1. Skip to Menu
  2. Skip to Content
  3. Skip to Footer>

U-234

Data utworzenia:
24.05.2001
Autor:
Robert K.

Okręt U-234, był jednym z ośmiu jednostek Typu XB wyprodukowanych przez stocznię w Kilonii, na bazie konstrukcji z 1939 roku. Do służby U-Boot trafił 3 marca 1944 roku. Rozwijał prędkość do 17 węzłów, miał na pokładzie 15 torped i mógł zabierać do 60 osób załogi. Był to bardzo duży okręt o długości około 90 m (wyposażony w chrapy - J.K.), który mógł zabierać dość duży ładunek - ok. 250 ton. Maksymalna głębokość zanurzenia - 220 metrów. Do jego uzbrojenia oprócz 15 torped należało działo 105 mm, 2 podwójne działka przeciwlotnicze 30 mm i jedno o kalibrze 37 mm. Okręt posiadał 66 min na pokładzie. Kapitanem tego U-Boota był Johann-Heinrich Fehler.

Do supertajnej misji, U-234 wyruszył ze swojej bazy 25 marca 1945 roku. Kapitan Fehler obrał kurs na Kristiansand w Norwegii, gdzie 15 kwietnia załadowano uczestników misji oraz tajne przesyłki. Okręt miał opłynąć Przylądek Dobrej Nadziei i udać się bezpośrednio do Japonii.

Na pokładzie, oprócz tajnego ładunku, przebywało 12 bardzo interesujących pasażerów, wśród których było 4 wysokich dowódców Kriegsmarine, kilku urzędników państwowych, inżynierów i uczonych. Było też dwóch wysokich rangą oficerów armii japońskiej. Najwyższy rangą, niemiecki generał Luftwaffe, Ulrich Kessler miał pomóc Japończykom w reorganizacji lotnictwa oraz nauczyć ich pilotów walki z wykorzystaniem odrzutowych myśliwców Messerschmitta.

Wśród pasażerów znaleźli się:
- pułkownik Erich Mentzel - specjalista od łączności (oficer Luftwaffe)
- pułkownik Fritz von Sandrath - specjalista od obrony przeciwlotniczej (oficer Luftwaffe)
- podpułkownik Kai Nieschling - sędzia wojskowy (oficer Luftwaffe)
- generał Ulrich Kessler - specjalista w dziedzinie rakiet przeciwlotniczych i przeciwokrętowych (oficer Luftwaffe)
- komandor Gerhard Falk - inżynier budownictwa okrętowego (oficer Kriegsmarine)
- komandor podporucznik Richard Bulla -specjalista od współpracy: powietrze-morze (oficer Kriegsmarine)
- komandor podporucznik Heinrich Hellendorn - specjalista od artylerii (oficer Kriegsmarine)
- komandor Heinz Schlicke - elektrotechnik (oficer Kriegsmarine)
- August Bringewald - inżynier (cywilny pracownik zakładów Messerschmitta)
- Franz Ruf - zaopatrzeniowiec (cywilny pracownik zakładów Messerschmitta)
- pułkownik lotnictwa Genzo Shosi - inżynier lotniczy (oficer japoński)
- komandor Hideo Tomonaga - inżynier budownictwa okrętowego, specjalista w dziedzinie budowy okrętów podwodnych (oficer japoński)

W ładowni* okrętu podwodnego znajdował się m.in. odrzutowy Messerschmitt Me-262**, pocisk Henschel Hs 293, silniki odrzutowe Junkersa oraz dziesięć puszek zawierających w sumie około 560 kg tlenku uranu. Okręt przewoził również pocztę dyplomatyczną oraz kilka ton dokumentów i planów, a wśród nich dokumentację techniczną Messerchmita Me-163 i Me-262. Były tam również plany budowy pocisków V-1 i V-2 oraz dokumentacja techniczna dotycząca budowy nowoczesnych niszczycieli i okrętów podwodnych. U-234 stanowił prawdziwy skarbiec III Rzeszy.

Niemcy pod koniec wojny podjęli wiele prób, by swoje dziedzictwo kulturowe oraz osiągnięcia militarne kontynuować w jakimś spokojnym miejscu. Znane są transporty wojennych technologii do Ameryki Południowej, a nawet próby budowania tajnych baz na Antarktydzie. Transport U-234 przeznaczony był dla dobrego sojusznika Niemiec - Japonii. Znajdujące się na pokładzie osoby dowodziły wagi misji jaką miał wykonać kapitan Fehler i członkowie jego załogi.


