29 patroli bojowych w latach 1915 ? 1916,
UC-4 : 36 statków zatopionych o tonażu 44.788 BRT, 2 statki uszkodzone o tonażu 9.441 BRT, 73 patroli bojowych w latach 1915 ? 1918,
UC-6 : 55 statków zatopionych o tonażu 64.129 BRT, 8 statków uszkodzonych o tonażu 33.536 BRT, 89 patroli bojowych w latach 1915 ? 1917,
UC-7 : 32 statki zatopione o tonażu 49.254 BRT, 2 statki uszkodzone o tonażu 6.151 BRT, 34 patrole bojowe w latach 1915 ? 1916,
UC-8 : bez sukcesów, 1 patrol bojowy w 1915 r.,
UC-9 : bez sukcesów, 2 patrole bojowe w 1915 r.,
UC-10 : 18 statków zatopionych o tonażu 31.004 BRT, 5 statków uszkodzonych o tonażu 16.627 BRT, 30 patroli bojowych w latach 1915 ? 1916,
UC-11 : 27 statków zatopionych o tonażu 33.708 BRT, 2 statki uszkodzone o tonażu 1.243 BRT, 83 patrole bojowe w latach 1915 ? 1918,
UC-12 : 6 statków zatopionych o tonażu 3.289 BRT, 7 patroli bojowych w 1916 r.,
UC-13 : 3 statki zatopione o tonażu 387 BRT, 1 statek uszkodzony o tonażu 1.280 BRT, 3 patrole bojowe w 1915 r.,
UC-14 : 16 statków zatopionych o tonażu 22.288 BRT, 38 patroli bojowych w latach 1916 ? 1917,
UC-15 : 3 statki zatopione o tonażu 1.224 BRT, 8 patroli bojowych w latach 1915 ? 1916.

Na tle tego zestawienia dokonania UC-5 przedstawiają się podobnie : 31 statków zatopionych o tonażu 37.333 BRT oraz 6 statków uszkodzonych o tonażu 19.572 BRT, odbyte 29 patroli bojowych w latach 1915 ? 1916.

Zatopione i uszkodzone statki przez UC-5 pływały pod banderami brytyjską, amerykańską, rosyjską, hiszpańską, francuską ,włoską, norweską, szwedzką, belgijską i holenderską.

Ta pobieżna statystyka pokazuje jednak, że na przestrzeni lat 1915 ? 1918 wyznaczających ramy czasowe aktywności U-Bootów typu UC I odbyły one łącznie wiele patroli bojowych [481] zakończonych sporymi sukcesami [jedynie trzy okręty tego typu nie odnotowały żadnych sukcesów] ? na postawionych przez nie minach zatopiono aż 297 statków różnych bander na łączny tonaż 376.932 BRT i uszkodzono 35 statków o łącznym tonażu 135.603 BRT. Te dane ? biorąc pod uwagę realne możliwości tego typu okrętów ? muszą także i dzisiaj wzbudzać szacunek. Koncepcja wykorzystania małych przybrzeżnych stawiaczy min do zwalczania alianckiej żeglugi handlowej w przypadku tych okrętów sprawdziła się całkowicie ? nie odbywały one dalekich i długich patroli, nie brały udziału w klasycznej walce typowej dla okrętów podwodnych a ich dowódcy i załogi nigdy nie mogły liczyć na chwałę i splendor jaki otaczał Weddigena, von Arnauld de la Peri?re'a, Forstmanna, Valentinera i in.
Wykonywały swoje rutynowe patrole bez większego rozgłosu jednak na tyle dobrze i przemyślanie stawiając pola i zagrody minowe, z którymi nie mogły być nawet porównywalne odnośnie osiągniętych sukcesów dotyczących zatopień i uszkodzeń te pola minowe, które stawiały nowocześniejsze U-Booty dwadzieścia lat później.

