U 109 Typ IXB

Stocznia: Deutsche Schiff- und Maschinenbau AG, (AG Weser) Bremen
Numer zamówienia: 972
Zamówienie: 24.05.1938
Położenie stępki: 09.03.1940
Wodowanie: 14.09.1940
Wcielenie do służby: 05.12.1940
Numer pocztowy: M 15 099

Przebieg służby:
05.12.1940 - 30.04.1941 - 2 Flotylla U-bootów, Wilhelmshaven (szkolenie załogi)
01.05.1941 - 04.05.1943 - 2 Flotylla U-bootów, Lorient (okręt bojowy)
04.05.1943 - Zatopiony 4 bombami głębinowymi na południe od Irlandii (pozycja 47.22N, 22./40W) przez brytyjski samolot B-24 Liberator z 86 Sqn RAF osłaniający konwój HX-236.

Dowódcy:
05.12.1940 - 04.06.1941 - KK Hans-Georg Fischer
05.06.1941 - 31.01.1943 - KL Heinrich Bleichrodt (KR)
01.03.1943 - 04.05.1943 - OL Joachim Schramm

Liczba patroli: 9

Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 12 (79.969 ton)/1 (6.548 ton)

Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0

Patrol 1 (06.05.1941 - 29.05.1941)
06.05. U 109 pod dowództwem Hansa-Georga Fischera wypłynął z bazy w Kiel, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. W dniu 13 maja Hans-Georg Fischer otrzymał polecenie dołączenia do formowanego na południowy - wschód od Cape Farewell na Grenlandii zgrupowania West. W takcie marszu w kierunku nowego rejonu operacyjnego U 109 nawiązał w dniu 15 maja kontakt z niezidentyfikowanym statkiem, który po bliższej identyfikacji okazał się fińskim frachtowcem noszącym nazwę Hogland. Następnego dnia podczas wykonywania obserwacji meteorologicznych przez zaokrętowanego na okręcie Fischera dr. Schrödera nawiązano w gęstej mgle kontakt z zespołem amerykańskich okrętów złożonym z trzech niszczycieli oraz dwóch pancerników USS Texas i USS New York, który odbywał tzw. patrol neutralności. W dniu 19 maja U 109 odebrał meldunek od jednego z okrętów zgrupowania West - U 94 (typ VIIC) o kontakcie w kwadracie marynarki AJ 6636 ze zmierzającym na wschód konwojem HX-126. Następnego dnia około godziny 18:00 Hans-Georg Fischer nawiązał kontakt z meldowanym konwojem. Podążając za nim U 109 zatopił o godzinie 23:20 w kwadracie marynarki AJ 3256 należący do brytyjskiego armatora J. & C. Harrison Ltd z Londynu frachtowiec Harpagus, który gonił konwój po zleconej mu przez komodora konwoju akcji ratunkowej rozbitków z Norman Monarch zatopionego we wczesnych godzinach porannych przez U 94. Wkrótce po tym ataku okręt Fischera został wykryty i zaatakowany przez okręty eskorty. Po wymknięciu się prześladowcom U 109 kontynuował pościg za konwojem, ale zanim zdołał go zaatakować został ponownie wykryty i zaatakowany przez okręty eskorty. Na skutek trwającego kilka godzin ataku okręt Fischera został poważnie uszkodzony m.in.: spaleniu uległ lewy silnik elektryczny, pęknięte były głowice głównych masztów wentylacyjnych maszynowni, uszkodzone były baterie akumulatorów, przednie stery głębokości a lewy wał napędowy przy każdym obrocie strasznie hałasował. Po naradzie z oficerami dowódca U 109 przerwał patrol i rozpoczął rejs powrotny do nowej bazy operacyjnej okrętu w Lorient. W dniu 24 maja na U 109 odebrano dwie depesze, jedna mówiła o zatopieniu w cieśninie Duńskiej brytyjskiego krążownika liniowego HMS Hood przez pancernik Bismarck i krążownik ciężki Prinz Eugen a druga nakazywała U-bootom zgrupowania West utworzyć w kwadracie marynarki AJ 58 zasadzkę na tropiące niemiecki zespół okręty brytyjskie - pancernik HMS Prince of Wales i ciężkie krążowniki HMS Suffolk i HMS Norfolk. Dwa dni później 26 maja U 109 odebrał dwie kolejne depesze jedna meldowała o trafieniu Bismarcka w rufę i pozbawieniu go możliwość manewrowania a druga przysłana wkrótce po pierwszej nakazywała wszystkim U-bootom w rejonie Biskajów udać się na pomoc Bismarckowi. Hans-Georg Fischer mimo sprzeciwów głównego mechanika, że okręt nie nadaje się do walki, skierował swój okręt w kierunku pozycji Bismarcka. W godzinach porannych 27 maja wachta na pomoście U 109 zauważyła na horyzoncie błyski świadczące o prowadzonej walce artyleryjskiej. Od godziny 10:00 radiostacja na okręcie Fischera zaczęła odbierać brytyjskie wiadomości o zatopieniu Bismarcka. Dopiero o godzinnie 14:00 U 109 otrzymał z dowództwa potwierdzenie tej informacji oraz polecenie skierowane do wszystkich niemieckich jednostek w tym rejonie, aby przeszukały miejsce zatonięcia pancernika i wyłowiły z wody ewentualnych rozbitków. Po bezskutecznych poszukiwaniach Hans-Georg Fischer obrał kurs na bazę w Lorient, gdzie przybył 29 maja, kończąc trwający ponad trzy tygodnie patrol (24 dni).