Na początku maja 1945 roku, w obliczu klęski Niemiec zadanie, które otrzymał kapitan Fehler przestało mieć sens. Podczas narady próbowano zadecydować o dalszych losach okrętu i jego załogi. Padła propozycja zatopienia okrętu wraz z ładunkiem, ale kapitan postanowił popłynąć do Kanady i poddać U-234 w Halifaxie. Ostatecznie zdecydował jednak poddać się Amerykanom co spotkało się z protestem części załogi. Japończycy popełnili samobójstwo (połykając po 12 tabletek luminalu - J.K.). Po ceremonialnym pogrzebie, postanowiono pozbyć się tajnego ładunku. Wyrzucono za burtę mikrofilmy i plany zawierające dane techniczne nowoczesnego uzbrojenia (oraz detektor radiolokacyjny Tunis, nadajnik Kurier i wszystkie maszyny szyfrujące Enigma znajdujące się na okręcie - J.K.).

Okręt U-234 poddano kapitanowi niszczyciela USS Sutton 15 maja 1945 roku. USS Sutton był niszczycielem eskortującym, na pokładzie którego znajdowało się ponad 200 marynarzy. Jego tonaż przekraczał 1525 ton, a jego prędkość dochodziła do 21 węzłów.

Jakie tajemnice wieźli ze sobą do Japonii marynarze i pasażerowie U-234? Z całą pewnością były to dość ważne informacje, które mogły wpłynąć na konflikt Japonii ze Stanami Zjednoczonymi.

Jaką role mieli odegrać japońscy oficerowie i ich niemieccy koledzy w transporcie uranu do Tokio? Ani Brytyjczycy ani Amerykanie, ani nawet Rosjanie nie wyjawili do dziś wszystkich tajemnic związanych z niemieckim projektem atomowym. Rzekome rozmowy czołowych fizyków niemieckich podsłuchiwane w Hall Farm w Wielkiej Brytanii mają dowodzić, że Niemcy nie były gotowe do produkcji broni atomowej. Jednak powojenne, gorączkowe poszukiwania techników jądrowych oraz naukowców niemieckich zaangażowanych w badania nad tą bronią wskazują na coś przeciwnego. Powoływanie się na Speera i jego wspomnienia również nie przekonuje o zaniechaniu przez Niemcy prac nad bombą atomową.

Jeśli by tak rzeczywiście było, to do jakich celów wydobywano z kowarskich kopalni ogromne ilości uranu?

U-234 po kapitulacji dopłynął do portu Portsmouth, w którym znajdowały się wcześniej poddane U-805, U-873, U-1228. Cała załoga znalazła się w obozie jenieckim, gdzie byli wielokrotnie przesłuchiwani przez amerykańskie służby wojskowe. Przez dwa lata Amerykanie dokładnie przeszukiwali U-Boota, prowadząc drobiazgowe poszukiwania tajnych dokumentów i części ładunku.

Większość 'specjalnych' pasażerów została objęta programem Paperclip i włączona do amerykańskiego wyścigu zbrojeń. Dr Heintz Schlicke rozpoczął prace nad nowoczesnymi technologiami akustycznymi przeznaczonymi dla okrętów podwodnych. Franz Ruf współpracował z lotnictwem wojskowym, przekazując swoje bogate doświadczenia z prac nad samolotami odrzutowymi.

20 listopada 1947 roku zatopiono U-234 dwiema torpedami wystrzelonymi z USS Greenfish.
Co stało się z 560 kg tlenku uranu do dziś nie wiadomo***.

 

u234_2
Johann-Heinrich Fehler (z prawej) w towarzystwie
Heinrich'a Lehmann'a-Willenbrock'a, dowódcy 11 Flotylli w Bergen



u234_1
Chwila storpedowania U 234 przez USS Greenfish
20 listopada 1947 roku



* dokładne informacje o ładunku (J.K.):
- 74 tony ołowiu,
- 26 ton rtęci,
- 12 ton stali,
- 7 ton szkła optycznego,
- 43 tony dokumentów (w tym planów samolotów), instrumentów pokładowych, broni i środków medycznych,
- 5 ton amunicji kal. 20 i 37 mm,
- 6 ton wyposażenia dla niemieckich baz okrętów podwodnych,
- 1 tona poczty, filmów i poczty kurierskiej,
- 560 kilogramów tlenku uranu,
- 1 rozłożony na części dwusilnikowy samolot o napędzie odrzutowym Me-262.

** wedle najnowszych badań przeprowadzonych przez Dereka Wallera, na pokładzie nie było żadnego samolotu, a jedynie dokumentacja, która umożliwiała z pomocą 2 inżynierów z Messerschmitta, uruchomienie w ciągu 2 lat produkcji samolotów odrzutowych w ilości do 500 sztuk miesięcznie (źródło: uboat.net)

*** tlenek uranu w tej ilości pozwalał na uzyskanie około 3,5 kg izotopu U235, czyli około 1/5 ilości tego pierwiastka potrzebnego do skonstruowania bomby atomowej. Co do tajemnicy związanej z tym, co się stało z tlenkiem uranu, przypuszcza się, że przewieziono go do pracujących na potrzeby projektu Manhattan zakładów w Oak Ridge, w stanie Tennessee, gdzie w latach powojennych został najprawdopodobniej przerobiony na surowiec do produkcji broni nuklearnej (J.K.).