Ale zatopienia te jak również podsycana przez prasę atmosfera permanentnej psychozy i strachu nie tylko związanej z atakami i zatopieniami na dalekich szlakach żeglugowych ale także u podejść do portów i linii żeglugi kabotażowej skutecznie paraliżowała działania towarzystw żeglugowych [armatorów], które słusznie obawiały się szybkiej utraty lub poważnego uszkodzenia swoich środków transportu [statki], co w konsekwencji prowadziłoby do nieuchronnego upadku tych towarzystw. Stawiane przez te niewielkie okręty podwodne zagrody minowe przyczyniały się także do blokady morskiej Wlk. Brytanii i skutecznie wspierały wysiłki tzw. U-Bootów frontowych zwalczających aliancką żeglugę wokół Anglii ? zawsze istniało realne niebezpieczeństwo, że o ile statkom handlowym uda się przedrzeć przez kordon U-Bootów rozlokowanych wokół wysp to muszą jeszcze pokonać przybrzeżne wody i podejścia do portów nie znając lokalizacji ewentualnych pól minowych.

W przypadku UC-5 jego historia jest typową dla przybrzeżnych stawiaczy min z tego okresu. Został zbudowany w stoczni "Vulcan" w Hamburgu [nr stoczniowy 49]. Dnia 13.06.1915 r. odbyło się wodowanie tego okrętu natomiast w dn. 19.06.1915 r. został wcielony do służby w Kaiserliche Marine jako S.M.S. UC-5. Jego pierwszym d-cą w okresie od wcielenia do służby do 18.12.1915 r. był Oblt.z.S. Herbert Pustkuchen (28.12.1889 ? 12.06.1917, dowodził następnie UB-29 i UC-66 na którym zginął, zatopił dowodząc UC-5 23 statki handlowe). Na konto Oblt.z.S. H. Pustkuchena zalicza się zatopienia na postawionych przez UC-5 minach dwóch brytyjskich okrętów RN : niszczyciela HMS Velox (380 BRT) i jednego okrętu podwodnego E 6 (725 BRT) oraz statku szpitalnego HMHS Anglia (1.862 BRT).

Następnego dnia ? 19.12.1915 r. - dowództwo okrętu przejął Oblt.z.S. Ulrich Mohrbutter (04.01.1889 - ?) który na tym okręcie zatopił 8 statków handlowych i był nim do jego zatopienia w dn. 27.04.1916 r. a po tej dacie jego d-ca i pozostała załoga miała status jeńców wojennych.
Okręt ten miał tylko jeden w okresie swojej służby przydział - była nim U-Bootflottille Fladern od 27.07.1915 r. do 27.04.1916 r.

Zestawienie większości zatopionych i uszkodzonych jednostek wskazują wyraźnie na przybrzeżne wody wokół Anglii ? są to głównie rejony u wschodnich i południowych [Kanał Angielski] wybrzeży tego kraju a także na akweny położone blisko portów francuskich. UC-5 był pierwszym niemieckim podwodnym stawiaczem min, który postawił pierwsze pole minowe na wodach Kanału Angielskiego [miało to miejsce 21.08. 1915 r.]

UC-5 podczas swego ostatniego, 29 patrolu wszedł na mieliznę dn. 27.04.1916 r. na pozycji 51 st. 59 min. N i 01 st. 38 min. E określaną na mapach morskich jako Shipwash Shoal, jego załoga próbowała go zatopić, ale założone ładunki wybuchowe mające bezpowrotnie zniszczyć okręt nie eksplodowały [oprócz jednego].
Źródła nie są jednoznaczne co do przyczyn wejścia UC-5 na mieliznę ? jedne podają ten fakt jako typowy błąd nawigacyjny [strefa pływów morskich] inne natomiast przypisują to uszkodzeniu mechanizmów okrętu uniemożliwiających odpłynięcie z niebezpiecznego akwenu.
W tym dniu te przybrzeżne wody hrabstwa Essex były patrolowane przez brytyjski niszczyciel HMS Firedrake, który swój patrol prowadził na północ od ujścia rzeki Crouch ? w okolicach miejscowości Walfon-on-the-Naze ok. 10 Mm na wschód od niej obserwatorzy z niszczyciela dostrzegli na tej mieliźnie okręt podwodny ? był nim właśnie UC-5. Początkowo sądzono, że jest to jeden z brytyjskich o.p., ale dostrzeżona niemiecka bandera i nr taktyczny na kiosku okrętu nie pozostawiały żadnych złudzeń. Niszczyciel z wycelowanymi lufami zbliżył się do U-Boota, na pokładzie którego zgromadziła się cała załoga. Po opuszczeniu bandery na rozkaz d-cy okrętu wszyscy skoczyli na płyciznę starając się odpłynąć jak najdalej od okrętu. Za niedługo eksplodował tylko jeden z ładunków, którego siłę rażenia osłabił pozostawiony otwarty właz kiosku ? w kadłubie sztywnym powstały dwa otwory [inne źródła podają że siedem, ale nieznacznej wielkości] przez które zaczęła się wdzierać woda, nie powodując jednak zatopienia kadłuba. Sytuacja stała się niebezpieczna o tyle, że wstrząs spowodował uwolnienie się z szybu minowego dwóch uzbrojonych w zapalniki min morskich ? jeden z oficerów niszczyciela szczęśliwie dla wszystkich rozbroił te pływające pułapki, które mogły eksplodować zarówno w zetknięciu sie z U-Bootem jak i brytyjskim niszczycielem.