Wkrótce po powrocie do bazy Karl Dönitz zdjął ze stanowiska dowódcy U 109 KK Hansa-Georga Fischera uznając, że nie nadaje się on na dowódcę U-boota a na jego miejsce mianując byłego dowódcę U 48 odznaczonego Krzyżem Rycerskim Żelaznego Krzyża KL Heinrich Bleichrodta.

Patrol 2 (28.06.1941 - 17.08.1941)
28.06. U 109 pod dowództwem Heinricha Bleichrodta wypłynął z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na zachód od wybrzeży Maroka. Od samego początku patrolu okręt Bleichrodta nękały liczne drobne usterki. W godzinach porannych 7 lipca U 109 bezskutecznie czterokrotnie zaatakował jedną torpedą 300 mil na zachód od Madery zauważony poprzedniego dnia brytyjski frachtowiec City of Auckland (8.000 ton). Chcąc zaoszczędzić torped zirytowany Bleichrodt wydał rozkaz ostrzelania statku z działa pokładowego. Jednak gdy zaatakowana jednostka zwiększyła prędkość wyrzucając z komina kłęby czarnego dymu oraz odpowiedziała ogniem dowódca U 109 myśląc, że ma do czynienia ze statkiem pułapką wydał rozkaz wstrzymania ostrzału oraz jak najszybszego oddalenia się z niebezpiecznego rejonu. Po bezskutecznym poszukiwaniu celów Heinrich Bleichrodt w połowie miesiąca otrzymał z dowództwa polecenie potajemnego zawinięcia do hiszpańskiego portu Kadyks, gdzie z internowanego tam niemieckiego tankowca Talia miał pobrać paliwo, prowiant oraz części zamienne potrzebne do naprawy meldowanych wcześniej usterek. W nocy z 21 na 22 lipca U 109 potajemnie wpłynął do Kadyksu i po zacumowaniu przy burcie tankowca rozpoczął pobieranie zaopatrzenia. Do godziny 05:00 Heinrich Bleichrodt pobrał paliwo, prowiant, części zamienne oraz trzy torpedy, po czym odpłynął na otwarte wody. Następnie U 109 wraz z trzema innymi okrętami otrzymał polecenie udania się na południe do rejonu położonego na południowy - zachód od wysp Kanaryjskich. Po bezskutecznym poszukiwaniu celów Heinrich Bleichrodt otrzymał w dniu 30 lipca polecenie udania się w pobliże Gibraltaru, gdzie od 6 sierpnia operował w ramach zgrupowania U-bootów przeciwko meldowanemu przez agentów konwojowi HG-69. W dniu 10 sierpnia jeden z okrętów tego zgrupowania U 79 (typ VIIC) zameldował o kontakcie z HG-69. Operujący w pobliżu konwoju U 109 w dniach 12 - 13 sierpnia kilka razy był wykrywany i atakowany przez okręty eskorty. Po ostatnim ataku Heinrich Bleichrodt obawiając się, że okręty lokalizują pozycję jego jednostki z powodu wycieku ropy, wydał rozkaz wynurzenia i sprawdzenia czy taki wyciek rzeczywiście istnieje. Niedługo potem dowódca U 109 otrzymał potwierdzenie swoich przypuszczeń, gdy jeden z marynarzy zameldował o zauważeniu plamy ropy oraz o pęcherzykach powietrza wydobywających się z pod kadłuba. W związku z tym faktem, Heinrich Bleichrodt zameldował dowództwu, że ze względu na wyciek, który sygnalizuje na powierzchni wrogim jednostkom jego pozycję przerywa patrol i wraca do bazy. W dniu 17.08. U 109 wpłynął do bazy w Lorient, kończąc trwający ponad siedem tygodni patrol (51 dni).

Patrol 3 (21.09.1941 - 18.11.1941)
21.09. U 109 pod dowództwem Heinricha Bleichrodta wypłynął z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. Podczas tego patrolu Na U 109 został zaokrętowany mający nabyć doświadczenie na stanowisku dowódczym KK Eberhard Hoffmann. Ponieważ parę godzin po wyjściu z bazy na okręcie Bleichrodta doszło do kilku poważnych awarii, ten podjął decyzję o powrocie do Lorient, gdzie przybył następnego dnia. W dniu 5 października po dokonaniu napraw U 109 ponownie opuścił bazę, aby kontynuować przerwany patrol. Od 9 października Heinrich Bleichrodt operował na południowy - wschód od Cape Farewell w ramach zgrupowania U-bootów przeciwko nieprzyjacielskim konwojom. Alianci wiedząc o pozycji tego zgrupowania z namierzonych transmisji radiowych oraz z przechwyconych meldunków zmienili trasy następujących konwojów: ON(S) 23, ON 24, SC 48 i TC-14 także te ominęły od południa niebezpieczny rejon. Od 16 października U 109 operował w ramach zgrupowania Mordbrenner w rejonie cieśniny Belle Isle przeciwko wrogim konwojom, które według domysłów OKM mogły płynąc tamtejszą trasą omijając z daleka zgrupowania U-bootów czatujące na tradycyjnych trasach konwojów. Po bezskutecznym poszukiwaniu celów grupa Mordebrenner po kilku dniach otrzymała polecenie udania się w rejon ławicy Nowo Funlandzkiej. W dniu 29 października okręty zgrupowania Mordbrenner zostały skierowane do ataku przeciwko konwojowi ON-28. Około godziny 14:00 U 109 nawiązał kontakt z tankowcem i statkiem pasażerskim, ale zanim zdołał je zaatakować został wykryty przez wrogi samolot. Widząc nadlatującego przeciwnika Heinrich Bleichrodt wydał rozkaz alarmowego zanurzenia, podczas którego doszło do zacięcia odpowietrznika nr 1, co spowodowało, że rufa okrętu pozostała na powierzchni podczas gdy dziób opadł na dno znajdujące się w tym miejscu na głębokości 50 metrów. Po opanowaniu sytuacji i po ponownym wynurzeniu U 109 bezskutecznie próbował odzyskać kontakt z obiema jednostkami. W dniu 2 listopada Heinrich Bleichrodt otrzymał od dowództwa zgodę na swobodę działania co natychmiast wykorzystał na zmianę rejonu operacyjnego na rejon położony bardziej na południe. Następnego dnia dowódca U 109 otrzymał rozkaz zmieniający wcześniejszy, który nakazywał mu spotkanie się do 10 listopada na wschód od Bermudów a następnie eskortowanie do Bordeaux łamacza blokady, dawnego norweskiego frachtowca Silvapana, zdobytego przez krążownik pomocniczy Atlantis. W dniu 10 listopada Heinrich Bleichrodt zgodnie z rozkazem spotkał się ze statkiem, którego następnie w pojedynkę eskortował w pobliże hiszpańskiego portu Santander a następnie wspólnie z zespołem niemieckich trałowców aż do 17 listopada do ujścia Żyrondy. Po wykonaniu tego zadania U 109 skierował się Lorient, gdzie wpłynął 18 listopada, kończąc trwający ponad sześć tygodni patrol (45 dni).