Cała załoga U-Boota została zaaresztowana i wzięta na pokład brytyjskiego niszczyciela około godz. 13,00 tego samego dnia.
Jednak przed aresztowaniem załogi UC-5 zdołała ona zniszczyć niektóre instrumenty nawigacyjne i elementy wyposażenia okrętu, nie chcąc by zostały one przejęte przez wroga.

Sam okręt ? prawie nieuszkodzony ? został następnie przez Brytyjczyków odholowany do suchego doku w Harwich, gdzie został poddany niewielkiemu remontowi przywracającemu mu pływalność. Następnie został przetransportowany do Londynu ? Temple Pier na Tamizie, gdzie został udostępniony społeczeństwu, które po raz pierwszy z bliska mogło zobaczyć jeden z groźnych niemieckich okrętów podwodnych o działalności której tak bardzo rozpisywała sie prasa (brytyjskie archiwa są w posiadaniu filmu z pobytu UC-5 w Londynie, który trwa jedynie 23 sekundy, link : http://www.britishpathe.com/record.php?id=79297). Na górnym pokładzie U-Boota były także wyeksponowane dwie morskie miny stanowiące główne uzbrojenie tego okrętu, a które to miny były przyczyną tak wielu tragedii.
Stanowił on niebywałą atrakcję będąc jednocześnie niezwykłym trofeum wojennym, podnoszącym prestiż samej RN jak też i morale społeczeństwa. U-Boot ten był tam eksponowany do października 1917 r. (blisko 17 miesięcy).

Ale na tym nie zakończyła się niezwykła [w porównaniu do innych U-Bootów] historia UC-5. Po przystąpieniu do wojny USA [06.04.1917 r.] przeciwko Niemcom Amerykanie zaproponowali Brytyjczykom odstąpienie przez nich tej niebywałej atrakcji [za i tak hojnie z ich strony dostarczaną Anglii dotychczasową pomoc wojenną w postaci surowców i sprzętu wojennego] o której już wcześniej zdążyła rozpisywać się także i amerykańska prasa ("New York Times" w wydaniu z dn. 18.08.1916 r.). Dodatkowym powodem było wykorzystanie prawdziwego niemieckiego okrętu podwodnego przez Amerykanów jako niebywałego wręcz środka znakomitej propagandy i reklamy dla ogólnonarodowej akcji "Liberty Bond" [w wolnym tłumaczeniu : pożyczka wolnościowa] zachęcającej amerykańskie społeczeństwo do zakupu emisji obligacji wojennych, z której to sprzedaży pozyskane fundusze miały materialnie wspomóc siły sprzymierzone walczące podczas I w. ś.

Na październik 1917 r. - po pierwszym półroczu udziału USA w wojnie - planowano zorganizowanie w Central Parku w Nowym Jorku dwóch wielkich festynów o charakterze patriotycznym, eksponującym udział, znaczenie i wysiłek USA w toczącej się w Europie wojnie. Ich głównym celem było zebranie funduszy na potrzeby Czerwonego Krzyża oraz wspomniana sprzedaż obligacji wojennych w ramach "Liberty Bond" ? zakup tych obligacji stał się przez pewien czas prawdziwym symbolem patriotycznego obowiązku w USA.
Aby festyny te nie tylko wzbudzały zainteresowanie ale także skłoniły obywateli do sięgnięcia do kieszeni i hojnego pieniężnego wsparcia planowanych akcji musiano pomyśleć o nadzwyczajnych atrakcjach ? oprócz prezentacji w Parku oryginalnego angielskiego czołgu Britania sprowadzonego z jednego z pól bitewnych we Francji drugą, bez porównania większą atrakcją miał być wystawiony na publiczny pokaz z możliwością obejrzenia jego wnętrza niemiecki okręt podwodny UC-5. Pokaz ten w zamyśle organizatorów miał być także połączony z nadaniem temu okrętowi nowej nazwy, co dodatkowo miało ściągnąć do Central Parku liczną publiczność.