Patrol 4 (27.12.1941 - 23.02.1941)
27.12. U 109 pod dowództwem Heinricha Bleichrodta wypłynął z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem w ramach operacji Paukenschlag zaatakować po 13 stycznia nieprzyjacielską żeglugę u wybrzeży Ameryki Północnej. Według rozkazów Heinrich Bleichrodt miał operować u kanadyjskich wybrzeży w rejonie Nowej Szkocji. W drodze do swojego rejonu operacyjnego U 109 nawiązał w dniu 1 stycznia kontakt z żaglowcem, ale Heinrich Bleichrodt zgodnie z rozkazem wstrzymał się z atakiem, aby w ten sposób uniknąć zdradzenia Brytyjczykom swojej pozycji. Po przybyciu do swojego rejonu operacyjnego U 109 oczekiwał na rozpoczęcie operacji, operując w trudnych warunkach atmosferycznych. W dniu 19 stycznia Heinrich Bleichrodt zaatakował w rejonie portu Yarmouth pięcioma torpedami nieprzyjacielski frachtowiec. W dniu 23 stycznia U 109 zatopił o godzinie 08:12 w kwadracie marynarki BA 9956 należący do brytyjskiego armatora Sir R. Ropner & Co Ltd z West Hartlepool frachtowiec Thirlby (4.887 ton), będący maruderem z konwoju SC-66. Ze względu na trudne warunki atmosferyczne panujące u wybrzeży Nowej Szkocji Bleichrodt podjął decyzję o udaniu się do rejonu położonego na wschód od Nowego Jorku. Ponieważ na U 109 kończyło się paliwo, Heinrich Bleichrodt poprosił w dniu 28 stycznia dowództwo o możliwość jego uzupełnienia z wracającego do bazy U 130. W odpowiedzi na tę prośbę BdU wyznaczyło mu spotkanie następnego dnia z dowodzonym przez Kalsa U 130. W trakcie zbliżania się do pozycji spotkania U 109 zgodnie z poleceniem dowództwa miał nadawać sygnały naprowadzające dla okrętu Kalsa. Następnego dnia dowódca U 130 zameldował, że z powodu awarii radionamiernika to on będzie nadawał sygnały naprowadzające. W wyniku sztormowej pogody, która nie pozwalała na dokładne określenie pozycji U 109 spotkał się z U 130 dopiero 31 stycznia. Podczas przygotowywania się do operacji przekazania paliwa wachtowi na pomoście okrętu Kalsa zameldowali o zauważeniu masztów płynącego samotnie statku. Ponieważ U 130 nie posiadał już torped Heinrich Bleichrodt ruszył w pościg za statkiem. Po trwającym sześć i pół godzinny pościgu U 109 wyszedł na dogodną do ataku pozycję i zatopił o godzinie 03:30 już 1 lutego w kwadracie marynarki CB 5447 dwoma torpedami należący do brytyjskiego armatora Blue Star Line Ltd z Londynu frachtowiec Tacoma Star (7.924 ton). Ponieważ nadal panowała sztormowa pogoda a U 109 miał na dodatek problemy z radionamierzaniem dlatego też dopiero po południu 3 lutego ponownie spotkał się na północ od Bermudów z czekającym na niego U 130. W trakcie tego spotkania obaj dowódcy ustalili, że z powodu sztormowej pogody poczekają na jej poprawę. Wieczorem 4 lutego wachtowi U 130 po raz kolejny dostrzegli maszty wrogiej jednostki a Heinrich Bleichrodt po raz kolejny ruszył do pościgu za wrogiem. Około godziny 01:40, 5 lutego U 109 wyszedł na dogodną pozycję i w wykonanym o godzinie 01:42 w kwadracie marynarki CB 9713 ataku storpedował i ciężko uszkodził jedną torpedą należący do kanadyjskiego armatora tankowiec Montrolite (11.309 ton), który został dobity kolejną wystrzeloną o godzinie 02:32 torpedą. Po zatopieniu statku Bleichrodt przesłał do dowództwa meldunek, ze z powodu warunków atmosferycznych nie może uzupełnić paliwa oraz prośbę do Kalsa, aby ten zaczął nadawać sygnały naprowadzające. Rankiem tego samego dnia U 109 ponownie spotkał się z U 130, a obaj dowódcy ustalili, że będą płynąc razem w kierunku bazy, by przy pierwszej dogodnej okazji uzupełnić paliwo. Tuż po południu tego samego dnia oba okręty dostrzegły smugę dymu. Kierując się na nowy kontakt U 109 bezskutecznie zaatakował 6 lutego o godzinie 00:07 i 02:42 dwoma torpedami należący do panamskiego armatora Halcyon SS Co Ltd z Panama City frachtowiec Halcyon (3.531 ton). Ponieważ okręt nie posiadał już torped Heinrich Bleichrodt wydał o godzinie 05:30 rozkaz ostrzelania statku. Na skutek tego ostrzału frachtowiec poszedł ostatecznie na dno o godzinie 07:45 w kwadracie marynarki DD 3174. Na zatopienie Halcyon U 109 zużył 200 pocisków kal. 10,5 cm i 60 kal. 3,7 cm. Po ponownym spotkaniu z U 130 obaj dowódcy w związku z poprawą pogody postanowili, że nie będą tracić czasu i rozpoczęli przepompowywanie 19m3 ropy na U 109. Po uzupełnieniu zapasów, które trwało do wczesnych godzin porannych 7 lutego oba okręty rozeszły się, aby w pojedynkę kontynuować rejs do bazy. W dniu 23.02. U 109 wpłynął do bazy w Lorient, kończąc trwający ponad osiem tygodni patrol (59 dni).

Patrol 5 (25.03.1942 - 03.06.1942)
25.03. U 109 pod dowództwem Heinricha Bleichrodta wypłynął z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę u wybrzeży Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Zgodnie z rozkazem Heinrich Bleichrodt miał operować w rejonie pomiędzy Cape Hatteras a wybrzeżem Florydy. Ponieważ w trakcie rejsu na drugą stronę oceanu jeden z członków załogi zachorował na prawdopodobnie rzeżączkę i żaden z medykamentów dostępnych na pokładzie mu nie pomagał, dowódca U 109 poprosił dowództwo o wyznaczenie mu spotkania z wracającym do bazy U-bootem, na którego mógłby przekazać chorego oraz dodatkowo o możliwość uzupełnienia paliwa. BdU odpowiedziało na te dwie prośby negatywnie, a co do chorego to zaleciło mu odpoczynek i powtórzenie kuracji po tygodniu. W dniu 16 kwietnia U 109 zatrzymał a następnie po sprawdzeniu papierów okrętowych puścił wolno w dalszą drogę płynący pod szwajcarską banderą frachtowiec Calanda. W dniu 20 kwietnia Heinrich Bleichrodt zatopił o godzinie 05:24 w kwadracie marynarki DC 3225 należący do brytyjskiego armatora J. & C. Harrison Ltd z Londynu frachtowiec Harpagon (5.719 ton). Na skutek trafienia torpedami statek eksplodował zasypując U 109 licznymi szczątkami. Jeden z nich spowodował przebicie zbiornika paliwa i powstanie małego przecieku. Po przybyciu do swojego rejonu Bleichrodt natknął się liczne patrole lotnicze. W dniu 26 kwietnia U 109 bezskutecznie zaatakował dwoma torpedami w rejonie Cape Fear amerykański niszczyciel. Wkrótce potem nie doszła ofiara przystąpiła do kontrataku zrzucając na okręt Bleichrodta bomby głębinowe. Po wymknięciu się prześladowcy U 109 opuścił niebezpieczny rejon udając się w pobliże wtybrzeży Florydy. W nocy 28 kwietnia korzystając z chwili spokoju załoga przeładowała do wnętrza okrętu z umieszczonych pod pokładem wodoszczelnych zasobników pięć torped. W dniu 1 maja operujący u wybrzeży Florydy Heinrich Bleichrodt ciężko uszkodził o godzinie 11:36 w kwadracie marynarki jedną z dwóch wystrzelonych torped należący do brytyjskiego armatora Pacific Steam Navigation Co Ltd z Liverpoolu frachtowiec La Paz (6.548 ton)[1]. Ponieważ statek osiadł rufą na dnie dowódca U 109 myśląc że jest on stracony oddalił się z miejsca ataku. Nieco później uszkodzony statek został wzięty na hol przez nikaraguański frachtowiec Worden [1] i podholowany w kierunku odległego o siedem mil brzegu, gdzie został osadzony na mieliźnie [1]. Dwa dni po tym ataku w dniu 3 maja Heinrich Bleichrodt zatopił o godzinie 10:54 w kwadracie marynarki DB 9423 dwoma torpedami należący do holenderskiego armatora Nederlandsche Stoomvaart Mij ´Oceaan´ z Amsterdamu frachtowiec Laertes (5.825 ton). Około godziny 03:00 w dniu 6 maja U 109 bezskutecznie zaatakował dwoma torpedami nieprzyjacielski frachtowiec. W dniu 12 maja w związku z niskim stanem paliwa Heinrich Bleichrodt rozpoczął rejs powrotny do bazy. W dniu 03.06. U 109 wpłynął do bazy w Lorient, kończąc trwający ponad dziesięć tygodni patrol (71 dni).