W październiku 1917 r. na pokładzie amerykańskiego parowca UC-5 zdemontowany na swoje trzy pierwotne sekcje odbył niebezpieczną podróż przez Atlantyk i dotarł do portu w Nowym Jorku. Przetransportowanie tych sekcji do Central Parku okazało się sporym technicznym wyzwaniem, ale szybko sobie z tym poradzono. W tym celu skonstruowano trzy odpowiednie wieloosiowe platformy transportowe, dostosowane wymiarami i nośnością do poszczególnych sekcji. Zadbano także o zbadanie wytrzymałości nawierzchni ulic na trasie przejazdu z portu do Parku. Każdą z platform ciągnęło aż 48 koni pociągowych a przejazd zorganizowano jednorazowo w formie kolumny ? tę niezwykłą kolumnę transportową otwierała część dziobowa, następnie jechało śródokręcie a zamykała ją część rufowa. Na jej czele szła (zgodnie zresztą z amerykańską tradycją) kilkudziesięcioosobowa orkiestra dęta.
Cała trasa przejazdu z portu do Parku była wypełniona po obu stronach ulic wielotysięcznym tłumem mieszkańców miasta z zaciekawieniem obserwującym ten niecodzienny widok i wiwatującym z radości. Ostatecznie trzy sekcje kadłuba UC-5 zostały prowizorycznie zmontowane na jednym z trawników w Central Parku dając wyobrażenie zarówno o kształcie tego okrętu jak również o jego wielkości.

Głównym punktem zorganizowanego patriotycznego festynu miała być uroczystość nadania nowej nazwy niemieckiemu okrętowi podwodnemu i podniesienia na nim amerykańskiej bandery.
Na pokład UC-5 weszła amerykańska załoga, na flagsztoku opuszczono niemiecką banderę i podniesiono amerykańską a dotychczasowy numer taktyczny na kiosku okrętu "UC-5" został zamalowany przez uprzednio wyznaczonego marynarza. Krótko po tym żona dyrektora "Liberty Bond" pani Guy Emerson wygłosiła okolicznościową formułę i rozbiła o dziób okrętu butelkę szampana. Wszystko to odbyło sie z zachowaniem reguł ceremoniału morskiego US Navy przewidzianego dla okoliczności nadania nazwy okrętowi wojennemu.
Od tej pory nowa nazwa niemieckiego okrętu podwodnego brzmiała : "U-buy-a-bond" [w wolnym tłumaczeniu dosłownie : kup obligacje]. Cały i bardzo szczegółowy opis tej uroczystości został następnie zrelacjonowany na łamach nowojorskiego "New York Times" w wydaniu z dn. 19.10.1917 r.

Dawny UC-5 przebywał w Central Parku do listopada 1917 r. Ponownie przetransportowano go do portu, gdzie po załadowaniu jego trzech fragmentów na dwie barki rzeką Hudson spławiono go do miejscowości Troy a kolejno poprzez jezioro Champlain do Montrealu [Kanada], gdzie ponownie udostępniono go społeczeństwu do zwiedzania.
Następnym etapem kanadyjskiej trasy było miasto Toronto.

Po zakończeniu kanadyjskiego tourne fragmenty UC-5 powróciły do Stanów Zjednoczonych ? zorganizowano im prawdziwą trasę objazdową obejmującą wiele stanów i miast. Pokaz U-Boota był zawsze połączony z promocją i propagowaniem obligacji wojennych "Liberty Bond" i trwał aż do zakończenia działań I w. ś. Jak się przypuszcza niemiecki okręt podwodny UC-5 ? przybrzeżny podwodny stawiacz min klasy UC I mogło podczas tych objazdów obejrzeć nawet 25 milionów mieszkańców kontynentu amerykańskiego.

Dzisiaj trudno dokładnie ustalić, jakie były losy UC-5 pomiędzy rokiem 1918 a 1923, kiedy to ostatecznie został sprzedany na złom.