Patrol 6 (18.07.1942 - 06.10.1942)
18.07. U 109 pod dowództwem Heinricha Bleichrodta wypłynął z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Środkowym i Południowym Atlantyku. W dniu 20 lipca płynący przez wody zatoki Biskajskiej okręt Bleichrodta został omyłkowo na szczęście niecelnie zaatakowany przez samolot Ju 88. W dniu 7 sierpnia U 109 storpedował i ciężko uszkodził o godzinie 21:47 w kwadracie marynarki Er 1839 należący do norweskiego armatora tankowiec Arthur W. Sewall (6.040 ton), który po ostrzelaniu z działa pokładowego zatonął dopiero następnego dnia. Wkrótce po tym zatopieniu Heinrich Bleichrodt poprosił dowództwo o zgodę na udanie się w rejon wybrzeży Brazylii, gdzie meldowano o dużym ruchu oraz o możliwość uzupełnienia paliwa. Na prośbę tę BdU odpowiedziało odmownie nakazując mu udanie się w rejon Freetown jednocześnie informując, że uzupełnienie paliwa nie jest na razie możliwe. W dniu 11 sierpnia kierujący się w rejon Freetown U 109 storpedował i ciężko uszkodził dwoma torpedami 500 mil na południowy - zachód od Wysp Zielonego Przylądka o godzinie 19:13 w kwadracie marynarki ER 3611 należący do brytyjskiego armatora Gow, Harrison & Co z Glasgow tankowiec Vimeira (5.728 ton), który został następnie dobity ogniem artyleryjskim, tonąc ostatecznie o godzinie 22:30. Z załogi zatopionego statku Bleichrodt wziął do niewoli jej kapitana Normana Rossa Cairda. W dniu 26 sierpnia dowódca U 109 zameldował, że w związku z niskim stanem paliwa rozpoczyna rejs powrotny do bazy. W odpowiedzi na ten meldunek dowództwo nakazało mu pozostać w rejonie i nie martwić się stanem paliwa. Pod koniec sierpnia U 109 otrzymał polecenie udania się na wody Zatoki Gwinejskiej. Podczas rejsu do nowego rejonu operacyjnego okręt Bleichrodta spotkał się w dniu 29 sierpnia z dowodzonym przez Karla Ferdinanda Würdemanna U 506 (Typ IXC/40) a obaj dowódcy wymienili się najnowszymi informacjami o sytuacji taktycznej. W dniu 2 września U 109 bezskutecznie zaatakował o godzinie 19:22 trzema torpedami a dwie minuty później jedną torpedą wykryty poprzedniego dnia około godziny 18:28 należący do brytyjskiego armatora Maclay & McIntyre Ltd z Glasgow frachtowiec Ocean Might (7.173 ton), który po odłączeniu się od konwoju OS-37 kontynuował samotnie rejs via Kapsztad na środkowy wschód. Niezrażony nieudanymi atakami Heinrich Bleichrodt zarządził wynurzenie i pościg za Ocean Might w celu zajęcia dogodnej do ataku pozycji. Wystrzelona w dniu 3 września o godzinie 00:49 piąta torpeda minęła cel i dopiero szósta wystrzelona minutę później trafiła i poważnie uszkodziła frachtowiec, który został dobity kolejną wystrzeloną o godzinie 01:10 siódmą już torpedą. W dniu 6 września U 109 zatopił o godzinie 23:23 dwoma torpedami w kwadracie marynarki FF 1149 należący do brytyjskiego armatora frachtowiec Tuscan Star (11.449 ton). Po zatonięciu statku Heinrich Bleichrodt podpłynął w pobliże łodzi ratunkowych, aby przesłuchać rozbitków. W trakcie przesłuchania podczas, którego przekazano na łodzie ratunkowe prowiant i wodę, przebywający na pomoście BtsMt Eduard Maureschat po usłyszeniu wołania o pomoc i zlokalizowania kierunku z jakiego dochodziło wskoczył do wody i uratował pływającego wśród szczątków statku drugiego radiotelegrafistę Gordona Hernetha Gilla, który został następnie wzięty do niewoli. Następnego dnia Heinrich Bleichrodt otrzymał z dowództwa polecenie powrotu do bazy przez położony na południowy - zachód od Wysp Kanaryjskich kwadrat marynarki DS 30, gdzie miał spotkać się a następnie uzupełnić paliwo z podwodnego tankowca U 460 (typ XIV). W dniu 17 września wracający do bazy U 109 zatopił o godzinie 13:14 w kwadracie marynarki EH 3258 trzema torpedami należący do brytyjskiego armatora R. Chapman & Son z Newcastle frachtowiec Peterton (5.221 ton), który po odłączeniu się od konwoju OG-80 kontynuował samotnie rejs via Oban do Buenos Aires. Po zatopieniu statku Heinrich Bleichrodt podpłynął w pobliże łodzi ratunkowych z których wziął do niewoli kapitana statku Thomasa Williama Marrie wraz z tajnymi dokumentami, które ten trzymał w teczce. W dniu 20 września U 109 spotkał się z U 460 z którego pobrał 38m3 paliwa oraz prowiant na pięć dni. Trzy dni później 23 września Heinrich Bleichrodt otrzymał z dowództwa depeszę o następującej treści:
Do Bleichrodta
W uznaniu Pańskiego heroicznego wkładu w walkę o przyszłość naszego narodu Niemieckiego odznaczam Pana jako 125 żołnierza Wehrmachtu Liśćmi Dębu do Krzyża Rycerskiego Żelaznego Krzyża.
Adolf Hitler.
W dniu 25 września U 109 bez powodzenia ścigał nieprzyjacielski tankowiec. W dniu 3 października płynący przez biskaje okręt Bleichrodta został zmuszony do alarmowego zanurzenia przed nadlatującym nieprzyjacielskim samolotem. W dniu 06.10. U 109 wpłynął do bazy w Lorient, kończąc trwający ponad jedenaście tygodni patrol (81 dni).

Patrol 7 (28.11.1942 - 23.01.1943)
28.11. U 109 pod dowództwem Heinricha Bleichrodta wypłynął z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę w rejonie Trynidadu i Gujany Francuskiej. Przed północą 30 kwietnia Heinrich Bleichrodt bezskutecznie zaatakował na wodach Zatoki Biskajskiej nieprzyjacielski niszczyciel wchodzący w skład zespołu brytyjskich okrętów. Wkrótce potem zaalarmowane okręty przystąpiły do kontrataku bombami głębinowymi. Po wymknięciu się prześladowcom U 109 kontynuował swój marsz w kierunku Trynidadu płynąc ze względu na złe warunki pogodowe większość czasu w zanurzeniu. W dniu 26 grudnia przebywający w rejonie Gujany Francuskiej okręt Bleichrodta bezskutecznie zaatakował sześcioma torpedami nieprzyjacielski frachtowiec. Wkrótce potem dowódca U 109, który od paru dni przejawiał objawy wyczerpania nerwowego po usłyszeniu kliku eksplozji, prawdopodobnie pochodzących od kończących bieg wystrzelonych torped, doszedł do wniosku, że wrogi statek zrzucił bomby głębinowe co przemawiało by za faktem, że musi być on statkiem pułapką. Następnego dnia Bleichrodt w wysłanym do dowództwa meldunku poprosił o zgodę na powrót do bazy ze względu na swój stan zdrowia. W przysłanej jeszcze tego samego dnia odpowiedzi BdU nakazywało dowódcy U 109 kontynuowanie patrolu bez względu na okoliczności. Rankiem 31 grudnia Bleichrodt przesłał do dowództwa następujący meldunek:
Obecnie nie jestem w pełni zdolny do służby. Proszę o poradę medyczną.
Wieczorem tego samego dnia BdU powiadomił Bleichrodta, że U 109 nie może spodziewać się możliwości uzupełnienia paliwa a o 4 na ranem następnego dnia oznajmił:
Kontynuować zadanie. Brak możliwości uzupełnienia paliwa. Jeśli to konieczne, zdać dowództwo zastępcy. Porada medyczna: trzy tabletki Luminalu dziennie. Lekka dieta.
Po głębszym namyśle w związku z tą depeszą Heinrich Bleichrodt odpowiedział dwa dni później, że z powodu paliwa wraca do bazy. W dniu 5 stycznia dowódca U 109 zameldował, że znajduje się w położonym na południe od Azorów kwadracie marynarki DG 5770 oraz, że pozostało mu tylko 50 m3 paliwa. W odpowiedzi BdU skierowało go na spotkanie z podwodnym tankowcem U 463 (typ XIV), z którego miał pobrać 15 m3 paliwa oraz z okrętami grupy Delphin, którym miał przekazać posiadane torpedy. Pomiędzy 11 a 13 stycznia U 109 spotkał się w wyznaczonym miejscu z U 463, U 575, U 442, U 436 (wszystkie trzy typu VIIC). W trakcie przepompowywania paliwa z tankowca dr Fritz-Walter Hoch, lekarz zaokrętowany na pokładzie U 463 zbadał Heinricha Bleichrodta. Po uzupełnieniu zapasów paliwa U 109 rozpoczął przeładowywanie torped [2]. Podczas podnoszenia pierwszej torpedy na U 436 złamało się ramię wciągarki. Ponieważ zarówno U 436 jak i U 442 miały uszkodzone wciągarki a U 575 nie posiadał jej w ogóle, postanowiono, że z części uszkodzonych wciągarek stworzy się prowizoryczny dźwig i zamontuje się go na U 575. Dzięki zastosowaniu tej prowizorycznej konstrukcji okrętowi dowodzonemu przez Günthera Heydemanna udało się załadować cztery torpedy. Po zakończonej operacji U 109 udał się do bazy w Lorient, gdzie przybył 23 stycznia, kończąc trwający ponad osiem tygodni patrol (57 dni).

Po powrocie Heinrich Bleichrodt trafił do szpitala. Po podleczeniu były dowódca U 48 i U 109 objął obowiązki instruktora w 27 Flotylli Szkolnej U-bootów a następnie w 2 ULD a w końcu od 1 lipca 1944 roku stanowisko dowódcy 22 Flotylli Szkolnej U-bootów z bazą w Gotenhafen. W dniu 28 stycznia 1945 roku Bleichrodt z pokładu Tendera Weichsel nadzorował ewakuację cywilów z oblężonego przez Rosjan portu Gotenhafen.

Patrol 8 (03.03.1943 - 01.04.1943)
08.03. U 109 pod dowództwem Joachima Schramma wypłynął z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Środkowym Atlantyku. Od 12 do 22 marca Joachim Schramm operował w rejonie Azorów w ramach zgrupowania Wohlgemut przeciwko konwojowi UGS-6. Z powodu problemów z jednym z silników diesla dowódca U 109 zmuszony był przerwać patrol i wracać do bazy. O fakcie tym Schramm powiadomił dowództwo, które w odpowiedzi nakazało mu przekazanie zbędnego paliwa potrzebującym go U-bootom. Zgodnie poleceniem U 109 przekazał paliwo: w dniu 21 marca 17 m3 U 202 (typ VIIC), 22 marca 18m3 U 588 (Typ VIIC) a 25 marca 17 m3 U 43 (typ IXA). W dniu 01.04. U 109 wpłynął do bazy w Lorient, kończąc trwający ponad cztery tygodnie patrol (30 dni).