Ten niewielki okręt miał swoją niezwykłą historię nie tylko z uwagi na dokonania bojowe, zważywszy na ilość odbytych patroli, tonaż zatopionych i uszkodzonych na minach statkach ale także na dalsze losy ? jako niemiecki środek walki na morzu został wyeksponowany i zaprezentowany społeczeństwu po obu stronach Atlantyku nie po zakończeniu wojny, ale podczas jej trwania ? co musiało z naturalnych przyczyn wzbudzać jeszcze większe zainteresowanie nim samym.
Okręt ten ? abstrahując od jego typu, klasy wielkości itp. - jako rzecz sama w sobie, okazał się doskonałym przedmiotem propagandy po obu walczących ze sobą stronach.
Prasa niemiecka potrafiła bardzo mocno wyeksponować zalety a zarazem nadzwyczajne możliwości swoich okrętów podwodnych, które bardzo szybko okazały się doskonałymi i niezwykle skutecznymi środkami walki prowadzonej na morzu.
Natomiast prasa aliancka [początkowo brytyjska, następnie amerykańska] najpierw potrafiła demonizować dokonania U-Bootów, by później na konkretnym i namacalnym przykładzie jednego z nich [UC-5] budować patriotyczną atmosferę wśród swego społeczeństwa zachęcając go do wspierania różnorakich akcji i form mających pomóc nie tylko finansowo swoim rządom w wojennym wysiłku zmierzającym do zakończenia wojny.

Po zakończeniu I w. ś. wojny niektóre niemieckie o.p., które poddały się US Navy również pokazywano w wielu portach USA. Były to U-111, U-117, UB-88, UB-148, UC-97. Po pokazach ich konstrukcja miała być analizowana przez specjalistów amerykańskiej marynarki.
Jednak tylko jeden niemiecki okręt podwodny podczas trwania I w. ś. doznał tak niezwykłego i spektakularnego jak na tamten czas i okoliczności afirmacji i przyjęcia po obu stronach Atlantyku ze strony swoich przeciwników wojennych - był nim S.M.S. UC-5.

źródła tekstu i fotografii : internet
objaśnienia :
1/ okręty wojenne Kaiserliche Marine miały przed swoją nazwą lub nr taktycznym skrót S.M.S. [Seiner Majestät Schiff] co oznaczało okręt Jego Cesarskiej Mości, często też w literaturze jest używany skrót : S.M.
2/ użyta w tekście sygnatura dla statków szpitalnych używanych w Royal Navy brzmi : HMHS, co oznaczało His Majesty Hospital Ship [okręt szpitalny Jego Królewskiej Mości]

linki związane tematycznie :
storpedowanie przez U-17 francuskiego parowca Admiral Ganteaume :
http://en-gb.facebook.com/note.php?note_id=154995951185817
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F4061EFB3F5C15738DDDAF0A94D9415B848DF1D3

dane o UC-5 i jego zatopieniach :
http://facta-nautica.graptolite.net/unterseeboote/UC1.html
http://en.wikipedia.org/wiki/SM_UC-5
http://www.uboat.net/wwi/boats/successes/uc5.html
http://www.uboat.net/wwi/boats/index.html?boat=UC+5
http://en.wikipedia.org/wiki/German_Type_UC_I_submarine

notatka prasowa o przejęciu UC-5 :
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F00A14F8355B17738DDDA10994D0405B868DF1D3

niektóre notatki prasowe o konsekwencjach działań niemieckich U-Bootów :
http://www.museedelaguerre.ca/cwm/exhibitions/guerre/u-boat-threat-f.aspx
http://www.cityofart.net/bship/u_boat.html#mine
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=990CE6DB163EE433A25757C2A9639C946996D6CF
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9B01E2DD1138E633A25752C1A96E9C946496D6CF
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9B06E7D8133EE733A25752C0A9629C946496D6CF
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9D06E3DD133FE233A2575AC1A96E9C946496D6CF
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9500E0D81539E333A25756C2A9609C946496D6CF
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9E05E7D91F3EE733A05755C0A9609C946496D6CF

powojenne losy niektórych U-Bootów za Atlantykiem :
http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9C03E2DC1E3BEE3ABC4E53DFB2668382609EDE

film propagujący Liberty Bond:
http://www.filmweb.pl/film/Po%C5%BCyczka+wolno%C5%9Bci-1918-91780

obligacje Liberty Bond :
http://www.libertyloanbonds.com/
Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.
ObltzS
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.725.000 BRT

Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
Lokalizacja: Polska południowa

Re: Niemiecki okręt podwodny w nowojorskim Central Parku !!!

Postprzez ObltzS » 15.01.11, 22:20

Witam !

Znalazłem w sieci jeszcze jeden ciekawy (przynajmniej jak dla mnie) przedmiot związany z UC-5, który dzisiaj może być tylko interesującą pamiątką minionego czasu.

Jest nim kartka pocztowa nadana przez jednego z marynarzy tego okrętu (prawdopodobnie w stopniu Obermatrose lub Obermaat ?). Nazwisko trudne do bezbłędnego zidentyfikowania i nie pomogła nawet zazwyczaj pomocna w tych sprawach jedna z niezawodnych witryn : http://www.ubootwaffe.net/ww1/crews.cgi

Adresatem jest zapewne w takich przypadkach korespondencji najbliższa rodzina ? o nazwisku Beckers i jak wynika z adresu kartki zamieszkała w Neustadt.

Kartka ta, jak chyba można przypuszczać, była typową w owym okresie, gdyż ma wyraźnie widoczny "zaprogramowany" układ tej strony z podziałem na dwa pola ? jedno większe przeznaczone dla danych adresata, drugie mniejsze po lewej stronie kartki przeznaczone dla nadawcy, gdzie dokładnie można odczytać sygnaturę okrętu : "S.M. UC.5." Pole to jest obrócone o 90 st. w lewą stronę.
Uwagę zwraca również staranne kaligraficznie pismo, wykonane atramentem.

Ale najciekawsze na tej kartce są dwa oryginalne okrągłe stemple pocztowe : jeden umieszczony w prawym górnym rogu kartki z datownikiem oraz drugi, również okrągły umieszczony prawie centralnie na wysokości nazwiska.

Ten pierwszy ? odbity tuszem koloru czarnego ? ma umieszczony na swoim obwodzie napis : "K.D. Feldpostamt des Marine-Korps", który jest rozdzielony datownikiem z wyraźnie widoczną datą : "16.10.15. 11-12 V" (Polowy Urząd Pocztowy Korpusu Marynarki ?). Datownik ten sugerowałby, że kartka ta została nadana 16 października 1915 r., zatem cztery miesiące po wprowadzeniu tego U-Boota do służby i na dwa miesiące przed przekazaniem go drugiemu dowócy.

Drugi stempel ? odbity tuszem koloru niebieskiego ? ma na swoim obwodzie napis : "Kaiserliche Marine U-Flottille Flandern" i jest przedzielony poziomym napisem : "FELDPOST" (Cesarska Marynarka Wojenna Flotylla Okrętów Podwodnych Flandern ? Poczta Polowa). Stempel ten poświadcza przynależność UC-5 do U-Flottille Flandern, która przez krótki czas służby bojowej tego U-Boota była jego jedyną flotyllą.

Uwagę zwracają ? na obu stemplach ? bardzo wyraźnie i starannie zarówno odbite jak i zachowane napisy, które pomimo upływu lat nic nie straciły na swojej ostrości a ich czytelność jest tak samo doskonała jak niemal przed wiekiem (chyba dobry niemiecki tusz i papier :D )
Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.
ObltzS
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.725.000 BRT

Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
Lokalizacja: Polska południowa

Re: Niemiecki okręt podwodny w nowojorskim Central Parku !!!

Postprzez ObltzS » 16.01.11, 17:55

Witam !

Chciałbym przedstawić kolejny efekt "nocnych poszukiwań" związany z S.M.S. UC-5, który jest dosyć interesujący.
W informacji o krótkiej, ale niezwykłej historii tego okrętu jest wzmianka o tym, że po przewiezieniu go przez Atlantyk do USA został on z nowojorskiego portu w trzech odrębnych częściach przewieziony do Central Parku.