Patrol 9 (28.04.1943 - 04.05.1943)
28.04. U 109 pod dowództwem Joachima Schramma wypłynął z bazy w Lorient, by zgodnie z rozkazem atakować nieprzyjacielską żeglugę na Północnym Atlantyku. W dniu 4 maja płynący w kierunku swojego rejonu operacyjnego U 109 został wykryty radarem a następnie i zaatakowany na południe od Irlandii przez brytyjski bombowiec B-24 Liberator z 86 Sqn RAF, który wchodził w skład osłony lotniczej konwoju HX-236. W przeprowadzonym ataku brytyjska maszyna zrzuciła na okręt Schramma cztery bomby głębinowe, które zatopiły U 109 wraz z całą załogą.

Członkowie załogi U 109 polegli w dniu 04.05.1943 (W kolejności alfabetycznej):
Arnold Wolfgang FkMt 06.06.1921
Bender Karl MaschGfr 27.06.1923
Benzmann Walter MaschMt 30.09.1919
Berkemeier Friedrich A O MaschGfr 20.05.1924
Böcker Gerhard BtsMt 23.07.1921
Boss Kurt-Albrecht FkOGfr 12.04.1921
Braatz Wilhelm Ostrm 08.01.1916
Bruns Helmut Lt.z.S 04.06.1921
Christossek Günter MaschOGfr 27.08.1923
Detzner Herbert Lt.z.S 17.12.1923
Eichler Gustav MaschMt 21.07.1923
Engmann Herbert-Heinz OMasch 05.05.1917
Feil Heinrich MechOGfr 14.06.1922
Flegel Hans-Jurgen MtrOGfr 26.06.1923
Geisser Karl MaschOGfr 09.08.1922
Goldbeck Herbert-Heinrich MtrOGfr 31.03.1922
Habicht Jurgen Lt.z.S 14.08.1920
Hagen Ferdinand OFkMt 21.07.1919
Heil Heinz MaschOGfr 23.03.1922
Hentschel Heinz OBtsMt 11.02.1917
Heyer Albert Lt.ing 13.11.1920
Holzapfel Heinrich MaschOGfr 20.02.1923
Jäckel Richard MtrOGfr 26.02.1923
Kindermann Wilhelm OMasch 12.01.1917
Klein Manfred MtrGfr 19.02.1923
Kolzapfel Heinrich ObGfr 20.02.1923
Korn Berthold Mtr.I 13.12.1924
Lechner Alfons MaschGfr 02.08.1923
Lenz Kurt MaschGfr 20.02.1923
Leyes Aloys MaschOGfr 09.12.1921
Liekefett Wilhelm MechGfr 29.07.1923
Loose Georg MaschOGfr 21.06.1924
Lüttge Willi MtrOGfr 03.11.1920
Lusch Gerhard MaschGfr 20.04.1923
Mäck Karl OMechMt 06.06.1919
Morsel Helmut Mt 21.07.1923
Muck Kurt OGfr 23.01.1924
Nikolai Anton MaschMt 10.01.1916
Reichert Günter MaschOGfr 07.07.1921
Reiter Karl MtrGfr 25.06.1924
Rieger Friedrich MaschOGfr 08.06.1920
Salewski Herbert MaschMt 26.02.1921
Sallach Walter MtrGfr 06.02.1925
Salzer Hans MtrGfr 04.04.1923
Schaufel Gerhard MaschGfr 26.01.1924
Schramm Joachim OLt.z.S.01.10.40 03.06.1916
Spenner Friedrich FkOGfr 18.02.1921
Staffeldt Wolfgang MechOGfr 12.09.1921
Strassberger Max MtrOGfr 20.06.1923
Vetter Walter OMaschMt 08.06.1921
Wiegele Walter MaschMt 08.06.1921
Wittfeld Herbert MtrGfr 10.05.1922
Zank Karl BtsMt 27.05.1921

Przypisy:
[1] Statek ten był już atakowany o godzinie 11:01, ale wystrzelona torpeda minęła cel. Podczas drugiego ataku jedna z wystrzelonych torped miałaby jakoby zatopić nikaraguański frachtowiec Worden (555 ton), ale w rzeczywistości eksplodowała na brzegu Florydy. W późniejszym okresie odholowany na mieliznę przez Wordena ciężko uszkodzony frachtowiec La Paz został wydobyty i po remoncie ponownie wcielony do służby.
[2] Przeładowywano tylko torpedy napędzane sprężonym powietrzem Atos, które obwiązywano 18 kamizelkami ratunkowymi zapewniającymi im po opuszczeniu na wodę pływalność, umożliwiającą podjęcie ich przez docelowy okręt. Przeładunek torped elektrycznych Etos wymagał pomocy specjalistycznego okrętu, który w warunkach patrolu bojowego nie był jednak dostępny.

Bibliografia:
http://uboat.net
www.ubootwaffe.net
http://uboatarchive.net/BDUKTB30269.htm
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm
http://www.u-boot-archiv.de/
http://www.u-historia.com/
Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5
Hirschfeldt Wolfgang: Ostatni U-boot
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3
Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1