Przejazd ten odbywał się wyznaczonymi ulicami miasta, a poszczególne fragmenty UC-5 spoczywały na specjalnie do tego celu skonstruowanych platformach, z których każda była ciągnięta przez 48 koni.
W sieci znalazłem zdjęcie z tego nietypowego przejazdu uwieczniające transport jednej z owych trzech części a dokładnie śródokręcia. Zdjęcie to dosyć dobrze pokazuje ten fragment U-Boota ? wyraźnie widoczna cylindryczna część śródokręcia z elementami zbiorników paliwowych lub balastowych(?) doskonale obrazująca jednokadłubowy typ okrętu podwodnego, konstrukcją kadłuba lekkiego stanowiącą tzw. pokład górny wraz z otworami przelewowymi oraz kiosk okrętu z widoczną sygnaturą "UC 5". Prawdopodobnie i ta część okrętu uległa pewnej wewnętrznej dewastacji po eksplozji ładunku wybuchowego założonego przez załogę w celu zniszczenia i zatopienia swojej jednostki na krótko przed oddaniem się w ręce wroga.

Cały ten fragment spoczywa na platformie, podparty solidnymi drewnianymi balami w postaci łoża dopasowanym do kształtu podwodnej części kadłuba, które jak można się dopatrzeć zespolone są ze sobą metalowymi ankrami oraz solidnymi łańcuchami [ogniwa o dużej średnicy]. Aby ten niezwykły ładunek zachował stabilność podczas transportu całość, tj. fragment kadłuba UC-5 oraz rama transportowa są powiązane stalowymi linami.

Tak niezwykłego zainteresowania i nieomal honorowego przejazdu ulicami miasta nie doświadczył żaden z niemieckich okrętów podwodnych ani podczas I wojny jak również w czasie następnej ? ale kiedy to wydarzenie miało miejsce, czasy ku temu były też niezwykłe ? bo niezwykłym na te czasy był nowy rodzaj broni morskiej, który okazał się bardzo groźny i przerażający, że prawie wszyscy chcieli go obejrzeć z bliska i po raz pierwszy też w nowożytnej historii starego i nowego świata [głównie Europa i Ameryka], lokalny konflikt w Sarajewie przeistoczył się w konflikt o zasięgu globalnym i ogromnym wysiłkiem nieomal całego ówczesnego świata trzeba było na nowo przywrócić nie tylko pokój, ale i stworzyć nowy ład, który jednak oparty na kruchych podstawach nie przetrwał jednego pokolenia.

To niepozorna fotografia zapisała i utrwaliła jeden z etapów, który był całym ciągiem wydarzeń na drodze do ponownego przywrócenia pokoju, m. in. poprzez organizację różnorakich patriotycznych wydarzeń, dla rozbudzenia których wykorzystano zdobyczny niemiecki okręt podwodny S.M.S. UC-5.
Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.
ObltzS
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.725.000 BRT

Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
Lokalizacja: Polska południowa

Re: Niemiecki okręt podwodny w nowojorskim Central Parku !!!

Postprzez ObltzS » 03.10.11, 18:59

ObltzS
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.725.000 BRT

Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
Lokalizacja: Polska południowa

Re: Niemiecki okręt podwodny w nowojorskim Central Parku !!!

Postprzez ObltzS » 18.11.12, 17:31

Witam !

Kolejny efekt poszukiwań o losach UC-5. Rzadka fotografia przedstawiająca rozładunek fragmentów UC-5 w nowojorskim porcie oraz transport jego fragmentów ulicami tego miasta do Central Parku. Również dwa linki do kronik Britishpathe z okresu pobytu UC-5 w Londynie i jego prezentacji nie tylko londyńskiej publiczności.
http://www.britishpathe.com/video/u-boat-in-thames
http://www.britishpathe.com/video/captured-ucs-at-emple-pier
http://navsource.org/archives/08/k-boats/0846503.jpg
ObltzS
Admiral
Admiral
Moderator Team
 
Tonaż: 1.725.000 BRT

Dołączył(a): 05.07.05, 19:31
Lokalizacja: Polska południowa

Re: Niemiecki okręt podwodny w nowojorskim Central Parku !!!

Postprzez Lukassus » 19.05.13, 05:38

W Central Parku powiadasz... :idea: to już wiem skąd Pingwiny z Madagaskaru mają ten peryskop w bazie :D :D :D
Lukassus
Leutnant zur See
 
Tonaż: 150.000 BRT

Dołączył(a): 10.05.13, 16:06


Posty: 6 • Strona 1 z 1

Powrót do I Wojna Światowa



Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 0 gości

cron